به گزارش خبرگزاری مهر، آئین نکوداشت مقام هنری و فرهنگی استاد زینت السادات امامی هنرمند برجسته تذهیب و تشعیر، هنر سوخت، طلاکوبی و گل و مرغ ایرانی و خالق تابلوی «معراج» توسط انجمن آثار و مفاخر فرهنگی شنبه سوم دی ماه ۱۴۰۱ با حضور جمعی از استادان، پژوهشگران و فعالان عرصه هنر در سالن اجتماعات شهید مطهری (ره) انجمن برگزار شد.
در این برنامه محمد باقر آقامیری؛ نگارگر، محمود سالاری؛ معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، مهدی جمالینژاد؛ معاون وزیر کشور و عضو هیأت مدیره انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، جلیل جوکار؛ نگارگر و محمود شالویی؛ رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به ایراد سخن پرداختند و پیام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز قرائت شد.
زینت السّادات امامی؛ هنرمند پیشکسوت
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با صدور پیامی به مراسم بزرگداشت استاد زینت السادات امامی که رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی آن را قرائت کرد، گفت: هنر متعالی و برخاسته از حقیقت ضمیر آدمی، یادآور فردوس برین است و مایه اصلی آن، رنج پر سوز و درد سترگ روح غربت زده و گام برداشتن در مسیر سعادت و کمال؛ همچنان که جوهره هنر معنویِ ایرانی اسلامی، پیوندی ریشه دار و عمیق میان زیبایی و تعالی و معنویت و صناعت به نمایش میگذارد. آنگاه که این موهبت الهی به عطوفت زنانه و مهر مادری آراسته گردد، موجبات خلق آثار ارزشمندی را فراهم میکند که انسان را به سوی اصل افلاکی خویش فرا میخوانَد.
او اضافه کرد: این حقیقتی است که زنان از دیرباز، سهمی انکارناپذیر در هنر ایرانی داشتهاند و بخش زیادی از هنرهای کشور عزیزمان مرهون سرپنجه توانمند بانوان ایران زمین، و وامدار جِدّ و جهد خلاقانه آنان است که گاه در سماع حروف و نقوش، تابلوی جان ساختند و آویزه عرش داشتند و گاه در رگ رگ قالی، گلیم، سفال، نگارگری و تمام هنرهای دیروز و امروز، نقش خود را به شیوایی و شیرینی رقم زدند.
اسماعیلی اضافه کرد: هنرمند پیشکسوت سرکار خانم زینت السّادات امامی فرزند نامدار مرحوم استاد میرزا آقا امامی از هنرمندان بلندآوازه اصفهانی در سده اخیر است که در زمینه هنر سوخت، طلاکوبی، تذهیب و تشعیر، مینیاتور و گل و مرغ به مقام و مهارت ستودنی دست یافت، که به ویژه در «هنر سوخت» که آمیزهای از چند هنر است، هم اکنون چهرهای فاخر به شمار میآید. به یقین میراث گرانسنگ هنر نگارگری و تذهیب، ریشهای عمیق و پیوندی دیرینه با تبار خاندان امامی در نصف جهان دارد و خانم امامی با بیش از هفت دهه فعالیت هنری، به حق از میراث داران این هنر متعالی و ارزنده هستند که با شایستگی به چهرهای فاخر و ماندگار در هنر سوخت بدل شدهاند و با تلاشهای ایشان این هنر به گونهای تازه، مستقل، فاخر و شکوهمند، جلوهگری را آغاز کرد و پنجرهای نو فراروی هنرمندان مستعد گشود؛ به نحوی که از رهگذر کوشش مثال زدنی و پشتکار توأم با خلوص ایشان، این هنر زمینی را به «معراج» رهنمون ساختهاند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان این پیام تأکید کرد: تردیدی نیست بیش از آنکه بانوان هنرمند ارجمندی چون سرکار خانم امامی نیازمند تشویق و تحسین ما باشند، ما نیازمند حضور همیشگیِ بانوان در این صحنههای غرورانگیز میباشیم تا به نسل جوان این پیام را منتقل کنیم که اگر امروز در سرزمین ما درخت هنرهای تجسمی پربار است و میوه میدهد و نورانی است؛ به یمن وجود با برکت این انسانهای بزرگ است. امیدوارم مسیری که دولت مردمی در جهت اهداف نظام جمهوری اسلامی و مشارکت زنان در عرصههای اجتماعی در پیش گرفته با تکاپو و همت بانوان گرانقدر به رشد و توسعه بیشتر منجر شود.
