خبرگزاری مهر، - گروه استانها: افزایش جمعیت و گسترش روزافزون شهر و روستاها، چالش‌های اجتماعی، اقتصادی و البته زیست محیطی پرشماری را خلق کرده‌اند که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به نگرانی‌های محیط زیستی اشاره کرد.
برخی از مناطق کشور مانند استان گلستان به سبب شرایط خاص جغرافیایی و سرزمینی به ویژه نزدیکی مراکز جمعیتی به هم، بیشتر از سایر مناطق به آن گرفتار هستند و عمر برخی از این چالش‌ها از ۱۰ سال هم می‌گذرد که از آن جمله می‌توان به تخلیه فاضلاب مراکز جمعیتی پیرامون خلیج گرگان به این پهنه آبی، پساب‌های خطرناک واحدهای ید و البته سایت پسماند غیربهداشتی آزادشهر اشاره کرد.
در بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان تلاش زیادی برای کاهش میزان تولید زباله، تفکیک زباله از مبدا و بهره گیری مطلوب از زباله‌های تولیدی در دستور کار قرار دارد اما در سالیان اخیر برنامه موفقی در این حوزه در گلستان عملیاتی نشده است.
حدود ۱۷ سال پیش و با هدف دفن بهداشتی و بازیافت طلای کثیف مناطق شهری و روستایی هفت شهرستان شرق گلستان، با جمعیت تقریبی ۹۰۰ هزار نفر در فاصله ۹۰۰ متری از شهر آزادشهر سایت بازیافت زباله توسط سازمان پسماند گلستان و همراهی نهادهای نظارتی از جمله محیط زیست راه‌اندازی شد که به سبب جانمایی نامناسب، مشکلات عدیده‌ای را در آلودگی زیست محیطی (نفوذ شیرابه‌ها به اراضی زراعی و سفره‌های آب) و انتشار بوی نامطبوع ایجاد و عرصه را بر اهالی مناطق پیرامونی تنگ کرده است.
سایت پسماند آزادشهر یکی از معضلات مزمن منطقه شرق گلستان بوده که علاوه بر پیامدهای بهداشتی، به یک دغدغه ذهنی اهالی منطقه تبدیل شده است اما با وجود همه اقدامات انجام شده هنوز این مشکل حاد زیست محیطی، مهم‌ترین مطالبه اهالی رامیان و آزادشهر و گنبدکاووس محسوب می‌شود.
آرامش و آسایش از مردم سلب شده است امام جمعه آزادشهر هم در این خصوص بارها اعلام کرده که مهم‌ترین مطالبه به حق مردم آزادشهر انتقال سایت زباله به مکانی دیگر است زیرا فعالیت این سایت سال‌ها است که آرامش و آسایش آنها را سلب کرده است.
حجت الاسلام عین الله شهابی افزود: مدیران مقصر در راه‌اندازی سایت بازیافت زباله‌های شرق گلستان باید تحت پیگیری حقوقی و محاکمه شوند.
مکان یابی برای بازیافت زباله‌های شرق گلستان
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند گلستان هم در نشست با اصحاب رسانه گلستان گفت که این استان در زمره استان‌های پیشرو در مدیریت پسماند است و سایت‌های پسماند استان در دو زون شرقی (آزادشهر) و غربی (آق قلا) متمرکز شده است.
حسن ملک شاهکوهی با اشاره به اینکه ریشه همه مشکلات به جانمایی غلط این سایت در سال‌های گذشته بر می‌گردد، افزود: به روزرسانی و اورهال کردن تجهیزات و خط پردازش احداث عملیات تصفیه خانه در سایت آزادشهر و آغاز مطالعات مکان‌یابی و ارزیابی اثرات توسعه برای جانمایی سایت چهارم در استان از جمله برنامه‌های در دست اجرا استان است.
وی ادامه داد: مشکلات سایت زباله آزادشهر قابل کتمان نیست اما تخلیه روزانه چند هزار لیتر فضولات انسانی در حاشیه جاده‌ها و عرصه‌های جنگلی در مناطق پیرامونی آزادشهر از جمله معضلات زیست محیطی منطقه است و ضرورت دارد کارشناسان و محیط زیست در جانمایی واحدهای مرغداری و کشتارگاه‌های دام و طیور دقت نظر بیشتری داشته باشند.
