خبرگزاری مهر؛ گروه استانها: استان خراسان شمالی در شمال شرق کشور واقع شده و از منابع خدادادی بسیاری برخوردار است. یکی از ظرفیت‌های موجود در استان، معادن سرشار آن است. معادن بوکسیت، آلومینا، سرب و روی و… از این جمله هستند.
با توجه به جمعیت یک میلیونی استان، این حجم از منابع معدنی به نسبت استان‌های دیگر قابل توجه است اما متأسفانه عدم مدیریت صحیح و مسیرهای طولانی اداری و سلسله مراتب‌ها در این حوزه موجب شده تا معادن استان مورد بی‌توجهی قرار بگیرد.
در سال‌های اخیر تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی که کل کشور درگیر آن هستند نیز مزید بر علت شده و به نوبه خود بر این امر تأثیر منفی گذاشته اما مشکلاتی بزرگ‌تر از این مسئله بودند که به دست گره‌گشای مردم و برخی مسئولان دلسوز برطرف شده‌اند.
پس نباید دست روی دست گذاشت و شاهد به تاراج بردن منابع استان باشیم. اگر تا کنون از راه‌های رفته پاسخ مناسبی دریافت نشده نیاز است از زاویه دید جدیدی به ماجرا نگاه کرد و تغییر رویه داد. این مهم نیازمند توجه ویژه مسئولین به ظرفیت‌های درون استان و همچنین خارج استانی است.
ورود بخش خصوصی به ماجرا، مشارکت دادن مردم در این مسئله، جذب سرمایه، استفاده از علم و تجربه متخصصین حوزه معدن و… راه‌های مناسبی است.
واگذاری ۱۱ معدن از طریق مزایده در سال جاری
مهدی زاده، معاون اداره کل صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: خراسان شمالی ۲۷۷ معدن ثبت شده دارد که دارای پروانه بهره‌برداری هستند.
وی افزود: بر اساس اطلاعات منتشر شده توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت ۶۸ ماده معدنی در کشور شناسایی شده است که ۲۵ مورد آن در خراسان شمالی وجود دارد.
مهدی زاده ادامه داد: در سال جاری ۱۴ فقره از معادن از طریق مزایده واگذار شده که طی این مدت ۱۱ فقره از معادن نیز با رأی شورای معادن استانی به مزایده گذاشته شده است.
معاون اداره کل صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی گفت: برای جذب سرمایه گذار در معادن استان از راهکارهایی نظیر برگزاری مزایده معادن، تأمین زیرساخت‌های معادن نظیر راه و برق، تعریف پهنه‌های اکتشافی برای سازمان زمین شناسی انجام شده است.
آلبلاغ در دام روندهای اداری
اما مردم خراسان شمالی هرگاه نام معدن را بشنوند، سریعاً به یاد معدن آلبلاغ می‌افتند؛ این معدن که واقع در شهرستان اسفراین و منطقه ساری‌گل است، سرشار از سرب و روی بوده که در گذشته، مردم بومی به صورت خودجوش از منابع آن بهره می‌بردند اما مدتی است به دلیل مشکلاتی که وجود دارد بهره برداری از آن ممنوع شده است.
از جمله این مشکلات حضور چند قاچاقچی مواد معدنی و حوادث گوناگون منجر به فوت و جرح برداشت‌کنندگان غیرمجاز بوده است. حال باید دید مشکل اصلی کجاست و از چه طریقی می‌توان راه حل مناسبی پیدا کرد.
حسین حاجی بگلو، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه گواهی کشف معدن آلبلاغ اسفراین صادر شده است، اظهار کرد: گواهی کشف برای معدن سرب و روی آلبلاغ در اسفراین حدود ۹ ماه پیش صادر شد اما به صورت فیزیکی به دست ایمیدرو نرسیده بود که اخیراً این گواهی به ایمیدرو ابلاغ شد.
وی گفت: ایمیدرو به لحاظ قانونی بدون دریافت گواهی اکتشاف نمی‌توانست برای انتخاب پیمانکار و واگذاری آن به بخش خصوصی اقدام کند و انتظار می‌رود با دریافت گواهی کشف زودتر نسبت به انتخاب پیمانکار اقدام شود.
حاجی بگلو افزود: ایمیدرو باید برای انجام فعالیت‌های معدنی در آلبلاغ اسفراین نسبت به دریافت پروانه بهره برداری اقدام کند.
