خبرگزاری مهر - گروه هنر - علیرضا سعیدی: اگرچه فرآیند تولید، بازاریابی و فروش محصولات موسیقی در ایران طی ماه‌های گذشته به دلیل التهابات و اتفاقات اخیر دچار تغییر و تحولات اساسی شده و شرایط تولید آلبوم و برگزاری کنسرت در مقیاسی بسیار بیشتر از آنچه تصور می‌شود در شرایط بحرانی و نامعلومی قرار گرفته است، اما طی هفته‌های اخیر مجموعه‌ها و پروژه‌های موسیقایی منتشر شده‌اند که در نوع خود تلاش کردند تا اوضاع نابسامان نشر آثار موسیقایی را از این وضعیت بحرانی و بغرنج نجات دهند.
شرایط نابسامانی که هم در حوزه کنسرت‌ها و هم در حوزه آلبوم‌ها، هرکدام به یک میزان در وضعیتی قرار گرفته‌اند که کلیدواژه «بحران» به طور تمام و کمال برای آن صدق پیدا می‌کند و می‌بایست هم نهادهای سیاست‌گذار در حوزه فرهنگ و هنر و هم اصناف مختلف حوزه موسیقی به ویژه «خانه موسیقی» و «مجمع صنفی تهیه‌کنندگان و ناشران موسیقی» روی این موضوع ویژه تمرکز بیشتری داشته و با ارائه راهکارهای منطقی سعی در بهبود اوضاع فعلی نظام اقتصادی موسیقی ایران داشته باشند. شرایطی که بسیاری از فعالان حوزه موسیقی می‌دانند اکنون نوازندگان و فعالان این حوزه به غیر از چند شرکت و خواننده متمول در چه شرایط نامطلوبی قرار گرفته‌اند. چارچوبی غم‌انگیز که دیدگاه‌های دو قطبی این روزهای جامعه شرایط آنها را برای فعالیت در عرصه موسیقی سخت‌تر کرده است.
به هر ترتیب اکنون فرآیند تولید، بازاریابی و فروش محصولات موسیقی در ایران در وضعیت بسیار نامطلوبی قرار گرفته که به نظر می‌آید برای برون رفت از آن به ویژه در ماه‌های پیش روی به فکر چاره‌ای منطقی باشیم. مسیری که قطعاً راه رفتن در این باریکه راه فعلی تولید و اجرا نتیجه‌ای جز افزایش بحران برای مخاطبان و هنرمندان این عرصه نخواهد داشت. فرآیندی که همین تعداد کم انتشار آلبوم در ماه‌های گذشته گواه محکمی برای آنچه موسیقی ایران را در معرض خطر جدی قرار داده، قلمداد می‌شود.
آنچه می‌خوانید نمونه‌هایی اندک از آلبوم‌ها و پروژه‌های موسیقایی است که طی هفته‌های گذشته در قالب آثار مختلف پیش روی مخاطبان قرار گرفته است و به نظر هم می‌آید نظر به نقایص فراوانی که در فروش و عرضه اینترنتی و فیزیکی آثار موسیقایی در ایران وجود دارد، فروش چندانی هم نداشته باشد. گو اینکه شرکت‌ها و مؤسسات تولید و عرضه این حوزه، آثار را منتشر کرده‌اند که در فراموشی و محاق محض فرو نروند. فرآیندی به شدت خطرناک که عبور از این پیچ تند می‌تواند تبدیل به دستاوردی مهم در این شرایط باشد.
«زار»؛ شنیدن یک آلبوم از استاد مسلم نوازندگی موسیقی ایرانی
آلبوم «زار» از تازه‌ترین محصولات مرکز موسیقی حوزه هنری است که چندی پیش با هنرمندی محسن نفر از آهنگسازان، نوازندگان و استادان شاخص موسیقی ایرانی پیش روی مخاطبان قرار گرفت.
«شوریده»، «سقوط»، «شورش»، «آشفته»، «درکوب»، «زار»، «زاری»، «در هوایت»، «هوایی» از جمله قطعاتی هستند که در این آلبوم گنجانده شده‌اند.
