خبرگزاری مهر - گروه استانها: ارگ بم با ۲۵۰۰ سال قدمت یکی از نمادهای اصلی گردشگری در ایران محسوب می‌شود و عکس این بنای خشت و گلی که از آن به عنوان بزرگترین بنای خشتی جهان یاد می‌شود در سایت‌های مختلف گردشگری دیده می‌شود، اما این عکس با وضعیت فعلی تفاوت دارد.
سال ۸۲ زمین لرزه بم ۹۰ درصد این بنا را با خاک یکسان کرد و از همان زمان وعده‌های مکرر برای بازسازی ارگ داده شد، کشورهای مختلف در بحث بودجه و تأمین نیروهای انسانی متخصص به میدان آمدند اما پس از مدتی نقش باستانشناسان و مرمتگران خارجی با خروج آنها از پروژه بازسازی کمرنگ شد اما متخصصان داخلی با استفاده از مصالح بومی و توان نیروی انسانی داخلی کار بازسازی بنا را ادامه دادند.
بازسازی ارگ بم پشت سد بی پولی
هم اکنون ۱۹ سال از تخریب این بنا می‌گذرد، بنایی که همیشه در ایام نوروز یکی از پر بازدیدترین مکان‌های گردشگری کرمان محسوب می‌شود و از مقصدهای اصلی گردشگران در پیک سفرهای داخلی است.
۱۹ سال از تخریب ارگ بم می‌گذرد، بنایی که همیشه در ایام نوروز یکی از پر بازدید ترین مکان‌های گردشگری کرمان محسوب می‌شود و از مقصدهای اصلی گردشگران در اوج سفرهای داخلی محسوب می‌شود
با تزریق اعتبارات قطره چکانی برای بازسازی این ارگ موجب شده در حالی که وارد دومین دهه پس از زمین لرزه می‌شویم بازسازی این ارگ به اتمام نرسیده باشد. هر چند وعده‌های فراوان برای پایان بازسازی این بنای بی نظیر تاریخی داده شده است اما به نظر می‌رسد پایان بازسازی بزرگترین بنای خشتی جهان پشت سد بی پولی با چالش مواجه شده است.
هر چند اعتبارات بازسازی ارگ در سطح ملی تأمین می‌شود اما روند تزریق اعتبار به گونه‌ای است که ۱۰ درصد از این بنا همچنان در انتظار چاره اندیشی مسئولان است.
کمبود اعتبارات مرمت و بازسازی بناهای تاریخی در استان کرمان را با نگاهی به وضعیت بناهای تاریخی این استان به خوبی می‌توان متوجه شد اما به نظر می‌رسد مسئولان وزارت میراث فرهنگی باید برای اتمام مرمت بناهای شاخص تاریخی کرمان چاره اندیشی جدی داشته باشند.
تخصیص ۱۵ میلیارد تومان برای بازسازی ارگ بم
در دور اول سفر هیئت دولت به استان کرمان ۱۵ میلیارد تومان برای بازسازی بناهای تاریخی بم به ویژه ارگ بم اختصاص یافته است که به نظر می‌رسد در صورت تخصیص این اعتبار روند بازسازی ارگ بم با سرعت بیشتری پیگیری خواهد شد.
هم اکنون اکثر خانه‌ها و بناهای بخش عامه نشین ارگ مرمت شده اما باقیمانده مرمت عمدتاً در بخش شاه نشین که در بالاترین ارتفاع این ارگ، بر روی تپه ساخته شده است وجود دارد.
مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمان در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: قصد داریم در سال جدید با نور پردازی و البته آماده سازی ارگ برای اسکان و پذیرایی از مسافران فصل جدیدی در زمینه گردشگری پس از زمین لرزه را باز کنیم.
۹۰ درصد ارگ مرمت شده است
فریدون فعالی افزود: ۱۵ خانه تاریخی ارگ بم آماده می‌شود و اقامت می‌دهیم و در ارگ بم طی شب بسته نمی‌شود و این مساله نیاز به معرفی دارد.
وی ادامه داد: نورپردازی در ارگ فراهم می‌شود و روند بازسازی ارگ نیز به مسافران به نمایش گذاشته می‌شود.
وی گفت: در زمینه تخصیص اعتبارات سفر دولت به کرمان در شهرستان بم اولویت با ارگ بم است و ۱۵۰ میلیارد تومان در این زمینه تخصیص می‌یابد.