مدیرکل صنعت معدن و تجارت خراسان شمالی گفت: ذخیره معدنی سرب و روی در آلبلاغ اسفراین، ۵۰۰ هزار تن برآورد شده است و عیار این معدن ۳۰ درصد است.
وی تصریح کرد: این معدن از اواخر سال ۹۷ عرصه برداشت‌های غیر مجاز بود و سودجویان به این منطقه هجوم برده و با اسب و الاغ ماده معدنی را از ارتفاعات به پایین می‌آورند.
حاجی بگلو افزود: با پیگیری‌های انجام شده تیم حفاظتی در این معدن مستقر شد و اکنون برداشت غیرمجاز از این معدن متوقف شده است.
جذب اعتبار ۳۶۰ میلیاردی برای آلبلاغ
آلبلاغ به عنوان یک منبع طبیعی و غنی می‌تواند فرصت اشتغال زایی را نیز در این شهرستان بهبود ببخشد. مزایده راهی است که مسئولین فعلی برای گذر از این مشکل، به آن روی آورده‌اند.
از سوی دیگر خام فروشی از دیگر مشکلاتی است که نه تنها در خراسان شمالی بلکه در کل کشور گریبان گیر منابع است و راه خروج از آن، احداث کارخانه فرآوری و به کار گرفتن نیروی بومی است؛ این کار ضمن اینکه از خروج ماده خام از استان جلوگیری می‌کند، ارزش افزوده نیز به ارمغان می‌آورد و همچنین باعث شناخته شدن هرچه بیشتر معادن و ظرفیت‌های استان می‌شود که به دنبال آن جلب توجه سرمایه گذاران پدید خواهد آمد.
امان الله حسین پور، نماینده مجلس مردم اسفراین در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در جهت تأمین منافع مردم شهرستان اسفراین سه شرط مهم و به نفع مردم برای برنده مزایده گذاشته شد که این اقدام باعث کند شدن فرایند آغاز به کار این معدن شده است.
وی احداث کارخانه فرآوری و ایجاد اشتغال برای ساکنان شهرستان را از مهمترین شروط این مزایده عنوان کرد و بیان داشت: از دیگر شروط پیش بینی شده به نفع مردم ایجاد شرکت تعاونی در معدن با ماهیت سود دهی همه جانبه به تمامی ساکنان شهرستان است.
نماینده مردم اسفراین گفت: پس از پیگیری‌های متعدد بیش از ۳۶۰ میلیارد تومان اعتبار برای راه اندازی معدن آلبلاغ در بخش‌های مختلف از جمله راه سازی، حفاری و حفاظت معدن جذب شده است.
وی ادامه داد: هم اکنون در این معدن زمینه اشتغال بیش از ۱۰۰ نفر از همشهریان فراهم شده است.
حسین پور با اشاره به اینکه معدن طبق قانون باید به مزایده گذاشته شود، افزود: هم اکنون اقدامات اولیه در جهت برگزاری مزایده صورت گرفته که پس از بازگشایی پاکت‌ها و مشخص شدن شرکت برنده، اقدامات اولیه آغاز می‌شود.
نماینده مردم اسفراین گفت: در تلاشیم با استفاده از سود این معدن پروژه‌های بزرگ این شهرستان را به اتمام برسانیم.
احیای معادن در دستور کار مسئولان خراسان شمالی
محمدرضا حسین نژاد، استاندار خراسان شمالی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر در این خصوص اظهار داشت: در گذشته مردم منطقه از منابع این معدن استفاده می‌کردند اما اکنون به دلیل مشکلات به وجود آمده، تصمیم گرفته شده تا شرکت تعاونی احداث شود.
وی با اشاره به اینکه با احداث شرکت تعاونی مردم نیز مشارکت خواهند داشت، گفت: باید مسیرهای قانونی طی شود و روندهای اداری خود باعث طولانی شدن این امر شده است.
حسین نژاد گفت: در خصوص سایر معادن استان هم احیا صورت گرفته و خبرهای خوشایندی وجود دارد.
استاندار خراسان شمالی افزود: برای برداشت از معادن بوکسیت و آلومینا هم اقداماتی در حال انجام است.
امید است در روند پیگیری‌های مسئولان در رابطه با معادن استان بویژه معدن آلبلاغ، جدیتی به کار گرفته شود تا بیش از این به تعویق نیفتد. وجود معادن مختلف در استان فرصت بسیار خوبی است تا در کنار برداشت، فرآوری نیز صورت گیرد تا محصولی با ارزش افزوده ارائه شود و از این طریق اقتصاد منطقه نیز رونق گیرد.