به گزارش خبرنگار مهر، پیوند عضو از افراد مرگ مغزی، یکی از راه‌های نجات بیمارانی است که در صف پیوند قلب، ریه، روده، کلیه، پانکراس و…، قرار دارند.
آن طور که گفته می‌شود، ارگان یک فرد مرگ مغزی را می‌توان برای ۸ نفر استفاده کرد. در واقع، می‌توان جان ۸ بیمار نیازمند عضو حیاتی را نجات داد. در همین حال، نسوج فرد مرگ مغزی نیز برای ۵۳ بیمار قابل استفاده است. بنابراین، پیوند عضو، حیاتی ترین راه نجات بیمارانی است که روی تخت بیمارستان چشم انتظار پیوند عضو هستند.
ساناز دهقانی رئیس اداره پیوند وزارت بهداشت، در گفتگو با خبرنگار مهر، به سوالاتی درباره روند پیوند اعضا در کشور پاسخ داده است.
شایع‌ترین پیوند عضو
دهقانی، پیوند کلیه را شایع‌ترین پیوند عضو دانست و گفت: ۶۰ درصد موارد پیوند کلیه از افراد مرگ مغزی است و ۴۰ درصد پیوند کلیه نیز از دهنده زنده صورت می‌گیرد.
وی با اشاره به کاهش عمل پیوند عضو با شروع پاندمی کرونا، افزود: خوشبختانه در پیوند کلیه داریم به وضعیت قبل از روزهای کرونا بر می‌گردیم. زیرا، در سال‌های ۹۹ و ۱۴۰۰، موارد پیوند کلیه در کشور نصف شده بود.
دهقانی به موضوع سرانجام هدیه ایثار به دهنده و گیرنده کلیه اشاره کرد و گفت: این هدیه همچنان پابرجاست و فکر می‌کنم دو میلیون تومان باشد.
وی در خصوص بیماران در انتظار پیوند کلیه در کشور، افزود: ۲۰ هزار نفر در انتظار پیوند کلیه هستند که بعضاً بین ۶ ماه تا دو سال، در نوبت پیوند می‌مانند.
رئیس اداره پیوند وزارت بهداشت ادامه داد: نوبت پیوند کلبه در کشوری مثل آمریکا ممکن است به ۸ سال هم برسد.
وضعیت پیوند قلب در کشور
یکی از ابهاماتی که در حوزه پیوند عضو با آن مواجه هستیم، موضوع فروش قلب برای پیوند است. حتی آگهی‌هایی نیز بر درو دیوار شهر، از فروش قلب دیده ایم. اما، این سوال مطرح می‌شود که مگر کسی جرأت دارد قلب خودش را بفروشد، وقتی دارد نفس می‌کشد.
رئیس اداره پیوند وزارت بهداشت، موضوع پیوند قلب از فرد زنده یا همان قلب فروشی را تکذیب کرد و گفت: هر آنچه تحت عنوان آگهی فروش یا پیوند قلب از افراد زنده، می‌بینیم، سوءاستفاده بوده و چنین اقدامی قابل انجام نیست.
وی با عنوان این مطلب که قلب یک ارگان زنده است که نمی‌توان آن را از یک فرد زنده گرفت، افزود: پیوند قلب فقط از افراد مرگ مغزی انجام می‌شود.
دهقانی با تاکید بر این موضوع که پیوند قلب فقط در مراکز درمانی بخش دولتی انجام می‌شود، گفت: پروسه پیوند قلب، مثل عمل آپاندیس نیست که بتوان به راحتی انجام داد.
رئیس اداره پیوند وزارت بهداشت ادامه داد: به هیچ عنوان عمل پیوند قلب در بخش خصوصی انجام نمی‌شود.
دهقانی در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است فرد با رضایت خودش بخواهد قلبش را بفروشد و این کار در بخش خصوصی انجام شود، گفت: اصلاً و به هیچ عنوان چنین کاری شدنی نیست. زیرا، تعداد کسانی که در کشور پیوند قلب انجام می‌دهند حدود ۱۰ تا ۱۲ نفر بیشتر نیست.
وی افزود: نباید به چنین شایعاتی که فقط قصد سوءاستفاده دارند، توجه کرد.