محسن نفر چندی پیش بود که درباره این آلبوم گفته بود: از آن جهت که موسیقی ایرانی گنجینه‌ای از مضامین هدایت‌گر و نکته دار است بنده تصمیم گرفتم که دست به تولید اثری بزنم که بتواند دربرگیرنده اندیشه‌های متعالی ساخت موسیقی باشد. این روند هم به طور حتم در آینده نیز به صورت مستمر ادامه پیدا خواهد کرد. درباره نام گذاری آلبوم هم باید بگویم که بشر در حالت «زاری» است. […] اگر بخواهیم به خود موضوع اصلی این آلبوم بپردازیم اینکه موسیقی، پاسخی به زیباشناسی هستی است که همه آن هنر خداوند است. یکی از این بهانه‌های جمال و زیبایی صدا و آواست. صدای خوش و آوای خوش یکی از جلوه‌های زیبایی است که حضرت رب‌العالمین در این دنیا برای ما آفریده است. موسیقی میراث دار نشان دادن و ارائه صدای خوش است که در موسیقی به دو صورت ارائه می‌شود. یکی با حنجره آدمی که صدای خوش دارند و دیگری ابزار و آلات موسیقی است. در حقیقت موسیقی صدای خوش است که اگر کلام را با آن می‌شنویم برای لذت بیشتر است. ما اگر بتوانیم از صدای خوش منحصر از کلام لذت ببریم به ساحت موسیقی نزدیک‌تر هستیم.
محسن نفر آهنگساز، پژوهش‌گر، مدرس موسیقی و نوازنده تار و سه تار است که از سال ۱۳۶۰ و با تأسیس حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی (حوزه اندیشه و هنر اسلامی) وارد این مجموعه شد. وی در سال‌های اولیه دهه ۶۰ دو آلبوم «وصل مستان» و «شمس الضحی» را با همکاری حسام‌الدین سراج منتشر کرد که تا امروز به عنوان ابتکاری تازه در موسیقی سنتی و ایرانی می‌درخشند. ضمن اینکه آلبوم «باغ ارغوان» با صدای سراج و سرپرستی و آهنگسازی محسن نفر، آلبوم «ردیف هفت دستگاه موسیقی ایرانی» و آلبوم «یادیار» از دیگر آثار این هنرمند به شمار می‌روند.
«اشک نیزار» و «کلید سل»؛ آلبوم‌هایی که این روزها شنیدنی‌تر هستند
آلبوم «اشک نیزار» و «کلید سل» از معدود پروژه‌های موسیقایی منتشرشده در این روزهاست که در قالب دو اثر بی کلام از علی صالحی با مجوز دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیش روی مخاطبان قرار گرفته است.
در آلبوم «اشک نیزار» نیما محمدی جاویدی نوازنده پیانو و علی صالحی نوازنده نی حضور دارند. این در حالی است که محمدرضا داوری تنظیم کننده، میکس و مستریک و محمدرضا داوری به عنوان صدابردار دیگر عوامل اجرایی آلبوم را تشکیل می‌دهند.
«اشک من»، «بردی از یادم»، «گیسو»، «رسوای زمانه»، «سیمین بری»، «به سوی تو»، «دامن کشان»، «پری کجایی»، «سنگ خارا» آثاری هستند که در قالب آثار بازسازی و باز تنظیم شده در قالب موسیقی‌های بی کلام برای علاقه مندان ارائه شده‌اند.
آثاری که به نظر می‌آیند به دلیل ساختار نوستالژیک و محتوای آشنایی که آهنگ‌های اصلی آن برای مخاطبان داشته‌اند. بهترین موقعیت برای بازسازی و بازنوازی در جهت بهبود شرایط روحی مردمان این روزهای جامعه اجرا شده‌اند.
آلبوم دیگر علی صالحی با نوازندگی فلوت این هنرمند پیش روی مخاطبان قرار گرفته، «کلید سُل» نام دارد که در قالب پنج قطعه بی کلام در سبک پاپ به مخاطبان عرضه شده است.
«اندوه هزارساله»؛ شنیدن ۱۵ آهنگ خیلی آشنا که این بار متفاوتند
مجموعه «اندوه هزارساله» عنوان یکی دیگر از آلبوم‌های این روزهای بازار موسیقی است که در قالب سومین اثر مستقل محمد دارابی‌فر در قالب ۱۵ قطعه بی کلام منتشر شده‌اند.
فرآیند تولید، بازاریابی و فروش محصولات موسیقی در ایران در وضعیت بسیار نامطلوبی قرار گرفته که به نظر می‌آید برای برون رفت از آن به ویژه در ماه‌های پیش روی به فکر چاره‌ای منطقی باشیم «اندوه هزارساله»، «خونه»، «درون ما»، «روهینگیا»، «به ابرها بگو»، «آسمان آخرین»، «رویاهامان درباد»، «حوالی گندمزار»، «اینجا آسمان ابری است»، «رفتن و بازنگشتن»، «وصال»، «رویاهامان در باد»، «سایپونا»، «شب بخیر ونجلیس»، قطعاتی هستند که در این آلبوم گنجانده شده‌اند.