فعالی میزان پیشرفت بازسازی این بنا را ۹۰ درصد دانست و گفت: در سال جدید این بنا پذیرای مهمانان نوروزی خواهد بود.
وی از فعالیت ۱۲ کارگاه مرمت در این ارگ خبر داد و افزود: روند مرمت بنا با دقت نظارت می‌شود و از بهترین مصالح با توجه به اصالت بنا استفاده می‌شود.
وی گفت: مسجد پیامبر، حصار دوم، خانه سیستانی، خانه میراکبر نور پردازی شده و ادامه این طرح در دستور کار است.
محمد سلجوقی، فعال میراث فرهنگی در استان کرمان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: دو دهه زمان کافی برای مرمت یک بنای تاریخی محسوب می‌شود، انتظار می‌رود روند بازسازی این بنا با توجه به اتمام کرونا و حضور گردشگران داخلی و خارجی در این بنای تاریخی با سرعت بیشتری انجام شود.
دو دهه زمان کافی برای مرمت یک بنای تاریخی محسوب می‌شود، انتظار می‌رود روند بازسازی این بنا با توجه به اتمام کرونا و حضور گردشگران داخلی و خارجی در این بنای تاریخی با سرعت بیشتر انجام شود
وی افزود: ارگ بم ۲۰۰ هزار مترمربع وسعت دارد و یکی از اولین سازه‌های یک جا نشینی در ایران محسوب می‌شود که ارکان کامل یک شهر را دارد.
سلجوقی بیان کرد: حصارهای متعدد، برج و بارو، دروازه، مسجد، خانه‌های تاریخی، میدان، سرباز خانه، شاه نشین، اعیان نشین، عمارت چهار فصل، آسیاب و اصطبل و… در ارگ است که در واقع یکی از کامل‌ترین نمادهای یک جا نشینی با قدمت ۲۵۰۰ سال است که حفظ و نگهداری از این اثر بسیار مهم است.
وی می‌گوید: کمبود اعتبار طی ۱۹ سال گذشته برای بازسازی این بنا کاملاً مشهود است که با توجه به نقش ارگ در جذب گردشگر داخلی و خارجی باید روند بازسازی سرعت گیرد.
وی افزود: این بنا پس از زمین لرزه ثبت جهانی شده است و از نظر گونه‌های مختلف بافت تاریخی در زمان‌های متفاوت، نوع معماری اصیل، وجود ارکان مختلف شهر نشینی دارای ارزش بسیار زیادی است.
حمایتهای مالی افزایش یابد
وی در خصوص طول کشیدن روند مرمت این بنا نیز گفت: در واقع باید دلیل ۱۹ سال طول کشیدن مرمت، با وجود حمایتهای بین المللی و یونسکو را در مدیریت میراث فرهنگی در این مدت بررسی کرد و دید در هر دوره چه مشکلاتی وجود داشته است اما انتظار این نبود که با این مدت زمان طولانی مواجه باشیم.
سلجوقی بیان کرد: متأسفانه شاهد هستیم که بعضاً حقوق و دستمزد کارگران و عوامل مرمت نیز در طی این سال‌ها با تأخیر پرداخت شده است و روند اختصاص اعتبار نیز وضعیت اینچنینی داشته است در واقع باید حمایتهای مالی برای تخصیص اعتبار مورد نیاز برای اتمام پروژه بهبود یابد.
نگرانی‌ها در خصوص حراست از منظر شهر بم
هر چند نظارت‌های یونسکو به صورت دوره و سالانه انجام می‌شود اما یکی از نگرانی‌ها در خصوص بم این است که در کنار ارگ بم منظر این شهر نیز ثبت جهانی شده است در واقع تمام ارکان این شهر در پرونده جهانی ثبت شده و در کنار روند کند بازسازی ارگ بم نگرانی‌های زیادی نیز در خصوص وضعیت مرمت خانه‌های تاریخی و حراست و حفاظت از نخلستان‌ها نیز وجود دارد.
خشک شدن برخی از باغ‌ها توسط کشاورزان و تغییر کاربری احتمالی آنها یکی از دغدغه‌های جدی است که باید برای جلوگیری از این روند برنامه ریزی جدی انجام شود.