این روزها که موضوع تخریب بافت تاریخی شیراز بیش از هر زمان دیگری حساسیت کنشگران را برانگیخته؛ به نظر می رسد طرح حفاظت از بافت تاریخی که توسط یوکا معمار مشهور نوشته شد؛ باید پیگیری شود.

خبرگزاری مهر _ گرو جامعه؛ بحث امروز و دیروز نیست که بافت تاریخی شیراز خبرساز شده است. هر از گاهی صدای ناله این بافت بلند می‌شود و بعد از چند روز آن را می‌خوابانند. اما این بار قضیه فرق داشت. صدای شیراز مدتی است که خاموش نمی‌شود. حالا کنشگران اجتماعی و فرهنگی نیز به کمک این بافت آمده اند تا بیش از این تخریب نشود.

برای نجات این بافت که هر مدیریتی در آن دخالتی دارد؛ بارها طرح‌های جامع نوشته شد اما یکی از این طرح‌ها که بیشتر از همه مورد توجه قرار گرفت و کامل‌تر از بقیه بود. طرحی به نام «حفاظت یکپارچه پایدار و همه جانبه بافت تاریخی شیراز» بود که توسط گروهی متشکل از معماران ایتالیایی نوشته شد.

این گروه شامل چزاری معمار ایتالیایی و خانم سهیل همسر ایرانی او و آقای Jukka Jokilehto معمار و شهرساز فنلاندی بود که در ایتالیا به واسط فعالیت‌های معماری که انجام داده نیز مشهور است. آقای یوکا که معاون مدیر کل ICCROM او ارزیاب ایکوموس نیز بوده؛ در سال‌های اخیر در تدوین طرح‌های حفاظتی و برنامه‌های مدیریتی مانند طرح بم ایران مشارکت داشته است. بنابراین معماری ایرانی را به خوبی می‌شناخت.

به همین دلیل در سال ۹۴ از این گروه ایتالیایی دعوت شد تا طرحی برای حفاظت از بافت تاریخی شیراز بنویسند. این طرح که حدود سه تا چهار سال طول کشید؛ الان نیز به عنوان طرح جامع بافت از آن یاد می‌شود.

چرا که در این طرح بسیاری از مسائل اقتصادی، اجتماعی، زندگی مردم، حفاظت از بناها و… دیده شده است. بنابراین اگر به آن عمل شود می‌تواند کلید حل بسیاری از مشکلات بافت تاریخی شیراز باشد.

اما چرا تا کنون این طرح منتشر نشده و یا روی آن کار نکرده اند. پیش از این در سال ۹۷ عباسی مهر مدیر بافت تاریخی شیراز گفته بود که طرح جامع حفاظت بافت تاریخی شیراز با همکاری ایتالیایی‌ها اجرا می‌شود. در این بافت ۱۲ هزار پلاک مسکونی وجود دارد که برداشت و ثبت اطلاعات آن انجام گرفته است. این طرح با هدف حفاظت بناهای تاریخی، بهت شدن وضعیت تردد در این بافت، توسعه گردشگری ایجاد امنیت و رواج اقتصادی اجرا می‌شود.

وی حالا چند سالی است که از این طرح گذشته و گویا به فراموشی سپرده شده و کسی دیگر پیگیر آن نیست. یکی از دلایل راکد ماندن طرح؛ این است که چون کارفرمای آن سازمان عمران و بهسازی شهرسازی بوده؛ بنابراین باید انتشار آن توسط همین سازمان نیز انجام می‌شد.

اما نکته مهمتر آنکه این طرح هنوز به تصویب کمیسیون ماده ۵ نرسیده و مراحل قانونی خود را برای انتشار پیدا نکرده است.

حالا سوال اینجاست؟ چرا این مراحل قانونی طی نمی‌شود؟ این طرح در اختیار چه کسانی است و چه کسانی از انتشار آن جلوگیری می‌کنند؟ چه کسانی پیگیری طرح جامع بافت شیراز آن هم در این روزها که همگی می‌دانند یکی از کلیدهای حل مشکلات شیراز است را به سرانجام نمی‌رسانند؟

آیا وقت آن نشده نهادهای نظارتی حساسیت به خرج دهند که بیش از یک میلیارد تومان هزینه‌ای که برای نوشتن این طرح از بیت المال رفته؛ چرا به نتیجه نرسید؟

این طرح طی تفاهمی با وزارت شهرسازی و پژوهشگاه میراث فرهنگی انجام شده بود؛ آیا وقت آن نرسیده رئیس فعلی پژوهشگاه میراث فرهنگی که مدتها مدیرکل میراث فرهنگی استان فارس نیز بوده؛ حالا آستین بالا زده و به وظیفه خود برای پیگیری این طرح عمل کند؟

آیا وقت آن نرسیده نمایندگان مجلس که بارها از مطالعات متعدد اما بی نتیجه در بافت شیراز گلایه کرده اند؛ این مطالبه را از مسئولان نهادهای ذی ربط داشته باشند؟

همین چند وقت پیش بود که علیرضا پاک فطرت نماینده مردم شیراز با انتقاد از اینکه تاکنون چندین بار بر روی این بافت مطالعه شده، گفت: بنده به این کار ندارم که چندین بار است مطالعه انجام شده یا اینکه اصلاً این گروه از ایتالیا آمده‌اند یا به اسم ایتالیایی‌ها بوده و به کام دیگران، من فقط سوالم این است که چرا باید بر روی یک بافت این چندین بار کار مطالعاتی با هزینه‌های هنگفت انجام داد بلکه باید وارد عمل شد.

آیا وقت آن نرسیده که نهادهای نظارتی روی این موضوع حساسیت به خرج دهند که بیش از یک میلیارد تومان هزینه‌ای که برای نوشتن این طرح از بیت المال رفته؛ چرا به نتیجه نرسیده و چرا این طرح به مرحله قابل قبولی نمی‌رسد؟