خبرگزاری مهر، گروه استانها - عادله جوادزاده: در یک دهه اخیر رقابت نفس‌گیری بین کتابخوانی و مطالعه در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی به یک شرایط ناهمسان دامن زده به طوری که اغلب کتابفروشی‌های اردبیل یا به سمت تعطیلی کشیده شده اند و یا در چنان غربتی به سر می‌برند که قفسه آنها در حصار حسرت خوانندگان به سر می‌برند.
تعداد کتابفروشی‌ها در اردبیل به تعداد انگشتان یک دست هر چند کم فروغ و گاه رو به خاموشی است اما همچنان برخی فعالان این عرصه در اردبیل با پیشینه آبا و اجدادی خود نظیر امیدیان، بهروز و یاوریان همچنان چراغ کم فروغ کتابفروشی‌ها را روشن نگه داشته اند تا مبادا به کباب فروشی تبدیل شود.
اغلب صاحبان این کتابفروشی‌ها حاضر به بیان درددل‌ها و دغدغه‌های خود نشده اند چرا که در سال‌های اخیر گزارش‌های مکرر از آنها و عمل نشدن به وعده‌ها از سوی مسئولان به بی انگیزگی و بی رغبتی این کتابفروشی‌ها دامن زده و فرصتی را برای بازتوانی فعالیت آنها به وجود نیاورده است.
بسیاری از کتابفروشی‌های اردبیل از دشواری حوزه نشر و چاپ و صدور مجوزها، عدم حمایت مسئولان فرهنگی از مجموعه‌های فرهنگی و کتابفروشی‌ها، غفلت از برگزاری نمایشگاه‌های فصلی و سالانه کتاب، بالا بودن اجاره‌ها و هزینه‌های کتابفروشی‌ها، نهادینه نشدن فرهنگ خرید کتاب و هدیه آن به مناسبت‌های مختلف و بالاتر از همه پایین بودن منابع نو و جدید را در حوزه نشر از جمله دغدغه‌ها و آسیب‌های حوزه کتابفروشی‌ها اعلام کردند.
خانواده‌ها فرهنگ اهدای کتاب را جایگزین هدایای گران‌قیمت کنند
اهداکنندگان کتاب در اردبیل ضرورت توسعه و تقویت فرهنگ اهدای کتاب را در مناسبت‌های مختلف به جای سایر هدایای گران‌قیمت مورد یادآور شدند.
حجت الاسلام رضا هژبری با بیان اینکه در اهدای کتاب نوعی اقدام فرهنگی و ارزشی با تکیه بر غنای فرهنگ ایرانیان اتفاق می‌افتد، اظهار کرد: خانواده‌ها در مناسبت‌های مختلف به ویژه اعیاد و تولدها بهتر است به جای خرید هدایای گران‌قیمت هدیه کتاب را به عنوان یک هدیه ارزشمند مورد توجه قرار دهند.
وی ضرورت راه اندازی پویش اهدای کتاب را در سطح جامعه به عنوان یک حرکت تأثیرگذار در مسیر اعلای خرد و دانایی یادآور شد و خاطرنشان کرد: ایرانیان از دیرباز اهل کتاب و کتابخوانی بودند و ما به وجود مشاهیر و دانشمندان بزرگ افتخار می‌کنیم و باید راه و مسیر آنها را در قالب فرهنگ اهدای کتاب و تقویت مطالعه ادامه دهیم.
هژبری ادامه داد: حتی برای فرزندانمان نیز می‌توانیم به جای خرید وسایل غیرضرور و برگرفته از فرهنگ غرب کتاب، با محتوا و غنای ارزشمند هدیه داده و این حرکت را در بین گروه‌های مختلف ترویج کنیم.
وی گفت: اهدای کتاب از سوی کودکان و نوجوانان باید به مدرسه و مراکز فرهنگی به صورت درست و اصولی انجام شده تا بعد از مطالعه یک کتاب به راحتی بتوانیم آن را در اختیار سایرین قرار دهیم تا مطالعه صحیح و درست اتفاق بیفتد.
نیت اهدای کتاب در زرق و برق جامعه مغفول مانده است
سجاد مالک دیگر اهداکننده کتاب نیز اظهار کرد: نیت اهدای کتاب خود امری خیر و مبارک است که متأسفانه در زرق و برق جامعه مورد غفلت و بی توجهی قرار گرفته است.
وی بیان کرد: در خود اردبیل با وجود کتابخانه‌های متعدد در مناطق شهری و حتی روستایی به راحتی می‌توان خرید و اهدای کتاب را به عنوان یک حرکت ماندگار به درستی انجام داده و به توسعه و ترویج این حرکت ارزشمند کمک کرد.
