به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پژوهشگاه رویان، از دست رفتن توده سلول های بتا یکی از ویژگی های اصلی دیابت نوع یک و یکی از علائم دیابت نوع دو پیشرفته است. درک ساز و کار تخریب و بازسازی توده سلول های بتا برای تحقیقات پیش بالینی دیابت ضروری است.
به همین دلیل اندازه گیری توده سلول های بتا در تحقیقات دیابت حائز اهمیت است. از این رو، روش های مختلفی برای ارزیابی و اندازه گیری توده سلول های بتا ایجاد شده است که بیشتر آنان وقت گیر و دشوار یا نیازمند ابزارهای تصویر برداری خاصی است.
یکی از روش های بررسی توده سلول های بتا استفاده از مدل های حیوانی تراریخته است. مدل های حیواتی تراریخته متفاوتی ایجاد شده اند که می توانند پروتئین فلورسانت سبز را تحت کنترل آغازگرهای ویژه سلول های بتا مانند آغازگر انسولین، بیان کنند.
این مدل ها نیاز به رنگ آمیزی و ردیابی سلول های بتا را از بین می برند اما برای جلوگیری از تهیه حجم زیادی از برش های بافت شناسی، یک روش تشخیص پائین دست مکمل نیز لازم است.
یکی از روش هایی که برای پاک سازی لیپیدها از بافت فلورسانت استفاده می شود، شستشوی آن با سدیم دودسیل سولفات است. این روش که پاکسازی سریع بافت بدون آکریلامید (FACT) نامیده می شود امکان تصویر برداری ترنس لوسنت از بافت فلورسانت را فراهم می کند. دکتر یاسر تهمتنی، فاطمه کرمی، بهروز عسگری آبی بیگلو، ساغر پهلوان نشان، امین تمدن و همکارانشان در پژوهشگاه رویان، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و دانشگاه علوم پزشکی بوشهر با استفاده از این فناوری های نوین یک مدل حیوانی تراریخته برای ارزیابی توده سلول های بتا ایجاد کردند.
مقاله منتشر شده از این دست آورد پژوهشگران ایرانی در نشریه بین المللی BioImpacts، شرح می دهد تعداد جزایر لانگرهانس قابل شناسایی در این روش بیشتر از روش های مشابه است و پروتئین فلورسانس سبزی که در سلول های بتا بیان می شود امکان ارزیابی میزان از بین رفتن توده سلول های بتا را به سادگی فراهم می کند.
ساخت این مدل تراریخته آزمایشگاهی ابزار مناسبی برای پژوهش های بیشتر در زمینه دیابت برای پژوهشگران ایرانی فراهم کرده است و گام های مؤثر در خصوص غلبه بر این بیماری را تسریع می کند.