خبرگزاری مهر، گروه سیاست - طیبه بیات: هشتم بهمن ماه زلزلهای به بزرگی ۵.۹ ریشتر شهرستان خوی در استان آذربایجان غربی را لرزاند و ضمن ایجاد خسارات جانی، سبب آسیب به واحدهای مسکونی در روستاهای این شهرستان شد. این حادثه در حال حاضر یکی از مهمترین نگرانیها و دغدغههای کشور است که مانند حوادث سابق مسئولین بسیاری را برای پیگیری وضعیت مردم زلزله زده خوی، روانه این شهرستان کرده تا ضمن سرکشی به مناطق آسیبدیده، از اقدامات صورت گرفته مطلع شوند و اقدامات مورد نیاز دیگر را نیز در دستور کار قرار دهند. در این حادثه ناگوار مسئولان کشوری و لشکری بسیاری حضور یافتند و امداد رسانی به زلزله زدگان با وجود سرمای شدید با جدیت در حال انجام است.
در روزهای ابتدایی وقوع زلزله گلایههایی از روند امداد رسانی در این شهرستان در فضای مجازی دست به دست میشد تا اینکه خبر آمد محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور برای بررسی آنچه رخ داده و آنچه در حال انجام است به خوی رفت و سومین روز پس از وقوع زلزله شدید خوی، با سفر غیرمنتظره معاون اول رئیس جمهور همراه بود.
البته ناگفته نماند معاون اول رئیس جمهور در همان ساعتهای اولیه وقوع زلزله در تماسهای تلفنی جداگانه با استاندار آذربایجان غربی و رئیس جمعیت هلال احمر، آخرین وضعیت زلزله خوی را پیگیری کرده و بر ضرورت امدادرسانی سریع و رسیدگی به وضعیت مصدومان احتمالی در ساعات اولیه و بسیج همه نیروها و امکانات برای کمک به زلزله زدگان تاکید کرده بود. به نظر میرسد علی رغم بعد نظارتی معمول، پیگیری صحت و سقم گلایهها مخبر را سرزده به این شهرستان آورد. مستند این ادعا، فیلمی است که پس از حضور معاون اول رئیس جمهور ترند شد و جملهای که مخبر در آن فیلم بیان کرد مورد توجه بسیاری قرار گرفت. مخبر ضمن گلایه از اقدامات هلال احمر در زلزله خوی، میگوید: «چند روز از زلزله میگذرد و برخی نه نان دارند، نه آب دارند و نه چادر. چرا به ما گزارش میدهید که به همه رسیدگی شده است؟ مردم میگویند در سرما میخوابند، بعد شما میگوئید چادر توزیع کردیم. ما طبق گزارش شما فکر کردیم وضع خوب است.»
معاون اول رئیس جمهور در توضیحات تکمیلی ضمن تاکید بر گلایه مندی از گزارشهای ناقص پیرامون اقدامات صورت گرفته بیان میکند: «مشکلات بخش خوبی از شهر مشکلاتش حل شده و چادر میان آنها توزیع شده و در بخش دیگر شهر متأسفانه این اتفاق صورت نگرفته است و توزیع وضعیت مناسبی نداشته است. شاید اگر منسجمتر عمل میشد بخشی از این ناراحتیها اتفاق نمیافتاد. به هر حال در حال حاضر با کمبود چادر، وسایل گرمایشی و حتی نان و غذا مواجه هستیم و امیدواریم حداکثر ظرف ۴۸ ساعت آینده این مشکلات برطرف شوند و به حداقل برسند. مردم نگران بازسازی خانههای خود هستند. استانداران در حال بررسی هستند تا در دولت با کمک بلاعوض و ارائه تسهیلات این نگرانیها را مرتفع کند. مسائل مالی جبران میشود و دولت مصمم است کمک کند تا حد مقدور خسارات جبران شود.»
صراحت کلام مخبر در گلایه از مسئولین استانی را میتوان یکی از نکات پر اهمیت حضور سرزده اش در شهرستان خوی ارزیابی کرد. همچنین حضوری بی تکلف در میان مردم و بوسهای دل خواسته بر دستان پیرمردی که نگران شرایط موجود است از سوی معاون اول رئیس جمهور، یکی از حواشی پر بازدید سفر معاون اول رئیس جمهور به خوی است.
معاون اول رئیس جمهور پس از این سفر از پیش اعلام نشده در جلسه مدیریت بحران این شهرستان که با حضور استاندار آذربایجان غربی، مدیران استان و دستگاههای امدادرسان در فرمانداری خوی برگزار شد، تصریح کرد: «با وجود اینکه حجم کمکها و اقلام توزیع شده وسیع بوده، اما هنوز برخی از مردم موفق به دریافت این اقلام نشدهاند که این مشکل باید بهسرعت برطرف شود و نیازهای ضروری مردم نظیر اقلام غذایی، پتو و لوازم گرمایشی و بخصوص چادر باید در اسرع وقت تأمین شود. در شرایط فعلی اقلام و کمکها باید به هر نحو ممکن به دست مردم برسد و نباید ارائه این خدمات فقط به کمپها و اردوگاهها منحصر شود؛ توزیع و پخش اقلام باید بهصورت متمرکز انجام شود و تمام کسانی که از زلزله یا دیگر بلایای طبیعی آسیب دیده و به کمک نیاز دارند، باید از این اقلام برخوردار شوند.»
