خبرگزاری مهر؛ گروه سیاست - زینب رجایی: اولین تجربهها، همواره فرصتی مناسب برای شناسایی نقاط ضعف و قوت و آسیبشناسی بودهاند؛ آخر هفتهای که گذشت، برای اولین بار «کنگره بینالمللی بانوان تأثیرگذار» برگزار شد و حالا فرصتی طلایی برای ارزیابی درباره آن است که چه اهدافی مدنظر بوده و چه میزان از آنها محقق شدهاند.
در جریان برگزاری اولین کنگره بینالمللی بانوان تأثیرگذار، نمایشگاهی نیز برپا شد. این نمایشگاه در دو سالن مجزا میزبان بازدیدکنندگان بود که در یکی از آنها محصولات علمی، صنعتی، فناوری، پزشکی، نانوتکنولوژی و در سالن دیگری محصولات فرهنگی، هنری و صنایع دستی به نمایش گذاشته شد.
برگزاری این کنگره ایدهای جذاب و نوین است که به خودی خود، ارزش هزینه و اجرای سالانه را دارد و حتی تا کنون جای آن بسیار خالی بوده است در نگاه کلی، برگزاری کنگره و نمایشگاهی از دستاوردها، موفقیتها و توانمندیهای زنان سراسر کشور در حوزههای مختلف، ایدهای جذاب و نوین است؛ ایدهای که به خودی خود، ارزش هزینه و اجرای سالانه را دارد و حتی تا کنون جای آن خالی بوده است.
از طرف دیگر، در روزهایی که تیرهای جدیدی که به سمت جمهوری اسلامی ایران پرتاب میشوند که «زنان و آزادی آنها و فرصت زندگیشان» را به طور ویژه هدف قرار دادهاند؛ به نمایش گذاشتن قدرت، استعداد و پیشرفتهای بانوان کشور حتماً موضوعیت و شأن بیش از پیش دارد.
مدت زمان زیادی نمیگذرد که ایران از کمیسیون مقام زن سازمان ملل کنار گذاشته شد؛ حدود یک ماه پیش با تلاشهای آمریکا و پولپاشیهای اسرائیل، ایران را به بهانه نقض حقوق زنان از این کمیسیون حذف کردند؛ اگر نمایندگان ۲۹ کشوری که با حذف ایران از این کمیسیون موافقت کردند، از این دستاوردها و موفقیتهای خطشکنانه مواجه میشدند، درباره نگاه جمهوری اسلامی ایران به زنان منصفانهتر رأی میدادند.
حضور نمایندگانی از کمیسیون مقام زن سازمان ملل که با هدف پیشبرد حقوق زنان در زمینههای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و آموزشی ایجاد شده و به عملکرد جمهوری اسلامی در این باره خرده میگیرد، میتوانست بخش عمدهای از اهداف این رویداد را ذیل خود تعریف کند.
ایران در برگزاری کنگره بینالمللی بانوان تأثیرگذار میزبان ۳۰۰ مهمان خارجی از حدود ۹۰ کشور دنیا بود. همسران رؤسای جمهور و نخستوزیر «ارمنستان»، «بورکینافاسو»، «قرقیزستان»، «صربستان»، همسر رئیسجمهور اسبق «گینه»، همسر رئیسجمهور اسبق «نیجر»، فرستاده ویژه بانوی اول جمهوری فدرال «نیجریه»، بانوی اول سابق «سریلانکا» و همسر رئیس حزب حاکم، فرستاده ویژه رئیس جمهور «سوریه»، رئیس شورای مرکزی اتحادیه زنان «ترکمنستان» حضور داشتند.
البته در این میان برخی رسانههای اصلاحطلب که به جای آنکه بنابر نام جریان خود، به دنبال اصلاح و در پی سازندگی باشند، مترصد فرصتی برای حمله و تخریب هستند، برگزاری این کنگره را بدون نگاهی منصافه به کارزار انتقادات تند و تکهپرانیهای سیاسی کشاندهاند.
