خبرگزاری مهر - گروه استانها - فاطمه حسینی: ۱۰ آذر ماه امسال بود که با حضور «سلاجقه» رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست کشور مرکز احیا و پرورش گوزن زرد ایرانی در محل مجتمع کشت و صنعت لرستان افتتاح شد.
بر اساس پیگیری خبرگزاری مهر و انتشار گزارشی با عنوان «چراغ قرمز برای پروژه «گوزن زرد» / پروژه احیا شکست می‌خورد؟»، کارشناسان به پروژه احیای «گوزن زرد» در لرستان چراغ‌قرمز دادند و معتقد بودند که این طرح پشتوانه زیست‌محیطی ندارد.
حالا خبرها حاکی از اضافه شدن چهار رأس گوزن زرد دیگر به این مرکز است، برای پیگیری این موضوع به سراغ «علی سالاروند» مدیرکل حفاظت از محیط زیست لرستان رفتیم.
اعتبارات دولتی برای پرورش گوزن زرد نداریم
علی سالاروند مدیرکل حفاظت از محیط زیست لرستان در این رابطه در گفت و گو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: خواستگاه اصلی گونه گوزن زرد ایرانی دز، کرخه و لرستان بوده است، این گونه در اثر عوامل انسانی، شکار، صید و همچنین ضعیف شدن این گونه در لرستان، زمینه انقراض آن فراهم می‌شود.
وی با بیان اینکه گوزن زرد به مرور زمان به یک گونه ضعیف تبدیل شده است، عنوان کرد: در کشور هم در قبال یوزپلنگ و هم گوزن زرد، وظیفه داریم که مسئولیت‌های خودمان را انجام دهیم.
مدیرکل حفاظت از محیط زیست لرستان با بیان اینکه در سال‌های گذشته احیای گونه گوزن زرد برای جزایر «اشک»، «کبودان»، «دشت ناز» ساری، «دشت ارژن» فارس و… تعریف شده است، گفت: به مرور زمان این امر موفق بوده است.
سالاروند با بیان اینکه این پروژه چند سال پیش در دز، کرخه و ایلام نیز که آب و هوایی شبیه به لرستان دارد تعریف شده و در این استان نیز جواب داده است، بیان داشت: این مسئولیتی است که بر عهده همه استانها به خصوص جاهایی که زمانی خواستگاه این گونه بوده، است.
وی با بیان اینکه در این راستا اعلام کردند که احیای گونه گوزن زرد به بخش دولتی لرستان و منطقه «کلدر» و همچنین چند جای دیگر از جمله کشت و صنعت واگذار شود، گفت: کشت و صنعت در این رابطه اعلام آمادگی کرد، ضمن اینکه کشت و صنعت یک واحد تخصصی این کار است، دام دارد، دامپزشک مخصوص دارد، مشاور خارجی از آفریقای جنوبی در زمینه حیات وحش دارد.
مدیرکل حفاظت از محیط زیست لرستان، ادامه داد: اعتبارات دولتی کفاف این امر را نمی‌داد که خود ما این کار را انجام دهیم، سازمان محیط زیست نیز یک دستگاه حاکمیتی و نظارتی است، نباید گوزن زرد پرورش بدهد، آن هم با این اعتبارات موجود، علت عدم موفقیت جاهای مختلف در این رابطه نیز همین بحث کمبود اعتبارات، تخصص و امکانات، دارو و درمان ضعیف بوده است.
۴ گوزن زرد دیگر به سایت اضافه شد!
سالاروند با بیان اینکه ارگان‌های دولتی و به خصوص سازمان محیط زیست دستگاه حاکمیتی و نظارتی هستند و نمی‌توانند کار را به درستی انجام دهند، بهترین راه واگذاری به خصوصی است، گفت: در لرستان نیز ما نیاز به گردشگری محیط زیست داریم، در قلعه «فلک الافلاک» فسیل‌های هفت میلیون ساله داریم و همچنین موزه تنوع زیستی استان را قرار است به این قلعه انتقال بدهیم.
وی، ادامه داد: این مرکز نیز صرفاً برای احیای گوزن زرد و همچنین واگذاری گوزن زرد به سایر استانها است تا به مرور اعلام شود که این گونه از خطر انقراض رهایی پیدا کرده است.
مدیرکل حفاظت از محیط زیست لرستان با تاکید بر اینکه اگر این مسئولیت خود را انجام ندهیم و با این اعتبارات محدود یک مرکز کوچک و غیر استاندارد دیگر مانند چند سال پیش ایجاد کنیم که دو گوزن از بین رفتند، نمی‌شود اقدامی کرد، گفت: ما الان با نسبت جمعیتی نر و ماده این گوزن‌ها را به استان منتقل کرده‌ایم، چند روز پیش چهار رأس دیگر به چهار رأس گوزن قبلی اضافه کردیم، چهار رأس دیگر را از طریق مجتمع ایثار استان البرز به مجموع این گوزن‌ها اضافه خواهیم کرد.
سالاروند، بیان داشت: این واگذاری به بخش خصوصی در لرستان موجب الگوگیری برای سایر استانها شده است.
قول می‌دهم که پروژه موفق خواهد بود!
