خبرگزاری مهر، گروه استانها- مریم شریفی: یکی از بهترین راههای رسیدن به توسعه اقتصادی در ایران، بهرهگیری از ظرفیتهای صنایعدستی است.
صنایع دستی به دلیل خصوصیاتی مثل مشارکت دادن زنان در تولید، کاهش ریسک درآمد و ضررو زیان، انتقال هنر بومی و نیاز به سرمایه اندک نسبت به سایر فعالیتهای تولیدی برکات زیادی داشته و نقش مهمی در اشتغالزایی و افزایش درآمد خانوارها دارد.
«سمیه فروز» هنرمند گلستانی ساکن شهر گلیداغ از توابع شهرستان محروم مراوه تپه با کمک صنایع دستی بومی منطقه خود توانسته علاوه بر کسب درآمد برای دهها نفر از بانوان روستاهای مراوه تپه اشتغالزایی ایجاد کند. خبرگزاری مهر با این بانوی کارآفرین گفتگوی کرده که در ادامه خواهد آمد.
*در مورد فعالیتهای هنری و اشتغالزایی خود توضیح میدهید؟
سمیه فروز هستم، کارشناسی تکنولوژی طراحی و دوخت. با هدف کمک به هنرمندان روستایی و آموزش آنها، اقدام به تأسیس آموزشگاه فنی و حرفهای کردم که در همین زمینه به دلیل مدیریت خانه صنایع دستی شهرستان مراوه تپه به عنوان کارآفرین شهرستان مراوه تپه معرفی شدم.
در حال حاضر مدیر مؤسسه آموزشگاه فنی و حرفهای و مدیر کارگاه صنایع دستی آوای گلیداغ و راهبر شغلی کمیته امداد امام خمینی (ره)، مدرس اداره فرهنگ و ارشاد شهرستان مراوه تپه و مشاور صنایع دستی فرماندار مراوه تپه هستم.
به مدت ۱۰ ساله است در حوزه صنایع دستی فعالیت میکنم و در واقع به سراغ صنایع دستی رفتم که در حال فراموشی بود و آنها را احیا کردم.
بنده برای اخذ مجوز اقدام کرده تا افرادی که تحت آموزش قرار میگیرند بتوانند پس از اخذ مدرک فنی و حرفهای مشمول وام اشتغالزایی شوند و بتوانند برای خود کسب و کار راه اندازی و درآمد کسب کنند.
صنایع دستی که بیشتر کار میکنیم شامل نمد دوزی، منجوق دوزی و ابریشم بافی است که موفق شدیم هنر منجوق دوزی را به نام استان گلستان و شهرستان مراوه تپه ثبت ملی کنیم.
* از چه زمانی فعالیتهای هنری واشتغالزایی خود را شروع کردید؟
بنده هم اکنون ۳۳ ساله بوده و اولین بار در ۱۲ سالگی به سراغ خیاطی رفتم، در سن ۱۴ سالگی چرخ خیاطی خریدم و در سن ۱۵ سالگی ۲۰ هنرجو داشتم.
در مناسبتهای ملی برای معرفی هنر این منطقه در مجامع و نمایشگاهها نظیر غرفه نوروزی فرمانداری کلاله در نوروز ۸۹ و غرفههای شهرستانی، استانی و کشوری شرکت کرده و از همان سالها کار خود را به صورت جدی آغاز کردم.
*بزرگترین چالش بافندگان پارچه در مراوه تپه چیست؟
به دلیل نداشتن دستگاه خشکشویی پیله کرم ابریشم محصولات خود را به صورت خام به فروش میرسانیم و سود اصلی در جیب دلالان میرود ما مرکز تولید نوغانداری هستیم ولی به دلیل آنکه دستگاه خشک شویی نداریم به اجبار پیلههای ابریشم را به صورت خام به دلالان میفروشیم و نمیتوانیم پیلهها را خودمان به نخ تبدیل کنیم و سود اصلی به جیب دلالان میرود.
ما تولیدکننده پیله ابریشم و نوغاندار هستیم ولی به دلیل نبود دستکاه خشک کن پیله ابریشم مجبور به فروش پیلهها هستیم و نمیتوانیم تولید نخ داشته و محصولات را با قیمت واقعی به فروش برسانیم.
