خبرگزاری مهر – گروه استانها: یکی از آثار ثبت جهانی در استان کرمان کویر لوت است، کویر لوت در محدوده سه استان کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی قرار گرفته است اما ۷۰ درصد از شگفتی‌های و جاذبه‌های این کویر در استان کرمان قرار گرفته است.
مردم شهداد که تا قبل از ثبت جهانی کویر با مشکلات اقتصادی فراوانی دست به گریبان بودند بعد از ثبت جهانی کویر شهداد، اقتصاد شهر را بر مبنای گردشگری بنا کردند و همین مساله موجب برگشتن بسیاری از جوانان به شهر شهداد و روستاهای اطراف این منطقه شد.
هر چند خشکسالی امان مردم این منطقه را بریده است اما استفاده از مواهب طبیعی برای جذب گردشگر موجب شد شهدادی‌ها خانه‌های متروک روستایی را به بومگردی های زیبا تبدیل کنند به طوری که شهداد در زمانی اندک به یکی از مهمترین مقاصد گردشگران خارجی تبدیل شد و اتوبوس‌های مملو از توریست‌ها روزانه وارد کویر شهداد می‌شدند.
اما شیوع کرونا ضربه‌ای سنگین به اقتصاد شهداد زد به طوری که بسیاری از بومگردی ها ورشکست شدند اما پس از واکسیناسیون و مهار نسبی کرونا بار دیگر این بومگردی ها به رونق قبلی خود بازگشتند و حالا آسمان بی نظیر کویر شهداد در کنار، کلوت ها، نبکاها و تپه‌های شنی، گندم بریان و قلعه‌های تاریخی، موجب احیای دوباره کویر شهداد شده‌اند.
تنها اثر طبیعی ثبت جهانی ایران در انتظار گردشگران
بوی شکوفه‌های مرکبات و نخلستان‌ها شهر را فرا گرفته و بهار زودتر از سایر قسمتهای استان به شهداد رسیده است.
برای رسیدن به شهداد باید از کنار باغ ثبت جهانی شازده ماهان عبور کرد و جایی در میانه ارگ بم و ارگ راین جاده زیبایی از میانه ارتفاعات سیرچ می‌گذرد و بعد از گذر از روستای محل تولد مرادی کرمانی و یکی از تونل‌های بزرگ کشور، ناگهان رودخانه خروشان و کوه‌های سر سبز جای خود را به کویری می‌دهد که تنها گیاهانش نبکاهای سبز حاشیه کویر است.
ویترینی از شگفتی‌های کویر در مقابل مسافران
اینجا دقیقاً جایی است که کویر شگفتی‌های خود را در ویترینی مقابل چشم گردشگران قرار می‌دهد و دنیایی دیگر را مقابل چشم مردم قرار می‌دهد.
این کویر هرچند درگذشته از ناشناخته‌ترین بخش‌های طبیعت کرمان محسوب می‌شد اما در حال حاضر این بخش از طبیعت ایران به‌عنوان یکی از جذاب‌ترین مکان‌های گردشگری برای گردشگران خارجی محسوب می‌شود.
کوتوله‌های شهداد
کلوت به کوه‌های شنی می‌گویند که براثر عامل فرسایشی باد و آب ایجاد می‌شود و فرم‌ها و شکل‌های مسحورکننده‌ای را می‌سازد که کمتر کسی می‌تواند پس از دیدن این مناظر انگشت‌به‌دهان نماند و مسحور این زیبایی بی‌مانند نشود.
تنها اثر طبیعی ثبت جهانی ایران در انتظار گردشگران
کلوت که از ترکیب دو واژه «کل» به معنی آبادی و «لوت» که نام بیابانش است گرفته می‌شود.
وقتی ناگهان در دل بیابان لوت چشمتان به سازه‌های خاکی عجیب‌وغریب بیفتد و این سازه‌های خاکی تا چشم کار می‌کنند دیده می‌شوند، انگار وارد یک شهر شده‌اید. شهری بدون هیچ سکنه‌ای که انگار تنها برای ارواح ساخته‌شده. شاید برای همین است که می‌گویند اینجا شهر جن و پری است، شهداد تا کرمان ۱۰۰ کیلومتر فاصله و تا شهر افسانه‌ای «کلوتها» ۴۰ کیلومتر فاصله دارد.
نبکاها بزرگ‌ترین گلدان‌های طبیعی
در نزدیکی شهداد، «نبکا» ها (گلدان‌های کویری) وجود دارد که گاه طول آنها به ۱۰ متر می‌رسد؛ در حالی که بلندترین نبکاهای صحراهای آفریقا سه متر طول دارند.
شهر افسانه‌ای کلوتها ۱۱ هزار کیلومتر مربع وسعت دارد و حدود ۲۰ هزار سال قبل، با فرسایش آبی و بادی به وجود آمده است. در کویر شهداد، ۱۰۰ هکتار نمکزار به شکل جوشش تخم مرغی وجود دارد که در هیچ جای دنیا مشابه آن نیست. در محدوده‌ای ۳۰ هزار کیلومتری در دل لوت، هیچ حیاتی وجود ندارد.