دهقانی گفت: در حال حاضر حدود ۱۸۰۰ تا ۲۰۰۰ نفر در کشور در لیست پیوند قلب قرار دارند که فقط وزارت بهداشت به این لیست دسترسی دارد.
وی افزود: متأسفانه هر سال بین ۲۵ تا ۳۰ درصد افرادی که در لیست انتظار پیوند قلب هستند، به دلیل نبود قلب پیوندی، فوت می‌کنند.
دهقانی گفت: اولویت پیوند قلب، بر اساس وضعیت بیمار که در لیست انتظار قرار دارد، صورت می‌گیرد. چه بسا، یک نفر که امروز وارد لیست شده باشد، زودتر از فرد دیگری که یک سال است در این لیست قرار دارد، پیوند شود.
پیوند روده در ایران
رئیس اداره پیوند وزارت بهداشت، در ارتباط با اهمیت پیوند روده، گفت: سال گذشته در کل دنیا فقط ۹۹ مورد پیوند روده انجام شده است که ۸۰ درصد موارد مربوط به آمریکا بوده و ۹ مورد نیز در ایران انجام شده است.
دهقانی ادامه داد: در ایران، فقط در یک مرکز پیوند روده انجام می‌شود که بیمارستان ابوعلی سینا در شیراز است.
وی تاکید کرد: اهمیت پیوند روده از اینجا مشخص می‌شود که تعداد موارد آن در ایران با کل موارد پیوند روده در اروپا برابری می‌کند.
دهقانی گفت: پیوند روده فقط از بیمار مرگ مغزی صورت می‌گیرد.
وی افزود: شرایط پیوند روده به قدری حساس است که ممکن است بیمار تا ۳ ماه بعد از پیوند در بیمارستان بماند.
دهقانی در ارتباط با نوبت پیوند روده نیز گفت: لیست انتظار این بیماران فقط در اختیار وزارت بهداشت است.
پیوند کبد
رئیس اداره پیوند وزارت بهداشت، در واکنش به پیوند کبد از افراد زنده، اظهار داشت: پیوند کبد هم فقط از بیمار مرگ مغزی صورت می‌گیرد و تنها، والدین می‌توانند قسمتی از کبد خود را به فرزند، خواهر و برادر اهدا کنند و امکان اهدا به غیر فامیل درجه یک وجود ندارد.
دهقانی ادامه داد: در واقع، به غیر از پیوند کلیه، امکان پیوند سایر ارگان‌ها از غیر افراد مرگ مغزی، امکان پذیر نیست.
به گفته وی، دو درصد پیوندها در کل دنیا مربوط به پیوند کبد است.
دهقانی با عنوان این مطلب که هیچ پیوند عضوی در مراکز درمانی بخش خصوصی انجام نمی‌شود، افزود: در کشور ما فقط ۲ تا ۳ مرکز، پیوند کبد را انجام می‌دهند.
وضعیت پیوند نسوج
رئیس اداره پیوند وزارت بهداشت، با اشاره به تقسیم بندی پیوند ارگان و نسوج از افراد مرگ مغزی، گفت: پیوند نسوج تا ۴۸ ساعت بعد از مرگ مغزی هم امکان پذیر است.
دهقانی با عنوان این مطلب که امکان پیوند ۵۳ بافت از بیمار مرگ مغزی وجود دارد، افزود: پیوند از نسوج، باعث نجات فرد از معلولیت می‌شود.
وی از پیوند قرنیه، استخوان، پوست، تاندون و…، به عنوان پیوند نسوج نام برد.
کمبود پیوند عضو از افراد مرگ مغزی
رئیس اداره پیوند وزارت بهداشت، با عنوان این مطلب که به دلیل کمبود اهدای عضو از مرگ مغزی همواره ۷ تا ۱۰ نفر از لیست بیماران در انتظار فوت می‌کنند، گفت: اطلاع رسانی درست از روند اهدای عضو از بیماران مرگ مغزی، باعث می‌شود که خانواده‌ها با آگاهی که دارند، برای اهدای عضو از بیمار مرگ مغزی اقدام کنند و به این صورت، کمتر شاهد فوت بیمارانی خواهیم بود که در صف انتظار برای دریافت عضو پیوندی هستند.