از ویژگیهای بارز دولت سیزدهم، حضور شخص رئیس جمهور در محل حوادث است. در ماجرای پیگیری وضعیت مناطق زلزله زده خوی، رئیسی به گزارشهای دریافتی از امداد رسانیها و آخرین وضعیت موجود و حتی نظارت و سرکشی معاون اول خود بسنده نکرده و روزگذشته (یکشنبه ۱۶ بهمن) شخصاً در خوی حضور یافت تا خود از نزدیک شاهد آنچه رخ داده و آنچه در حال انجام است، باشد؛ اتفاقی نادر که سابق بر این صورت نمیگرفت یا با این جدیت پیگیری نمیشد.
رئیس جمهور در ابتدای ورود به خوی، با حضور در کمپ اسکان اضطراری زلزله زدگان در شهرک ولیعصر حاضر شد و با مردم از نزدیک دیدار و گفتگو کرد. بازدید از منازل مسکونی زلزله زده در مناطق شهری خوی، روستاهای تابعه و شهر فیرورق، بازدید از کمپهای اسکان اضطراری زلزله زدگان و دریافت گزارش از مسئولان در خصوص اقدامات اجرایی از جمله برنامههای رئیس جمهور در سفر به خوی است.
رئیسی در بازدید میدانی از مناطق زلزله زده خوی با اشاره به شایعات فراوان در شهرستان خوی، تاکید کرد: «مردم به شایعات فراوانی که در این منطقه مطرح است، شایعاتی در خصوص وقوع زلزله ۹ ریشتر و.. توجه نکنند. دولت تا بازسازی کامل خوی در کنار مردم خوی است.»
وی با اشاره به اینکه گزارشهای مستمر در خصوص وضعیت زلزله زدگان از سوی معاون اول رئیس جمهور، وزرای حاضر در منطقه و مسؤولان استانی را دریافت کردهام، گفت: «احساسم این بود که خودم بیایم و از نزدیک وضعیت و شرایط را ببینم.»
رئیسجمهور پیش از این نیز در اقدامی مشابه برای بررسی وضعیت منطقه زلزله زده «اندیکا» آبان سال ۱۴۰۰ به خوزستان سفر کرد. از آنجا که این سفر در جریان ماههای ابتدایی روی کار آمدن دولت سیزدهم انجام شد، مورد توجه بسیاری قرار گرفت.
حضور بی تکلف مسئولان در میان مردم، مشخصهای است که دولت سیزدهم نگاه متفاوتی به آن دارد و این موضوع را بیش از پیش مورد توجه قرار داده است.میتوان گفت این اهتمام، وجه تمایز دولت سیزدهم با مسئولان گذشته است.
تفاوت عملکرد دولت مستقر با دولت دوازدهم آنجا ملموس است که نگاهی به عملکرد حسن روحانی در وضعیت مشابه بیندازیم؛ روحانی در جریان زلزله کرمانشاه با حلقهای از محافظان و اتومبیل ضدگلوله به میان مردم رفت که این موضوع به شدت مورد انتقاد جامعه و رسانهها قرار گرفت.
رویکرد دولت سیزدهم و تاکید رئیسجمهور درباره حضور در میدان حوادث، علی رغم اثرات مثبتی که دارد، زمانی وجه تمایز کارآمدی خواهد بود که منجر به نتیجه شود و نتایج این حضورها نیز برای مردم ملموس، مشهود و محسوس باشد. بنابراین دولت و مسئولان مربوطه تمام تلاش خود را به کار گیرند تا انتظارات جامعه محقق شود و دستاوردهای کارآمدی به وقوع بپیوندد.
مردمی بودن از جمله محاسن دولت سیزدهم است و میتوان مدعی شد حضور رئیسجمهور به عنوان مهمترین شخصیت اجرایی کشور در میدان حوادث، از مصادیق تزریق امید به مردم به شمار میرود، اما آنچه این رویداد را مؤثرتر و اثربخش میکند، تحقق وعدهها در سایه نظارت جدی و تلاش بیوقفه مسئولان است؛ موضوعی که مردم نیز آن را به صورت جدی مطالبه میکنند.
حضور رئیس جمهور در مناطق زلزلهزده خوی نیز با وعدههایی همراه بوده که انتظار میرود از «تأمین اعتبار برای ساخت یا تعمیر مساکن تخریب شده» گرفته تا «ساماندهی به وضعیت مستأجران» در این شهرستان، یک به یک محقق شوند.
تزریق امید به جامعه در گروی آن است که نتیجه و دستاوردهای سفرهای استانی، بازدیدها، حضورها و دستورات در عمق زندگی عموم مردم جاری و ساری باشد و این مهم محقق نخواهد شد؛ مگر با اهتمام شبانهروزی، مستمر و بیوقفه دولتمردانی که با شعار «مردمی بودن» روی کار آمدهاند.
جامعه امروز به دنبال آن است که در بزنگاهها و حوادث مختلف مسلکی متفاوت را شاهد باشد؛ و حضور در میدان همراه با نتایج ثمربخش میتواند مردم را امیدوار سازد. بنابراین انتظار بر این است که دولت سیزدهم همچنانکه برنامههای متعددی برای حضور در میان مردم و ارتباط چهره به چهره با آنها دارد، در به نتیجه رساندن دستورات و مصوبات خود نیز قاطع و سریع اقدام کند.