وی، ادامه داد: اینکه این پروژه موفق می‌شود یا نمی‌شود؟ به هر حال ما مسئولیت اجتماعی خود را انجام داده‌ایم، این امر هم زمان نیاز دارد، به مرور همه متوجه خواهند شد که این پروژه، یک پروژه موفق است و جواب می‌دهد، چون من مطمئن هستم، بخش خصوصی که هم بنیه مالی دارد و هم تخصص این کار و مشاوران خارجی دارد، موفق خواهد بود، من به این پروژه امیدوار هستم، به جای اینکه آیه یاس بخوانند به جنبه گردشگری آن توجه کنند، سازمان محیط زیست در خیلی از استانها بخشی از مسئولیت خود را در قبال حیات وحش به بخش خصوصی واگذار کرده‌اند، خود شکارچی‌ها غرق اختصاصی ایجاد کرده‌اند و بسیار موفق بوده‌اند.
مدیرکل حفاظت از محیط زیست لرستان، افزود: تکثیری که در این غرق‌های اختصاصی داشته‌ایم در هیچ جای کشور و هیچ ارگان دولتی موفق نبوده است، اینکه عده‌ای آیه یاس بخوانند و بگویند نه، نمی‌شود و کار را به دلیل یک احتمال زیر سوال ببرند، واقعاً کار درستی نیست، احساس می‌کنم این امر ضد توسعه استان است، البته گاهی هم از روی دلسوزی است، چون این گونه، یک گونه ضعیف است.
سالاروند، بیان داشت: من به شما قول می‌دهم که حتماً این پروژه موفق خواهد بود و در سال‌های آینده مازاد آنها را به سایر استانها صادر می‌کنیم.
حاضر به مناظره با مخالفان پروژه هستم
وی در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا بررسی کرده‌اید که سرنوشت چهار گوزن اول در این مرکز به چه صورت است که دوباره چهار گوزن دیگر را به این مجموعه اضافه کرده‌اید؟ گفت: کلاً به لرستان ۱۲ گوزن زرد اختصاص پیدا کرده است، این امر هم دلیل علمی دارد، گوزن با خانواده نزدیک خود درون آمیزی دارد و تکثیر می‌شوند، برای اینکه ژن ضعیف نشود باید از چند نقطه جداگانه با نسبت‌های مختلف وارد این جمعیت شوند تا به لحاظ ژنتیک نیز مقداری به این گونه کمک کنیم وقتی تکثیر پیدا کرد، گونه‌ها مقداری قوی‌تر باشند.
مدیرکل حفاظت از محیط زیست لرستان در ادامه سخنان خود با بیان اینکه چندین گروه خبره از سازمان محیط زیست، چندین بار این پروژه را مورد بررسی قرار داده‌اند، گفت: نتیجه نهایی این شده که این گونه به لرستان آورده شده، این نبوده که یک مرتبه این کار را انجام دهیم.
سالاروند با تاکید بر اینکه همه مستندات، تصاویر و همچنین گزارش‌های این گروه‌ها موجود است، گفت: من حاضرم با کارشناسانی که با این پروژه موافق نیستند، در حضور شما مناظره و صحبت کنم، از لحاظ علمی خیلی از صحبت‌های این کارشناسان متأسفانه ایراد دارد.
تخریب و تصرفی صورت نگرفته است
وی در بخش دیگری از سخنان خود در پاسخ به این سوال که چرا مجموعه کشت و صنعت را برای احیای گوزن زرد ایرانی انتخاب کرده‌اید و همچنین برخی اظهار نظرهایی در رابطه با تصرف اراضی بیشتری در این منطقه از سوی این مجموعه وجود دارد، گفت: هیچ محدوده‌ای به محدوده‌های قبلی اضافه نشده است، حتی یک متر به محدوده قبلی کشت و صنعت اضافه نشده است.
مدیرکل حفاظت از محیط زیست لرستان با اشاره به اینکه همه دیوارها هنگامی که ما برای ایجاد مرکز در کشت و صنعت مراجعه کردیم وجود داشت، هیچ تخریب جدیدی در رابطه با ایجاد مرکز احیای گوزن زرد صورت نگرفته است، گفت: همه مستندات و عکس‌های هوایی در این رابطه نیز وجود دارد.
سالاروند با بیان اینکه اگر تخریبی هم صورت گرفته مربوط به منابع طبیعی است و تا جایی که من می دانم تعداد درختان این منطقه مشخص است و عین آنها را از این مجموعه می‌خواهند گفت: اتفاقاً اینها تبدیل به احسن کرده‌اند، من نمی‌خواهم دفاع خاصی انجام دهم، اما نباید این موضوع را به پروژه گوزن زرد مرتبط کنیم چون همه مستندات لازم قبل و بعد از ایجاد سایت گوزن زرد وجود دارد، هیچ تغییری در قبال ایجاد این مرکز در این منطقه و مجموعه ایجاد نشده است.
وی در رابطه با احیای این گونه در لرستان، بیان داشت: ابتدا پروژه گوزن زرد ایرانی را در «دشت ناز» ساری تعریف کرده‌اند، این پروژه در این منطقه موفق بوده و این گونه تکثیر پیدا کرده است، مازاد آن را به سایر استانها که از لحاظ علمی جواب داده و یا خواستگاه بوده، فرستاده‌اند، این پروژه در شمال، ارومیه، ایلام و… جواب داده، لرستان نیز یکی از استان‌هایی است که اتفاقاً در این رابطه دیر عمل کرده و باید قبلاً این پروژه را انجام می داده است.