در شرایطی که دولت سیزدهم میکوشد با توجه به اتفاقات ماههای اخیر، گامی در جهت بهبود فضای دیپلماسی و تقویت جایگاه ایران در عرصه جهانی بردارد، تعدادی از تریبونهای جریان اصلاحات آنچنان فریاد «وا اسفا» سر دادهاند که به نظر میرسد پولپاشی و دست و دل بازیهای همسران مقامات سیاسی دولت متبوع خود در مهمانیهای خصوصی را فراموش کردهاند. با همه اینها عبور از جناحگرایی در شرایط فعلی میتواند کارساز باشد و ارائه نقد سازنده و پیشنهادات مختلف میتواند امور را اصلاح کند.
با این وجود، هر تجربه اولی نقاط ضعفی دارد که باید برطرف شوند، اهدافی دارد که در جریان اجرا به دست فراموشی سپرده میشود و احتمالاً شامل ابعادی میشود که از ابتدای امر از آنها غفلت شده است. مشخصاً کنگره بینالمللی بانوان تأثیرگذار نیز میتواند با بهبود و اصلاح، تاثیرگذارتر از اینها باشد.
به نظر میرسد دعوت از کشورهایی که مراوده فرهنگی کمتری با آنها وجود دارد نباید غایت آمال چنین رویدادی باشد؛ اگرچه حضور کشورهای بزرگ و کوچک از سراسر دنیا خالی از لطف نیست. همچنانکه «سمیه رفیعی» عضو فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی درباره برگزاری این کنگره میگوید: «یکی از بازخوردهایی که دریافت کردیم این بود که نمایندگان پارلمان ونزوئلا از آنچه در ایران دیده بودند بسیار متعجب شدند و گفتند آنچه در دنیا تبلیغ میشود و فضایی که علیه ایران ساخته شده واقعی نیست و با شرایط زنان در ایران فاصله زیادی دارد.»
انتخاب هوشمندانه جامعه هدف برای اقدامات فرهنگی یکی از مهمترین گامها در این زمینه به شمار میرود انتخاب هوشمندانه جامعه هدف برای اقدامات فرهنگی یکی از مهمترین گامها در این زمینه به شمار میرود. برداشتن این گام آنچنان اهمیتی دارد که اگر حسابشده و هدفمند نباشد، تمام ابعاد دیگر را زیر سوال خواهد برد. چشمگیرترین نمایشگاه، شاخصترین دستاورد، منظمترین برنامه، نافذترین سخنرانی و بهترین ایدهپردازیها بدون آن ابتر میماند و آنچنان که باید و شاید اثر نخواهد گذاشت.
به نظر میرسد در شرایطی که رسانههای غربی و مخالفان جمهوری اسلامی در تلاشند چهره ایران را در عرصه جهانی مخدوش کنند و «زنان» را ابزار این هدف خود قرار دادهاند، باید بخشی از مدعوین این کنگره از کشورهایی انتخاب میشدند که در مجامع بینالمللی اثرگذار هستند و قدرت جریان سازی دارند.
اگرچه به جهت فضای سیاسی مسمومی که اخیراً ایجاد شده، حضور نمایندگان چنین کشورهایی سخت به نظر میرسد اما آنچنان که از نام این کنگره پیداست، دستاوردهای زنان ایران آنچنان تأثیرگذار است که برای عرضه و نمایش آنها نباید این فرصت طلایی را از دست داد. بنابراین اگر دعوت از مهمانانی که در عرصههای جهانی دست توانمندی دارند، در دستور کار قرار بگیرد، قطعاً چنین همایشی به اهداف خود نزدیکتر شده و نتایج ملموستری رقم خواهد خورد.
