به گزارش خبرنگار مهر، حسن حسن‌زادآذر، ظهر دوشنبه در نخستین نشست خبری ترجمان دانش با موضوع بررسی وجود رنگ‌های مصنوعی تارترازین، آمارانت و قهوه‌ای شکلاتی در محصولات قنادی اظهار کرد: افزودنی‌ها در مواد غذایی ترکیباتی هستند که به مواد غذایی اضافه می‌شوند و در تولید، فرآوری و حتی نگهداری محصولات نقش دارند.
وی با اشاره به اینکه افزودنی‌ها از تنوع زیادی برخوردار هستند، ابراز کرد: یکی از گروه‌های اصلی اضافه‌شدنی به مواد غذایی رنگ‌ها هستند که سابقه طولانی در غذای بشر دارند و در گذشته بیشتر از طبیعت، میوه‌جات و گیاهان استخراج می‌شدند و اکنون نیز برخی از مردم از رنگدانه‌های موادی مثل چغندر قرمز برای اهداف مختلف استفاده می‌کنند.
دانشیار گروه بهداشت و ایمنی مواد غذایی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زنجان با اشاره به اینکه رنگ‌های مورد استفاده در مواد غذایی از نیمه دوم ۱۸۰۰ به صورت شیمیایی هم تولید شد، بیان کرد: علاوه بر رنگ‌های خوراکی، رنگ‌های مصنوعی هم وارد صنایع غذایی شد و از همان زمان بحث ایمنی رنگ‌ها و اینکه آیا بر روی سلامت مصرف‌کننده عوارضی دارند، مطرح شد.
وی ادامه داد: این موضوع سبب ایجاد حساسیت در بین سازمان‌های متولی و تدوین استانداردهای بین‌المللی شد و در کشور آمریکا ۲۶ رنگ مجاز شناخته شده و در کشور ما ۷ رنگ اصلی را مجاز می‌شناسیم.
حسن‌زادآذر خوشایند بودن را یکی از ویژگی‌های مواد غذایی برشمرد و گفت: یکی از مؤلفه‌های اثرگذار بر خوشایند بودن و ویژگی حسی، رنگ است که اشتهای مخاطب را برمی‌انگیزد و در این بین ایمنی رنگ‌ها اهمیت بالایی دارند اما برخی رنگ‌ها که ساختار شیمایی آن‌ها ترکیبات نیتروژن‌دار است، در طول زمان می‌تواند روی سلامت مصرف‌کننده عوارضی را ایجاد کند.
وی یادآور شد: رنگ‌های آزو یا نیتروژن‌دار ساختار حلقوی دارند که وقتی وارد بدن می‌شوند توسط میکروارگانیسم‌ها مورد استفاده و متابولیسم قرار می‌گیرند و متابولیت‌های دیگری از این ترکیبات تولید می‌شود که تحقیقات نشان می‌دهد در بزرگسالان باعث سردردهای ممتد و در کودکان سبب بیش‌فعالی می‌شود و می‌تواند عوارض عصبی یا واکنش‌های حساسیت‌زا ایجاد کند.
دانشیار گروه بهداشت و ایمنی مواد غذایی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زنجان خاطرنشان کرد: در تحقیق انجام شده ۳ رنگ شامل تارترازین (زرد- نارنجی)، آمارانت (قرمز – صورتی) و قهوه‌ای شکلاتی مورد بررسی قرار گرفت و متوجه شدیم برخی رنگ‌های مورد استفاده در صنایع و در بین مردم به‌ویژه قنادی‌ها، سرطان‌زا هستند و اگر مصرف بیش از حد این رنگ‌ها را داشته باشیم، در معرض خطر قرار می‌گیریم.
وی تصریح کرد: وضعیت وجود این ۳ رنگ در محصولاتی مثل پاستیل، دراژه‌ها، کیک‌ها و سایر محصولات در ۲۶ قنادی و ۵ فروشگاه نمونه‌برداری شد و بیشتر محصولات وارداتی مورد ارزیابی قرار گرفت و به این نتیجه دست یافتیم که ۴۲ درصد محصولات دارای رنگ زرد نارنجی از رنگ غیرمجاز استفاده کردند که فاقد مجوز سازمان غذا و دارو و استانداردهای مربوطه است.
حسن‌زادآذر افزود: تحقیقات حاکی از آن است ۳۱ درصد نمونه‌ها از رنگ قرمز صورتی غیرمجاز استفاده کرده و ۲۰ درصد نمونه‌ها رنگ قهوه‌ای شکلاتی غیرمجاز داشتند و نشان می‌دهد جامعه ما می‌تواند در معرض خطر جدی قرار گیرد و به ویژه سلامت کودکان را تهدید کند البته این موضوع به معنی سرطان‌زا بودن هر نوع ماده حاوی رنگ نیست و مصرف بیش از حد در درازمدت این موضوع را تشدید می‌کند.
وی ابراز کرد: میزان رنگ‌های استفاده شده در مواد غذایی به صورت غیرمجاز به‌ویژه تارترازین در تنقلات و فرآورده‌های قنادی زنجان زیاد است و صنف به کاربرنده این مواد، از عوارض رنگ‌ها آگاهی ندارند و بنابراین مهمترین پیشنهاد راهبردی برای کنترل مصرف رنگ غیرمجاز، افزایش آگاهی صنف تولیدکنندگان است.
معاون آموزش دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زنجان صدور هشدار نسبت به عوارض رنگ‌های مصنوعی، اطلاع‌رسانی مخصوص در خصوص اثرات مضرر برخی رنگ‌ها روی سلامتی افراد به‌ویژه کودکان، کنترل شدید و سختگیرانه تهیه‌کنندگان، کارگاه‌ها و فروشندگان، نمونه‌برداری مستمر به‌ویژه در مبادی ورودی کشور و انجام پروژه‌های تحقیقاتی مکمل برای شناسایی رنگ‌های غیرمجاز دیگر را از جمله پیشنهادات برای کنترل مصرف رنگ‌های غیرمجاز عنوان کرد.
وی ادامه داد: جایگزینی رنگ‌های طبیعی به جای رنگ‌های مصنوعی علیالخصوص در بین خانواده‌ها، جمع‌آوری مراکز غیرمجاز بسته‌بندی بدون نام و نشان و ترویج فرهنگ مصرف کمتر تنقلات و شرینیجات رنگی و جایگزین کردن آن‌ها با میوه خشک و رنگ‌های طبیعی از دیگر پیشنهاد در این موضوع است.