برای آموزش و پیگیری اقدامات ادارای باید میراث فرهنگی در بخش گلیداغ باید حداقل یک کارشناس صنایع دستی استخدام کند، در شهر گلیداغ ۴۸ روستا وجود دارد و رفتن به مرکز شهرستان با مسافت بیش از ۱۰۰ کیلومتر برای بانوان سخت است.
وام گرفتن ضامن کارمند میخواهد، بانوان بی سرپرست و بد سرپرست برای پیدا کردن ضامن مشکل دارند، حداقل بانوان هنرمند را به عنوان ضامن همدیگر بپذیرند و تسهیلاتی که به بانوان میدهند حداقل ۶ تا یک ساله تنفس داشته باشد تا هنرمندان فرصت بازاریابی و فروش محصولات خود را داشته باشند و بتوانند هزینه وام را بپردازند.
*برای چند نفر اشتغالزایی ایجاد کردهاید؟
به لطف خداوند در حال حاضر ۵۰ نفر در کارگاه صنایع دستی بنده مشغول بکار و ۴۰۰ نفر هم در ابریشم بافی غیرمستقیم در شهر گلیداغ فعالیت میکنند.
در مجموع بیش از پنج هزار نفر در روستاهای شهرستان مراوه تپه دستگاه ابریشم بافی دارند و تقریباً در هر خانه یک دستگاه ابریشم بافی است.
*چه شد که به فکر اشتغالزایی و کسب درآمد برای دیگران بانوان افتادید؟
یکی از شاگردان کلاس خیاطی من ازدواج کرد و درآمد همسرش کفاف مخارج زندگی آنها را نمیداد به او پیشنهاد دادم لباس بلند ترکمنی که مورد استفاده زنان ترکمن در منطقه زندگی ما است را دوخته و در بازار عرضه کند.
به دلیل آنکه لباسهای ترکمنی برای نوجوانان و کودکان به صورت آماده در بازار کمتر عرضه میشود، کسب و کار این بانوی جوان گرفت و این امر برای من بسیار خوشحال کننده بود و از آن روز به بعد تصمیم گرفتم به اشتغال بانوان شهرستان کمک کنم.
بعد از آن به سراغ روستاهای شهرستان مراوه تپه رفتم و با توجه به نیاز منطقه و درخواست بانوان هنرهای مختلف مثل خیاطی، منجوق بافی، ابریشم بافی و خیاطی در روستاها را آموزش دادم.
پس از آموزش و گرفتن گواهینامه معتبر، بانوانی را که از نظر مالی مشکل داشتند با استفاده از وام خوداشتغالی کمیته امداد و یا بسیج سازندگی راهنمایی کرده و ابزار کار مثل چرخ خیاطی و بافندگی را تهیه کردیم و در فروش تولیدات بانوان را حمایت میکنم.
در هر روستا یک مربی تخصصی آموزش دادهام و کارت مربی گری گرفتهاند و به زنان روستایی آموزش میدهند.
گلیداغ بیش از ۴۷ روستا دارد، من راهبر شغلی کمیته امداد امام خمینی (ره) هستم و شبکه شغلی ایجاد کردم و در هر روستا یک مربی تخصصی در رشتههای مختلف آموزش دادم و به روستاها فرستادهام.
*چطور به صورت غیر مستقیم به اشتغال بانوان شهرستان مراوه تپه کمک میکنید؟
من در حین آموزش افرادی که بضاعت مالی کمی دارند را شناسایی کرده و به ارگانهای حمایتی مثل کمیته امداد و بسیج سازندگی معرفی میکنم و این افراد با گرفتن وام کم بهره وسایل اولیه کار مثل چرخ خیاطی و بافندگی را تهیه و شروع به کار میکنند.
کارگاه صنایع پوشاک از طریق کمیته امداد افتتاح کردیم که در این مرکز هم هشت نفر به صورت مستقیم مشغول کار هستند.
در کارگاه خودم هم به صورت متمرکز ۱۰ نفر فعالیت میکنند و همچنین برای افرادی که در خانهها کار میکنند کار فرستاده و در فروش محصولات به آنها کمک میکنم.
علاوه بر آن صندوق محلی بانوان را تشکیل دادیم که حداقل ۳۰۰ نفر عضو دارد، این صندوق خرد محلی از بانوان بی سرپرست و بد سرپرست تشکیل شده و افراد متناسب با درآمد خود مبالغی را روزانه به صندوق واریز میکنند و از محل صندوق به افراد وامهای قرض الحسنه پرداخت میکنیم.