از سوی دیگر، بهتر است کسانی که از کشورهای مختلف فراخوانده میشوند، دست کم در یکی از حوزههای دیپلماسی، اقتصاد، علم و فناوری یا فرهنگ دستی بر آتش داشته باشند. دعوت از همسر رؤسای جمهور کشورهایی که به دلیل برخی شرایط دنبالهروی قدرتهای دیگر هستند، چندان هوشمندانه به نظر نمیرسد، چه برسد به همسر مقامات سیاسی سابق آنها.
همچنین حضور بخش خصوصی میتواند قوتبخش برگزاری «کنگره بانوان تأثیرگذار» در سالهای پیش رو باشد. گرچه بازدید و مراورده با فعالان سیاسی فعلی یا حتی سابق به تبیین و تحقق اهداف این کنگره کمک میکند؛ اما همه آنها را پوشش نمیدهد. در این راستا میتوان از زنان فعال کشورهای مختلف که در بخش خصوصی فعالیت دارند دعوت کرد تا حضور آنها به نمایندگی از حرفه و کشورشان بستری برای معاملات تجاری فراهم کند.
نیاز به ارتباط با بخش خصوصی به قدری حائز اهمیت است که اگر اهمیت دعوت از فعالان آن بیش از مقامات سیاسی نباشد، کمتر هم نیست فعالان اقتصادی، علمی، فناوری، هنری و صنعتی بسیاری در این کنگره حضور داشتند که آثار و محصولات منحصر به فردی را عرضه کرده بودند که قطعاً فارغ از معرفی خود به عنوان یک زن موفق ایرانی و عرضه محصولاتشان، نیازمند آن هستند که همکاریهای بینالمللی داشته باشند و فعالیت خود را در توسعه دهند.
نیاز به ارتباط با بخش خصوصی به قدری حائز اهمیت است که اگر اهمیت دعوت از فعالان آن بیش از مقامات سیاسی نباشد، کمتر هم نیست؛ گرچه فراهم بودن بستر ارتباطات از نظر سیاسی و دیپلماسی ضرورت دارد و لزوم آن غیرقابل انکار است. در مجموع شایسته است تقویت ظرفیتهای اقتصادی به عنوان بخش مهمی از اهداف برگزاری این کنگره در دستور کار قرار بگیرد.
علاوه بر این، تبلیغات گستردهتر برای مردم کشور خودمان هم میتواند گام مهمی در جهت جهاد تبیین باشد. آشنایی با زنانی که در اقصی نقاط کشور از نوازندگی موسیقی محلی گرفته تا ساخت پهپاد افتخارآفرینی میکنند، ایجاد انگیزه و امید میکند و این همان نکتهای است که مقام معظم رهبری بارها بر آن تاکید داشتهاند.
یکی از نکات مثبت این نمایشگاه، اختصاص غرفهای به فعالان هنری بود که با کمتوانی و شرایط خاص جسمی دست و پنجه نرم میکردند. کسانی که در برخورد با خبرنگاران و اصحاب رسانه خواهان برقرای ارتباط با رئیسجمهور بودند به امید آنکه بخشی از مشکلاتشان برطرف شود.
کنگره بینالمللی بانوان تأثیرگذار شاید بهترین فرصت برای آن باشد که زنان تأثیرگذار ایرانی با مقامات سیاسی کشور به ویژه رئیسجمهور بیواسطه و چهره به چهره گفتگویی صمیمانه داشته باشند. البته، بازدیدهای کلیشهای، پرتعداد و غیرهدفمند چهرههای سیاسی بدون پیگیری دغدغه فعالان کارساز نخواهد بود، بنابراین باید مراقبت شود که این کنگره در ادامه مسیر به سرنوشت سایر رویدادها دچار نشود و کلیشه آن جای متن را نگیرد. همچنین ضروری است فارغ از اهداف دیپلماسی و سیاسی، برطرف شدن مشکلات شرکتکنندگان، کارآفرینان و فعالان ایرانی در دستور کار مسئولان و برگزارکنندگان قرار بگیرد.