این نویسنده اردبیلی افزود: اهدای کتاب ساده‌ترین و سهل‌ترین حرکت خیرخواهانه است که هر فرد می‌تواند با کمترین مبلغ و هزینه در این امر خیرخواهانه ورود پیدا کرده و بسترها و زمینه‌های کتاب و کتابخوانی را فراهم کرد.
مالک گفت: در اهدای کتاب در بین اعضای خانواده و حتی گروه همسالان به راحتی می‌توانیم آموخته‌های خود را به دیگران منتقل کرده و از قبل آن خیر و نیکی را نصیب خود کرد.
کتابخانه‌ها بزرگراهی در تعالی فرهنگی
مدیرکل سابق کتابخانه‌های عمومی استان اردبیل گفت: کتابخانه‌های عمومی در حقیقت بزرگراه و کانون رشد و تعالی فرهنگی هستند که باید مورد توجه قرار گیرند.
یاسر محمدپور در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، رسالت کتابخانه‌های عمومی را در اعتلای فرهنگی یادآور شد و اظهار کرد: کتابخانه‌های عمومی نقش تعیین کننده‌ای در رسیدن به اهداف فرهنگی دارند و این مجموعه‌ها از مظاهر دموکراسی در دنیای مدرن است.
وی خاطرنشان کرد: کتابخانه‌های عمومی در حقیقت پایه‌های دموکراسی، آزادی بیان و استواری اندیشه‌هایی است که جوامع انسانی در مسیر رشد و بالندگی فکری و اعتقادی خود به آن نیاز دارند.
مدیرکل سابق کتابخانه‌های عمومی استان اردبیل افزود: کتابخانه‌های عمومی فرصتی را برای همه افراد جامعه فراهم کرده اند تا به شکل فعال در فعالیت‌های مختلف اجتماعی حضور داشته و دخالت کنند.
محمدپور نقش مهم کتابخانه‌های عمومی را در ایجاد تمرکز با هدف رشد فرهنگی و هنری در جامعه مهم ارزیابی کرد و گفت: در بیانیه یونسکو از کتابخانه‌های عمومی به عنوان بزرگراهی برای رشد و تعالی فرهنگی یاد شده که گروه‌های اجتماعی می‌توانند در آن نقش آفرینی کنند.
اهداف کلی در تقویت نظام مطالعه و کتابخوانی تعریف شود
نقش کتابخانه‌های عمومی در حمایت از گفتگوها و تنوع فرهنگی برجسته است به طوری که در تعریف سازمان جهانی استاندارد کتابخانه‌ها تعیین شده و در حقیقت کتابخانه محلی قابل دسترس برای رسیدن به نقطه مطلوب تعلیم و تربیت، توسعه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، علمی و فرهنگی بیان شده است.
شکل‌گیری کتابخانه‌ها در حقیقت با هدف پاسخگویی به نیازهای گوناگون بشر بوده تا این نهاد اجتماعی براساس اهداف و رسالت‌های تعریف شده بتواند پاسخگوی نیاز جوامع انسانی باشد.
با در نظر گرفتن اهداف کلی در تقویت نظام مطالعه و کتابخوانی باید اذعان کرد آموزش، اطلاع رسانی، فراهم کردن امکانات پژوهشی، تعالی روح و فکر، ایجاد تفریح و تفنن و … از جمله این اهداف بوده و تاریخ تمدن بشری نشان می‌دهد که کتابخانه‌ها جزو لاینفک جوامع متمدن بوده است.
در عصر حاضر نیز کتابخانه‌ها سهم بسزایی در توسعه اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جامعه دارند و در سال‌های اخیر کتابخانه‌ها به منبع مطالعه اسناد و مدارک و همچنین ابزارهای نوین الکترونیکی مجهز شدند تا به علاقمندان به ویژه پژوهشگران، دانشجویان، دانش آموزان و سایر اعضا خدمت رسانی کنند.
یونسکو در بیان اهداف مؤثر کتابخانه‌های عمومی و نقش آنها حمایت از آموزش فردی، ایجاد محلی برای کسب اطلاعات، فراهم کردن فرصت‌ها برای توسعه خلاقیت‌ها، تقویت عادت مطالعه در کودکان و هویت سازی را بیشتر مورد تاکید قرار داده است.
کتابخانه‌های عمومی همواره از ارکان اصلی پیشرفت در جوامع انسانی بوده و در حقیقت این مجموعه‌ها مسیر پیشرفت جوامع را هموار کرده اند و شایسته است در دانشگاه‌ها، مدارس و سایر مراکز به توسعه کتابخانه‌ها توجهی جدی شود.