آثار امامی؛ ثروت فرهنگی و هنری ایران
در ادامه نشست، محمد باقر آقا میری؛ نگارگر برجسته کشور طی سخنان کوتاهی گفت: استاد «امامی» به فرهنگ و هنر ایرانی بسیار بها داده و آثار بدیعی را نیز خلق کرده است که جمله این آثار، به مثابه ثروت فرهنگی و هنری ایراناند.
او اضافه کرد: «هنر» یکی از خصایص جدایی ناپذیر ایران و ایرانیان است و همواره در طول تاریخ، آثار هنری ما بی نظیر بودهاند. به عنوان نمونه وقتی به آثار هنری- تاریخی اصفهان نگاه میکنیم، هنوز که هنوز است این زیبا، ماندگار و بی بدیلاند چرا که این میراث هنری با «عشق» حاصل شده است و آن هنگام که مثلاً به گنبدها و برخی ابنیه تاریخی – هنری مینگریم، نوعی آرامش روحی و معنوی آدمی را فرا میگیرد. بخشی از میراث فرهنگی، تاریخی و هنری ما در حال تخریب و از بین رفتن است که باید مسئولان کشور هرچه زودتر برای این معضل نیز چاره کنند.
آقا میری در پایان تأکید کرد: استاد زینت السادات امامی، هنرمندی زحمتکش و تأثیر گذار است و آثار هنری او همواره ماندگار و جاودان باقی خواهد ماند.
هنرمندان واسطه فیض الهیاند
محمود سالاری؛ معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این آئین به ایراد سخن پرداخت و گفت: در ادبیات عرفانی ما در باب کلمه «ساقی» گفتهاند که «ساقی» فضل و فضیلت را از عالم دیگر میگیرد و به ما در این عالم میرساند؛ به عبارتی ساقی، واسطه فیض است. از اینرو هنرمندان ما، از جمله استاد زینت السادات امامی نیز ساقیان عصر و واسطه فیضاند که خود و خاندان مکرمشان همواره هنردوستان و فرهنگ دوستان را از چشمه زلال معرفت خود سیراب کردهاند.
وی افزود: این فضل و فضیلت، نوعی موهبت الهی است که به هرکسی اعطا نمیشود و عنایت الهی را میطلبد. خاندان با فضیلت امامی که از سلاله امامان معصوماند، این موهبت را دریافت کردهاند و امیدوارم ما نیز خوشهچین معرفت این خاندان مکرم باشیم.
اهمیت معرفی مفاخر به نسل جوان
مهدی جمالینژاد؛ معاون وزیر کشور و عضو هیأت مدیره انجمن آثار و مفاخر فرهنگی دیگر سخنران این آئین بود. او بیان کرد: بزرگداشت استاد زینت السادات امامی از دو جهت مهم و قابل توجه است: جهت اول اینکه که ایشان نه تنها از نخبگان هنری اصفهان بلکه از نخبگان جهانیاند. خانواده استاد امامی بسیار هنرمند و خوش ناماند و همه اهالی اصفهان به ایشان و خاندان شأن ارادت دارند. این خانواده در همه عرصههای هنری، فرهنگی و مذهبی دستی دارند.
وی افزود: جهت دوم این است که مراسمهای تجلیل از مفاخر برای نسل جدید و جوان ما میتواند بسیار مهم و قابل توجه باشد. این نسل به لحاظ هوش و پویایی در اوجاند و لذا باید مطلع باشند که بزرگانی چون استاد امامی چگونه به این جایگاه رسیدهاند. ظرفیتهای نسل جوان مورد توجه قرار نگرفته است. و این جلسات میتواند در آشنایی بیشتر این نسل با مفاخر فرهنگی و هنری ایران تأثیر قابل توجهی داشته باشد.
جمالینژاد تأکید کرد: ضروری است که سرمایههای فرهنگی و هنری ایران را بیش از پیش ارج نهیم و آنها را به جامعه و جوانانمان معرفی نمائیم؛ مسئولان فرهنگی در این راستا وظیفه سنگینتری را به عهده دارند و باید به این مهم اهتمام بیشتری داشته باشند.
هفتادسال فعالیت هنریِ استاد امامی
جلیل جوکار؛ استاد نگارگری نیز در این نشست با اشاره اهمیت خاندان امامی گفت: خاندان امامی اصفهان، سلسلهایی از هنرمندان نیک سیرتی بوده است که همواره نگهبان لاله بودهاند در تند باد روزگار و ضمن صیانت و احیا و گسترش هنرهای سنتی، صاحبان اخلاق حسنه بودهاند و این شأن و صفای درونی در قلم و آثارشان متجلی و ساری وجاری بوده است.
