به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام سیدناصر میرمحمدیان مدیر عامل بنیاد هدایت، در نشست امامان محله‌های اسلامی و فرماندهان بسیج که در اردوگاه ولایت قم برگزار شد، درباره اهمیت راه اندازی صندوق تحول محله، اظهار داشت: مهم‌ترین مانعی که در اغلب فعالیت‌های فرهنگی به ذهن افراد می‌رسد، این است که ما منابع مالی نداریم.
وی با بیان اینکه مسجد مصارف متعددی دارد، گفت: از برگزاری مجالس مذهبی گرفته تا برنامه‌های فرهنگی و هزینه‌هایی که برای پذیرایی و اردو مسابقات مورد نیاز است تا هزینه امام جماعت و خادم و تعمیرات و نگهداری مسجد و همچنین فعالیت‌های خیریه و کمک به نیازمندان از قبیل بسته‌های معیشتی و تأمین جهیزیه دختران نیازمند و ده‌ها هزینه دیگری که می‌تواند وجود داشته باشد و برای انجام این فعالیت‌ها نیاز به تأمین بودجه داریم و گرنه فعالیت‌ها پیش نمی‌رود.
حجت الاسلام میرمحمدیان به سطوح مختلفی که برای مسجد در نظر گرفته می‌شود، اشاره و بیان کرد: چند نگاه به مسجد وجود دارد؛ برخی مسجد را تنها محل عبادت می‌دانند؛ در نگاه دیگری که از دهه ۸۰ بیشتر مطرح شد، مسجد باید علاوه بر محل عبادت کار تربیتی هم داشته باشد، همانند طرح صالحین که در مساجد برگزار می‌شود. نگاه دیگری که دهه ۹۰ بیشتر مورد توجه قرار گرفت این بود که مسجد علاوه بر اینها باید مکان فعالیت‌های اجتماعی مانند امور خیریه و… نیز باشد.
وی ادامه داد: نگاهی که مهم‌تر و متفاوت‌تر از همه وجود دارد این است که مسجد در جایگاه حکمرانی محلی واقع شده است؛ وقتی ما به مسجد و کارکردهایش این نگاه را داشتیم، هزینه‌ها و منابع هزینه‌ها نیز تفاوت پیدا می‌کند و بیشتر می‌شود.
مدیر عامل بنیاد هدایت، به رویکرد محله اسلامی در مسجد نیز اشاره و ابراز داشت: شورای تحول محله، به عنوان محور کار در محله اسلامی مطرح است و کسی می‌تواند در محل تحول ایجاد کند که خود را در جایگاه حکمرانی ببیند. بر اساس این نگاه مسجد در همه امور از اختلافات خانوادگی تا امور تربیتی و سلامت اهل محل تا امور خیریه و اشتغال زایی و سایر موارد خود را متکفل می بیند.
وی ادامه داد: در فعالیت‌های مسجدی همه ما هزینه‌ها را می‌دانیم اما آنچه به دنبال آن هستیم این است که برای تأمین هزینه‌ها چه باید کرد؟ راه‌های مختلفی وجود دارد؛ یکی از این راهکارهای مدل ناحیه مقدسه آیت الله شاه آبادی استاد عرفان حضرت امام خمینی (ره) است که ایشان در محله شاه آباد تهران آن را عملی کرده بودند و ۵ هزار نفر از مردم محله نیز در آن عضویت داشتند.
حجت الاسلام میرمحمدیان در توضیح مدل ناحیه مقدسه گفت: در این مدل سیاست عِده و عُده مورد لحاظ قرار گرفته بود؛ عِده یعنی اینکه چگونه مردم در کنار همدیگر قرار می‌گیرند و عُده یعنی پشتیبانی اقتصادی به چه صورت باشد و حل مشکلات مردم چگونه صورت بگیرد و راهکاری که در این مدل مورد توجه قرار گرفته بود صندوق تحول محله بود.
وی در تبیین ایده بنیاد هدایت در این زمینه، ابراز داشت: ایجاد صندوق تحول در محله با توجه به مناسبات روز و متناسب با نظامات مدرن باید شکل بگیرد و چیزی که فعلاً منظور ماست این است که شماره حساب برای مسجد در نظر گرفته می‌شود و صندوق مصارف و منابع مسجد مدیریت می‌شود.
حجت الاسلام میر محمدیان در ادامه به بیان برخی از شیوه‌های تأمین مالی صندوق تحول محله اشاره کرد و گفت: برای تأمین منابع مالی مسجد و صندوق تحوله محله راهکارهای متفاوتی وجود دارد که در کنار حمایت‌های دولتی و کمک‌های مردمی و خیرین می‌تواند به تأمین مالی فعالیت‌های مسجد در عرصه تحول محله کمک کند.
وی نذورات را یکی از منابع تأمین صندوق تحول مساجد عنوان کرد و افزود: این منابعی است که در شرع مورد توجه قرار گرفته و می‌توان از آنها در تأمین هزینه مساجد بهره گرفت. موقوفات هم یکی دیگر از منابع مورد استفاده در صندوق تحول مسجد است؛ وقف دایره گسترده دارد که حتی با تشویق مردم به وقف یک نخل یا درخت مثمر نیز می‌توان بخش قابل توجهی از هزینه‌های مورد نیاز این صندوق را تأمین کرد.
صندوق تحول محله؛ بازوی اقتصادی مسجد در مسیر تحقق حکمرانی محلی
وی مصارف زکات، خمس، خیرات برای اموات و وصیت به ثلث اموال را نیز از دیگر منابع پیشنهادی در تأمین منابع صندوق محله دانست و راه اندازی صندوق قرض الحسنه و نصب خودپرداز، نصب دکل مخابراتی یا پنل‌های خورشیدی تولید برق را از دیگر راه‌های تأمین مالی این صندوق برشمرد.
حجت الاسلام میرمحمدیان افزود: مسجد می‌تواند خدماتی را به مردم ارئه دهد که دولت برای آن منابعی در نظر گرفته است؛ مانند تأسیس مرکز داوری و یا خدمات مشاوره، مددکاری و بهزیستی. برگزاری کاروان‌های زیارتی و فروش محصولات فرهنگی محصولات، تغذیه سالم و یا محلی برای فروش تولیدات اهل محل و یا محصولات حجاب و همچنین آشپزخانه و رستوران، نیز در تأمین هزینه‌های مسجد قابل استفاده است. مدیریت پسماند از دیگر منابع درآمدی است که مساجد می‌توانند با مدیریت صحیح از هزینه و درآمد آن استفاده کرده و در راستای خدمت رسانی به مردم از آن بهره بگیرند.
مدیرعامل بنیاد هدایت راه اندازی کارگاه‌های تولیدی را نیز یکی از عرصه‌های تأمین صندوق تحول مسجد بر شمرد و گفت: این کار علاوه بر ایجاد اشتغال می‌تواند بخشی از درآمد مسجد را شکل دهد. روش‌های مختلف دیگری نیز وجود دارد که مسجد با کمک آن می‌تواند هزینه‌های خود را تأمین کرده و در راستای تحول محله و حکمرانی محلی نقش خود را به درستی ایفا کند.
وی در پایان با تأکید بر اینکه بنا نیست مسجد به یک بنگاه اقتصادی تبدیل شود، تأمین منابع مالی را یکی از پیش‌نیازهای جامعه پردازی مسجد محور و خدمت رسانی به همسایگان مسجد عنوان کرد.