محمد دارابی‌فر درباره این آلبوم نوشته است: این آلبوم حکایت روزهای تاریک و روشن مردم ایران است، نغمه‌های آشنایی که انگار تمامشان را در کوچه و خیابان شنیده و دیده‌ایم. یک آلبوم مدرن کلاسیکال و امبینت ایرانی.
حرکت تار و سه تار و سنتور در کنار سازهای دیگر مثل پیانو و ویولن به خوبی تصویری از نسل امروز به نمایش می‌گذارد. ملودی‌های غمناک و فضای وهم آلود هر قطعه گواهی است بر آشفتگی احوالات این روزهای جامعه. در این آلبوم نازنین طهرانی نیز به عنوان نوازنده ی ویولن حضور دارد.»
این آهنگساز از جمله هنرمندانی است که فعالیت خود را از سال ۲۰۱۷ با یک آلبوم کوتاه به نام «از یک خواب» آغاز کرد و پس از آن نیز آلبوم‌های «از یک خواب»، «کجاست زندگی» را منتشر کرد.
«بودن»؛ آلبومی برای چالش تمامیت خواهی ما انسان‌ها
آلبوم «بودن» با تنظیم صهبا امینی‌کیا و ملودی آواز و خوانندگی سیاوش رضوان بهبهانی توسط نشر «ماهور» منتشر شد.
«صبح امید»، «بیابان»، «گور شد گهواره»، «بودن»، «چه درد است»، «من و این همیمه ها»، «شاعر»، «سه قطره خون» عنوان قطعاتی هستند که در این آلبوم موسیقایی پیش روی مخاطبان قرار گرفته است.
در این آلبوم که توسط کوئینتت «خلیج فارس» به سرپرستی امین غفاری منتشر شده است، امین غفاری نوازنده ویولن یک، فرشاد شیرانی نوازنده ویولن دو، مهدی منادی نوازنده ویولا، کیانمهر کشاورز نوازنده ویولنسل، یلدا صمدی نوازنده پیانو گروه اجرایی را تشکیل می‌دهند.
در توضیح این آلبوم نیز آمده است: آلبوم «بودن» مجموعه‌ای از مراودات موسیقایی آهنگساز، صهبا امینی کیا، با خواننده اثر سیاوش رضوان است. به نحوی که به گفته خودشان، آواز سیاوش به سنت‌های موسیقایی و ادبی گذشته توجه دارد و موسیقی صهبا بر ملاحظات و برداشت‌های شخصی او از ایران و ایرانی بودن تاکید می‌کند. توصیه آهنگساز به شنوندگان این اثر تجربی و تلفیقی این است که اگر قطعه‌ای به مذاقشان خوش نیامد به قطعه بعدی گوش بدهند. به اعتقاد او موسیقی ایران اسیر قهر تونالیته است. اما در این آلبوم سعی شده است که این تمامیت خواهی تنال (در واقع دستگاهی) به چالش کشیده شود.
«شیخ امیری» و «طرز رستم»؛ شنیدن زخمه‌های ساز استاد فقید
دو آلبوم «شیخ امیری» و «طرز رستم» از آثار تازه منتشرشده در بازار موسیقی است که به تازگی با هنرمندی مرحوم یدالله تیموری از پیشکسوتان موسیقی مقامی ایران پیش روی مخاطبان قرار گرفته است
آلبوم «شیخ امیری» به روایت استاد یدالله تیموری اثر اولی است که در قالب مقام‌های باستانی حوزه گوران با قطعات «باریه»، «پاوه موری»، «پیر دوران»، «خاموشی»، «شیخ امیری» و قطار منتشر شده‌اند.
آلبوم «طرز رستم» نیز عنوان دیگر اثر این هنرمند فقید موسیقی مقامی منطقه گوران است که در قالب معرفی آثاری چون «الون الون»، «طرز رستم»، «شاه خوشین»، «کاکه سویی»، «گله و دره»، «مجنونی»، «مناجات» در دسترس علاقه مندان موسیقی مقامی منطقه گوران قرار گرفته است.