او در بخش دیگری از سخنان خود گفت: خانم زینت السادات امامی پس فوت پدر محضر بزرگانی چون: استاد حسین خطایی، استاد حسین بهزاد، استاد محمدحسین مصورالملکی، استاد تقی کلباسی را درک میکند و فن زرکوبی را از مادر و مادربزرگ خود میآموزد. و همه عمر مصروف خلق آثار مذهبی مینماید. حاصل هفتاد سال فعالیت هنری وی شصت تابلو گل و مرغ و گل و بوته و تذهیب نسخ فراوان قرآن همچون قرآن گلریز و قطعات خوشنویسی و تابلوی مشهور «معراج» است.
ویژگیهای منحصر به فرد استاد زینت السادات امامی
محمود شالویی رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی نیز در این آئین نکوداشت گفت: از دورهای که مسئولیت ادارهکل هنرهای تجسمی را برعهده داشتم، تعداد قابل توجهی از بانوان هنرمندی را که در عرصه هنرهای تجسمی فعالیت میکردند، میشناختم و از نزدیک با آثار و کارهای آنها آشنا بودم، در این میان خانم زینتالسادات امامی از ویژگیهای منحصر به فردی برخوردار بود.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی تابلوی «معراج» استاد امامی را یکی از آثار مهم او خواند که مورد توجه فراوان قرار گرفته است و افزود: پیش از این در یکی دو بازار جهانی هم نسبت به معرفی این اثر اقدام شده بود و از مدتها پیش به دنبال یک فرصت مناسب برای معرفی هرچه بهتر آن بودیم.
او اضافه کرد: خانم امامی بهرغم توانمندی بسیار در هنر نگارگری و اینکه از مشاهیر و افتخارآفرینان و چهرههای ماندگار در این عرصه محسوب میشود، تا اندازه زیادی در سایه هنری پدر بزرگوارشان میرزا حسن آقای امامی قرار گرفته است. میرزا حسن آقای امامی استاد جناب محمود فرشچیان بود که امروز از نوادر و نوابغ هنری ما است. خود ایشان هم اشاره کردهاند که پدر استاد زینت السادات امامی چه نقش مهمی در بالندگی هنری شأن داشته است. مطمئناً هنرمندان بزرگی چون استاد امامی و استاد فرشچیان در بالندگی خود تحت تأثیر اساتید و بزرگانی بودند که امروزه اگر شاهد عزت و جایگاه رفیع آنها هستیم، اما باید از اساتید آنها هم ذکری به میان بیاوریم.
شالویی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: همه مردم اصفهان خانواده جلیلِ امامی را به بزرگی میشناسند که در میان آنها، خانم زینتالسادات امامی درخشندگی خاص خود را دارد. بنابراین جا دارد هم از تلاشهای طولانیمدت ایشان قدردانی نمائیم و هم از خانواده ایشان که در کنار او همواره نقش ارزندهای داشتهاند تقدیر به عمل آوریم. امیدواریم سالیان طولانی شاهد حضور این بانوی ارجمند و هنرنمایی او در عرصههای هنری باشیم.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در پایان سخنان خود گفت: در مقطعی بیشتر فعالیتهای انجمن معطوف به نکوداشت چهرههای فرهنگی ایران بود، اما در دوره جدید تلاش ما بر این است که در کنار چهرههای فرهنگی، مفاخر شناخته شده و کمتر شناخته شده هنری، ادبی و حتی بزرگان عرصه سینما و علم را نیز بهعنوان اسوه و الگو به جامعه و نسل جوان معرفی کنیم.
در پایان این مراسم بزرگداشت نیز استاد زینت السادات امامی طی سخنانی ضمن تقدیر از انجمن آثار و مفاخر فرهنگی؛ پس از بیان بخشی از خاطرات خانوادگی و هنری خود، تابلوی «معراج» را از جمله مهمترین فعالیتهای هنری خود دانست و گفت: این تابلو با مدد از ده رشته هنری ساخته شده است. از آنجا که خداوند اسرار خود را به هیچ پیامبری جز پیامبر اسلام (ص) آشکار نکرده و در قرآن نیز فرموده است «سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَی بِعَبْدِهِ لَیْلاً مِّنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَی الْمَسْجِدِ الأَقْصَی»؛ این آیه به خط استاد عضدی به ثلث در تابلو نوشته شده است.
او تأکید کرد: اشعار به کار رفته در تابلوی «معراج» به پیشنهاد رئیس انجمن شعرای اصفهان از اشعار حکیم نظامی درباره «معراج» انتخاب و نگاشته شده است.
در پایان این آئین نکوداشت، الواح سپاس و تقدیر و هدایایی از سوی رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس مؤسسه هنرمندان پیشکسوت به استاد زینت السادات امامی اهدا شد.