خبرگزاری مهر، گروه استانها: هنوز صدای پدربزرگ‌های قدیمی در بافت تاریخی شهر به گوش می‌رسد که در شب‌های یلدا برای نوه‌ها و فرزندانشان شاهنامه خوانی می‌کردند و فال حافظ می‌گرفتند.
هنوز خاطرات مادر بزرگ‌های قدمی در ذهن‌ها مانده که با چه صبوری انارها را دانه می‌کردند تا در «شب چله» با آن از نوه‌هایشان پذیرایی کنند.
عکس‌هایی که با کرسی‌های قدیمی در این شب به یادماندنی در سالیان گذشته گرفتیم در آلبوم‌ها باقی مانده است. چه شوخی‌ها و لبخندهایی که موقع مراسم کف زنی بر لبمان جاری شد.
«شُو چله» در فرهنگ خراسان جنوبی
مردم خراسان جنوبی نیز به مانند همه ایرانیان خاطرات شیرینی از شب یلدا یا در اصطلاح محلی «شُو چله» دارند.
احمد برآبادی پژوهشگر فرهنگی و معاون توسعه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی درباره آداب و رسوم مردم خراسان جنوبی در شب یلدا یا همان شب چله به خبرنگار مهر، اظهار کرد: شب یلدا در خراسان به «شب چله» معروف است.
وی با اشاره به اینکه مردم این استان مانند همه ایران این شب را در کنار اقوام و فامیل می‌گذرانند، بیان کرد: مردم این منطقه برای استقبال نخستین روز از سردترین فصل بر حسب توان مالی خود میوه‌های مخصوص شب یلدا مانند هندوانه، انار و خربزه را تهیه می‌کنند.
هدیه شب یلدا برای نوعروسان
این پژوهشگر حوزه آئین‌های معنوی و سنتی اظهار کرد: از دیگر مراسم این شب در میان مردم خراسان جنوبی بردن هدیه به خانه عروس با عنوان «شب چله‌ای» است.
برآبادی ادامه‌داد: در این شب برای تازه عروسانی که به تازگی نامزد شده‌اند، از سوی خانواده داماد، هدایایی فرستاده می‌شود.
وی با اشاره به اینکه کف زنی و انجام بازی‌های بومی و محلی از دیگر مراسم مردم خراسان جنوبی است در شب چله است، افزود: مردم نهایت تلاش خود را می‌کنند تا در این شب شاد و پرشور باشند.
برآبادی ادامه داد: شاهنامه خوانی، حافظ خوانی و برگزاری مراسم و آئین کف زنی از دیگر مراسم شب چله خراسان جنوبی است که البته این روزها در بین جوان‌ترها کمرنگ شده است.
مراسم «کف زنی» در شب یلدا
معاون میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی گفت: در کف زنی ریشه گیاهی به نام چوبک را که در استان به بیخ مشهور است، در آب خیسانده و پس از چند بار جوشاندن، در ظرف بزرگ سفالی به نام تغار می‌ریزند.
برآبادی اظهار کرد: مردان و جوانان فامیل با دسته‌ای از چوب‌های نازک درخت انار به نام دسته گز مایع مزبور را آنقدر هم می‌زنند تا به صورت کف درآید.
وی با اشاره به اینکه این کار باید در محیط سرد صورت گیرد تا مایع مزبور کف کند، بیان‌کرد: بعد از آن کف را با مغز گردو و پسته تزئین و البته شیره شکر نیز به آن افزوده می‌شود.
معاون میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی گفت: استفاده از آجیل‌های خانگی همچون برگه‌های میوه که بانوان خراسان جنوبی خود در خانه تهیه می‌کنند نیز از پذیرایی‌های مرسوم در شب یلدا در استان است.
برآبادی یادآور شد: آئین و مراسم شب چله به شماره ۸۰۷ در تاریخ ۰۴/۱۱/۱۳۹۱ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و امسال نیز به عنوان یک میراث جهانی ثبت شده است.