همدان-سخن از حمید حسام و آئین نکوداشت دیده‌بان ادبیات پایداری است، سرداری که با قلم و قدم به جنگ فراموشی رفت و دغدغه‌مند ارزش‌های سترگ دفاع مقدس را حفظ کرد.

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: یک بار نه بلکه چندین و چند بار نامش را شنیدیم و آثارش را دیدیم، این یعنی نام آشناست و در یادها جا دارد. کافی است نیم نگاهی به کتاب «آب هرگز نمی‌میرد» انداخته و یا مروری بر برگزیدگان ادوار گذشته جایزه ادبی جلال آل احمد داشته باشیم آن وقت در می‌یابیم که سخن از حسام است.

آری سخن از سردار حمید حسام، دیده‌بان بیدار ادبیات پایداری است، سرداری که با قلم و قدم به جنگ فراموشی رفت و دغدغه‌مند ارزش‌های سترگ دفاع مقدس را حفظ کرد.

حسامی که تواضع و خلوصش زبانزد است و سبک نویسندگی‌اش منحصر به فرد؛ حسام با ممارست چندین ساله عَلم مستندنگاری و تاریخ شفاهی را برافراشته و مسیر را برای نویسندگان دیگر باز کرد.

او متعهدانه و سخاوتمندانه هر آنچه در توان داشت به میدان آورد و در بزنگاه‌ها اثری کم نظیر به منصه ظهور رساند و روز به روزِ دفاع مقدس را به تصویر کشاند.

به منظور شناخت هر چه بیشتر حمید حسام، یکه تاز تاریخ شفاهی و ادبیات پایداری ایران به سراغ همکار و همراهش در دوران فعالیت در بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس کشور می‌رویم و چند کلامی مهمان محمدرضا سنگری، نویسنده و پژوهشگر ادبیات انقلاب اسلامی می‌شویم.

این نویسنده و پژوهشگر ادبیات انقلاب اسلامی سخن خود را از آشنایی با حسام شروع می‌کند و می‌گوید: «آشنایی بنده با حمید حسام به بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس برمی‌گردد و مدتی که با هم همکار بودیم، دقیقاً برهه‌ای که نشست‌های پی در پی در رابطه با رشد و اعتلای ادبیات پایداری و خاطرات دفاع مقدس برگزار می‌کردیم.

حدود ۱۵ سال پیش آغاز این ارتباط بود، همنشینی با چهره‌ای بسیار متواضع و فروتن و پشتوانه عظیمی از تجربیات چراکه او دفاع مقدس را زیسته و خالصانه پای کار بود.

چهره‌ای که با ادبیات هم کاملاً آشنا و دانش آموخته رشته ادبیات از دانشگاه تهران بود حتی هم صحبتی با شاعران و نویسندگان به نامی چون زنده یاد قیصر امین‌پور را با خود داشت.»

آمیزه‌ای از دردمندی و درک‌مندی

سنگری از تعهد مثال زدنی حسام سخن می‌گوید و ادامه می‌دهد: «حضور حمید حسام در جلسات سیاست‌گذاری مغتنم بود به ویژه اینکه از همدان راهی بیش از ۵، ۶ ساعت را طی می‌کرد و مستمر حاضر می‌شد که نشان از علاقه‌مندی، تعهد و اخلاص او داشت.

در بحث‌های این جلسات مکرر، با حسامی روبرو بودیم که ابعاد مختلف ادبیات دفاع مقدس را می‌شناخت و اغلب نظراتش به قلمرو ادبیات داستانی، مستندنگاری و تاریخ شفاهی برمی‌گشت.

حسام پر مطالعه، پر کار، اندیشه ورز و اندیشناک آینده بود و هست، دغدغه‌مندی و نگرانی از فرداها در او موج می‌زد و گویی حسی مبنی بر اینکه این گنج‌های بزرگ در حال از دست رفتن است در چهره‌اش عیان بود از همین رو تلاش و تکاپوی ستودنی به خرج می‌داد و برای حفظ این ارزش‌ها برنامه مدون داشت.

حتی در گپ‌وگفت‌های خودمانی آمیزه‌ای از دردمندی و درک‌مندی را در تمام وجود حسام می‌دیدم؛ انصافاً اگر حد فاصل سال‌های ۸۵ تا به حال را بررسی کنیم کارنامه درخشانی از اقدامات حمید حسام در می‌یابیم که قدر و اندازه صبوری، تعهد و تخصص او را عیان می‌کند.»

قلم و قدم حسام راهگشاست

وی یادآور می‌شود: «ممارست، قلم و قدم حمید حسام در تمام این سال‌ها راه را برای نسل‌های بعدی هموار کرده و همیشه آغوش بازی بوده برای نسل‌های در راه؛ آقای حسام استاد میدان دادن و شخصیت دادن و ارزش دادن به نسل جوان است.

حمید حسام افراد را خط کشی و جدا نمی‌کرد و سعه وجودی منحصر به فردی داشت تا حدی که به تدریج به افراد مستعد میدان و سامان و ایمان می‌داد؛ کمتر کسی می‌داند که حمید آقا چقدر در جذب جوانان پا به کار مؤثر بوده است.

آنچه که شخصیت حسام را استثنایی‌تر می‌کند نقد پذیری اوست، خاضعانه نقد را می‌پذیرید و بارها و بارها سپاسگزار هر تجربه جدیدی است.»

سخاوت حسام در راه انقلاب

این نویسنده و پژوهشگر ادبیات انقلاب اسلامی یادی از خستگی ناپذیری حسام می‌کند و می‌افزاید: «سوابق حسام و شخصیت خاص او در آثارش مشهود است و با خواندن آنها بلا شک به پاک بازی، پارسایی و صفای باطنش پی می‌بریم، او سرمایه‌های وجودی و هستی‌اش را سخاوتمندانه به میدان انقلاب آورده است.

بدون اغراق در راه ارزش‌های دفاع مقدس نه خستگی می‌شناسد و نه چشمداشتی دارد، با معنویت و حساب و کتاب اخروی پای کار است.

به نظرم حسام افتخار ماست و الگوی نسل امروز، به خصوص الگوی کسانی که سَر نوشتن دارند و اندیشه ثبت ارزش‌های دفاع مقدس، بنابراین سلوک او آیت و آینه است.»

سنگری در آخر تأکید می‌کند: «نکته‌ای که نباید از قلم بیفتد سبک او در پرداخت خاطرات و نوع نوشتنش است، حسام از تمام ظرفیت‌های ممکن ادبی برای خلق جاذبه و ربایش در متن‌هایش بهره می‌گیرد و آثاری بدون تکرار می‌آفریند.

او علیرغم تمام زخم‌هایی که بر تن دارد، زخم‌های نسل بزرگی که در جنگ تحمیلی مدافع ایران بودند را مرهم شده و خاطره نکاری می‌کند.»

گفتنی است آئین نکوداشت «حمید حسام»، چهره ماندگار هنر انقلاب اسلامی در همدان با حضور محمدمهدی اسماعیلی؛ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی است و محسن مومنی‌شریف؛ رئیس سابق حوزه هنری، در همدان برگزار می‌شود.