به گزارش خبرنگار مهر، محمدرضا درویشی پژوهشگر موسیقی اقوام ضمن بیان این مطلب در مراسم بزرگداشت ملاکمال خان هوت که در مجتمع فرهنگی آسمان برگزار شد در خصوص ویژگی های این خواننده بلوچستان گفت : استاد کمال خان بزرگترین خواننده و موسیقیدان به معنای واقعی کلمه در بلوچستان و در سراسر کشور پهناور ایران است چراکه کمال خان علاوه بر اینکه خواننده ای برجسته است ، شاعری پر آوازه است که حافظ تاریخ شفاهی ، فرهنگ اساطیر و ناموس فرهنگی منطقه خودش نیز به شمار می رود.
این آهنگساز درباره تنوع موسیقی در قوم بلوچ گفت : بررسی ویژگی موسیقی بلوچ از جهت تنوع و حجم رپرتوار در موسیقی ،مهم و حیاتی است چراکه اگر بخواهیم تنوع و حجم رپرتوار موسیقی این منطقه را از جهت کمی بررسی کنیم بالغ بر 300 ساعت موسیقی خواهیم داشت و این حجم موسیقی به شکل محدود تری در خراسان و ترکمنستان نیز به چشم می خورد.
وی در ادامه افزود : در بلوچستان خواننده و نوازنده هایی وجود دارند که حرف اول را در تکنیک های موسیقی می زنند ولی به جرات می گویم که تکنیک های آوازی کمال خان در مقایسه با شیوه و سبک های آوازی دیگر فرهنگ ها بی همتا است چراکه این استاد ارتباط عمیقی با ادبیات بلوچ و پیوند تنگانگ آن با هنر موسیقی دارد در واقع کمال خان به این دلیل مهم است که راوی تمدن و فرهنگ موسیقی بلوچستان است.
درویشی در پایان با هشدار به مسئولان فرهنگی برای حفظ میراث موسیقی سیستان و بلوچستان گفت : مهمترین مسئله ای که به لحاظ سیاسی و فرهنگی موجب حفظ وحدت میان مردم این سرزمین شده تنوع اقوام ایرانی است به همین دلیل از همین جا به تمام مسئولان فرهنگی و سیاسی هشدار می دهم که تا این مرد زنده است باید صدها ساعت موسیقی از ایشان ضبط ، حفظ و حراست شود و اگر در جمع آوری این آثار غفلت صورت گیرد مسئولیت این سهل انگاری به عهده کسانی خواهد بود که در پرداخت به این امر مهم غفلت کرده اند.
پس ازصحبت های محمدرضا درویشی، موسیقی سادات که به سادات نوازی در بلوچ معروف است قطعاتی محلی را اجرا کردند و پس از آن خالد داد آریا با موضوع نگاهی به زندگی و فعالیت های ملاکمال خان سخنرانی کرد و درادامه اجرای موسیقی توسط ملاکمال خان انجام شد.
پایان بخش این برنامه اجرای مراسم بزرگداشت و اهدای جایزه به کمال همراه با رقص شمشیر بود که مورد توجه حاضرین در سالن قرار گرفت.
احمد مسجد جامعی ، محمدرضا شجریان و محمد مهدی حیدریان برای اهدای جوایز به روی صحنه آمده و مراسم تقدیر و سپاس از این خواننده قوم بلوچ را به جا آوردند.