استاد یدالله تیموری که دهم آبان سال از ۱۳۹۵ درگذشت جمله هنرمندان برگزیده تنبور نوازی کرمانشاه بود که ۲۸ مرداد سال ۱۳۱۸ در کرمانشاه به دنیا آمد. او از کودکی با صدای تنبور پدرش مرحوم استاد عبدالله تیموری جذب این ساز شد و از محضر وی و استاد سید قاسم افضلی کلام‌ها و مقام‌ها ونظم‌های تنبور را فرا گرفت. او از هنرمندانی بود که در طول هفتاد سال فعالیت حرفه‌ای خود شاگردانی چون جلیل جهانگرد و جمیل رحمتی را به جامعه موسیقی نواحی ایران معرفی کرد.
«قاسم هنوز زنده است»، موسیقی نامه‌ای از حوزه هنری برای سردار دل‌ها
چندی پیش در آستانه سالروز شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی بود که میلاد عرفانپور مدیر مرکز موسیقی حوزه هنری آلبوم «قاسم هنوز زنده است» را به اهالی رسانه معرفی کرد.
میلاد عرفانپور ضمن ارائه توضیحاتی درباره آلبوم قاسم زنده است که با حضور جمعی از هنرمندان شناخته شده موسیقی ایران پیش روی مخاطبان قرار گرفته است، گفت: آلبومی که امروز درباره آن صحبت می‌کنم تقریباً تمامی قطعات آن در استودیو پژواک مرکز موسیقی حوزه هنری تولید شده که امروزه یکی از بهترین ظرفیت‌های موسیقایی برای ضبط معرفی شده است.
وی افزود: در باب شخصیت‌های بزرگ همیشه آثار مختلفی در حوزه‌های مختلف هنر خلق شده است. به عنوان مثال در حوزه نقاشی حوزه «پرتره» یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که می‌تواند مورد توجه قرار گیرد. اصولاً توجه به قهرمان گرایی و ترسیم چهره قهرمان در هنر همواره بحث جدی بوده و هست.
برای ما هم شهید قاسم سلیمانی بدون اغراق نه برای مردم ایران بلکه برای همه مردم جهان قهرمانی است که به زعم من مشابه ندارد. البته در طول تاریخ هم اگر می‌خواستیم قهرمان‌های خود را بشماریم قهرمان‌هایی بودند که به صورت شفاهی به ما رسیده‌اند و براساس هنر داستان نویسان ما بوده است که شاید ریشه‌های واقعی داشته باشند، اما همه آنها برآمده از داستان‌ها و تخیلات بزرگان ادبیات ما به مخاطب ارائه شده‌اند که بسیار ارزشمند هستند.
«سربازنامه»؛ آلبومی که به شهید حاج قاسم سلیمانی تقدیم شد
در آستانه سالروز شهادت شهید سپهبد قاسم سلیمانی، آلبوم موسیقایی «سرباز نامه» با سروده‌ای از افشین علا و خوانندگی پرواز همای رونمایی و با حضور محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور، محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، علیرضا زاکانی شهردار تهران، حجت‌الاسلام محمد قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی و خانواده شهید سپهبد قاسم سلیمانی از عوامل تولید این اثر فاخر تقدیر به عمل آمد.
تقدیر از افشین اعلا شاعر برجسته کشورمان و سراینده کتابی با عنوان «سربازنامه» که آثار این آلبوم موسیقایی برگرفته از این کتاب در قالب منظومه بلند و حماسی در رثای حاج قاسم سلیمانی خلق شده، از جمله برنامه جانبی این مراسم بود. این مراسم با حضور جمعی از خانواده معظم شهدای مدافع حرم و جمع کثیری از علاقه مندان موسیقی با اجرای تعدادی از آثار این آلبوم در تالار وحدت تهران برگزار شد.
آلبوم موسیقی سربازنامه در ستایش مقام قهرمانان افسانه‌ای شاهنامه (آرش کمانگیر و سیاوش) ساخته شده و در سالروز شهادت حاج قاسم سلیمانی در تالار وحدت رونمایی شده است.
«آرش»، «دشمن»، «پرتاب»، «مرز وطن»، «پیر قبیله»، «حلقه وصل»، «سیاوش دیگر»، «رفیق خفته در خون»، «پیاله خون»، «تفنگم»، «خدا و میهن»، «اشک عالم» و «پیر تاریخ» قطعاتی هستند که در این آلبوم گنجانده شده‌اند.