گرم‌ترین نقطه زمین
گرم‌ترین نقطه زمین طبق تحقیقات ناسا در کویر مرکزی لوت قرار دارد هر چند تصور می‌شد این منطقه گندم بریان است اما بعداً مشخص شد در کنار گندم بریان نقطه‌ای دیگر در چند کیلومتری منطقه گندم بریان وجود دارد که گرمای هوا در آن در تابستان به ۷۰ درجه نیز می‌رسد. در این نقطه آنقدر هوا گرم است که باکتری هم نمی‌تواند به حیات خود ادامه دهد.
تنها اثر طبیعی ثبت جهانی ایران در انتظار گردشگران
شاهد این ادعا جسد سالم گاوی است که در زمستان سال ۱۳۶۵ در کویر لوت تلف شده است. پس از گذشت ۱۵ سال از آن زمان، جسد این گاو در حالی که براثر نور شدید آفتاب خشک شده بود بدون هیچ تغییری پیدا شد.
تمدن خبیص و نخستین پرچم ایران
خبیص، یا نام قدیم شهداد، در حاشیه غربی و دامنه شرقی کوهستان سیرچ واقع شده است. این بخش در پای بلندترین کوه‌های این ناحیه، یعنی سیرچ و جفتان، قرار گرفته است و ارتفاع بلندترین قله آن به ۳ هزار و ۹۹۰ متر می‌رسد.
قلل ارتفاعات این کوهستان تا اواخر اردیبهشت ماه پوشیده از برف است؛ از این رو، آب‌های فراوانی به طرف دشت جریان دارد.
در حاشیه غربی دشت لوت، جز در منطقه بم، هیچ مکانی به این اندازه از آب دائمی برخوردار نیست. به نظر می‌رسد که از هزاران سال پیش، اطراف خبیص بزرگ‌ترین ناحیه برای تمرکز جمعیت بوده است.
شهداد در ارتفاع ۴۳۰ متری از سطح دریا قرار دارد. از سمت شرق فاصله آن تا دشت لوت حدود ۳۰ کیلومتر و مشرف به جلگه‌ای است به نام تکاب که بخش اصلی خبیص را تشکیل می‌دهد.
تمدن خبیص نام تمدنی است که در کاوش‌های صورت گرفته آثار مختلفی از آن پیدا شده است که یکی از مهمترین این آثار پرچمی است که به عنوان کهن‌ترین پرچم ایران شهرت دارد و در تهران نگهداری می‌شود.
رودخانه شور
آب دائمی شهداد از رودخانه «درختنگان» تأمین می‌شود. این رودخانه از ارتفاعات «هی‌نامان» سرچشمه می‌گیرد و از راه دره درختنگان عبور می‌کند؛ در مدخل تنگه «چهار فرسخ»، به طرف جنوب منحرف می‌شود، سپس از طریق آبادی ابراهیم‌آباد به سوی لوت جریان می‌یابد. آب این رودخانه در زمستان فراوان و در تابستان کم می‌شود. در تنگه چهار فرسخ، شعبه‌ای از رودخانه درختنگان جدا شده و مستقیم رو به شرق، به طرف شهداد، جاری است.
نماینده میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در بخش شهداد گفت: بیشترین بازدیدهای جاذبه‌های بخش شهداد به ترتیب متعلق به جاذبه‌های بیابان لوت و کلوتها، جنگل نبکا، آسیاب آبی، آب انبار محمد تقی، شهر قدیم شهداد و کاروانسرای شفیع‌آباد است.
جاذبه‌های بیابان لوت و کلوت‌های شهداد کرمان در صدر بازدید گردشگران
حجت ابراهیمی‌زاده افزود: از مجموع مسافران نوروزی که به بخش شهداد کرمان از ۲۸ اسفند سال گذشته تا کنون ۳ هزار و ۲۷۷ نفر در واحدهای بومگردی و ۴۰۳ نفر هم در مدارس و مراکز آموزش و پرورش اقامت کرده‌اند.
نماینده میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در بخش شهداد با اشاره به همزمانی ماه مبارک رمضان و ایام تعطیلات نوروز تصریح کرد: تعدادی از مسافران نوروزی که زیارت ضریح مطهر حضرت امام‌زاده زید (ع) را در برنامه سفر خود دارند، از برنامه‌های لحظه افطار این مرقد مطهر استفاده می‌کنند.
ابراهیمی‌زاده ادامه داد: برپایی نمایشگاه صنایع دستی در آب انبار حاج محمدتقی به‌عنوان زیباترین و مدورترین آب انبار استان و همچنین کاروانسرای شفیع آباد با همکاری جوامع محلی و توزیع بروشورهای جاذبه‌های شهداد در ورودی این بخش با همکاری جمعیت هلال‌احمر از برنامه‌هایی است که در شهداد در حال برگزاری است.