ملک شاهکوهی گفت: به دنبال سایت شماره چهار و مکان جدید برای بازیافت زباله‌های شرق گلستان هستیم و به احتمال زیاد، در اراضی کم بازده مناطق شمالی گنبدکاووس و مکانی که هیچ گونه مشکل زیست محیطی یا مزاحمتی برای مردم، اراضی زارعی و منابع آبی زیرزمینی نداشته باشد، آن را احداث می‌کنیم.
وی در پاسخ به خبرنگار مهر، گفت: بر اساس برآوردهای اولیه برای پیشنهاد عرصه و تأیید آن حداقل بیش از یک سال زمان نیاز است.
پارامترهای مختلف برای سایت جدید
مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان هم در این خصوص گفته است: برای ساخت سایت پسماند جدید باید پهنه‌های سازمان منابع طبیعی در نظر گرفته شده بعد به فاز اجرایی رسید.
محمدرضا کنعانی یادآور شد: البته مسافت سایت جدید موضوع مهمی در انتخاب مکان احداث سایت پسماند بوده که باید در نظر گرفته شود و قیمت تمام شده برای شهرداری‌ها و دهیاری‌ها باید مورد توجه قرار گیرد.
کنعانی بیان کرد: پارامترها مختلفی از جمله اجتماعی در انتخاب محل مناسب دفن پسماند دخالت دارند که هر کدام از اهمیت خاصی برخوردار بوده و محدودیت‌هایی را هم در انتخاب ایجاد می‌کند.
استحصال گاز در دست بررسی است
فرماندار آزادشهر هم در این خصوص گفت: ایجاد فضای سبز در بخش محیطی و داخل سایت زباله آزادشهر در برنامه قرار دارد و با دانشگاه علم و صنعت در خصوص استحصال گاز از محل لندفیل قدیم به منظور کنترل بو و بهره‌برداری بهینه از آن، قرارداد مربوطه منعقد و مطالعات آن آغاز شده است.
جواد کریمی گفت: برای جابجایی زباله‌های ریجکتی سه دستگاه سیمی تریلر خریداری و به سایت آزادشهر منتقل شد و برای ساخت تصفیه خانه شیرابه در محل سایت قراردادی با شرکت مربوطه در دست انعقاد است.
رئیس گروه مطالعاتی برای جانمایی مکان جدید سایت پسماند آزادشهر هم گفت: طرح مکان یابی پهنه‌های جدید برای دفن پسماند شرق گلستان با استفاده از ۵۰ لایه (شاخص) و با در نظر گرفتن ۴۲ محدویت اعلامی سازمان حفاظت محیط زیست آغاز شده است.
عبدالرسول سلمان ماهینی افزود: رعایت فاصله استاندارد از مناطق مسکونی و بناهای تجاری یا خدماتی، بررسی شیب منطقه و میزان نفوذپذیری شیرابه زباله‌ها در خاک، رعایت فاصله با رودخانه‌ها، سیل‌خیز نبودن و دسترسی آسان به محورهای ارتباطی از جمله برخی الزامات و ضوابط قانونی در تعیین مکان جدید دفن بهداشتی زباله‌ها در شرق استان است.
وی گفت: تاکنون ۱۴ لکه برای دفن بهداشتی زباله در این منطقه مشخص شده که نواحی شمالی و غربی شهرستان گنبدکاووس از بهترین مکان‌ها است.
جان مردم در خطر است
نماینده مردم شهرستان‌های رامیان و آزادشهر در مجلس شورای اسلامی هم در هفته‌های گذشته به مسئولان متولی به ویژه سازمان پسماند گلستان نسبت به مشکلات این سایت اخطار داد و گفت که جان ۲۵۰ هزار نفر از مردم منطقه در خطر است.
غلامعلی کوهساری با اشاره به فعالیت ۱۵ ساله سایت پسماند زباله آزادشهر و تکمیل شدن ظرفیت هشت هکتاری آن، افزود: به سبب جانمایی نادرست این سایت و با وجود تذکرات فراوان، مسئولان پسماند گلستان بی‌توجه به این مسائل، جان ۲۵۰ هزار نفر از مردم شهرها و روستاهای منطقه مانند نگین شهر، گنبد و مینودشت را به خطر انداخته‌اند.
به گزارش مهر، سایت زباله فعلی آزادشهر نزدیک به جاده اصلی تهران - مشهد قرار داشته و علاوه بر اینکه بوی تعفن و زباله در این منطقه به شدت زیاد است، شیرابه‌های حاصل از زباله‌ها هم چاه‌ها و سفره‌های زیرزمینی را تهدید می‌کند لذا باید فکر اساسی برای این منطقه کرد.