خبرگزاری مهر - گروه استانها- نسرین آذرکیش: عید نوروز پیام‌آور سال نو بوده که از گذشتگانمان به یادگار مانده و رنگ و بویی خاص و هویتی ایرانی دارد.
نوروز و آئین‌های مربوط به آن یکی از نشانه‌های بارز فرهنگ و تمدن این مرزوبوم است و باید دانست که جشن‌های مربوط به نوروز در امتداد و تکامل یکدیگر هستند که این جشن یک پایان خوش لازم دارد تا همه چیز آن کامل باشد به همین دلیل مردم سنت «سیزده به در» را به جای می‌آورند.
سیزده بدر یا جشن بدرقه نوروز از مهم‌ترین رسوم مشترک میان اقوام ایرانی است، روزی که به اعتقاد گذشتگان روز آشتی با طبیعت و غبارروبی از زشتی و پلیدی‌ها نیز است و از گذشته دور تاکنون جزو آئین و رسوم مهم ایرانیان بوده و درباره تشخیص زمان دقیق به وجود آمدن این رسم نیز ابهاماتی وجود داشته است.
در این روز مردم به دامان طبیعت می‌روند و می‌توان گفت که واژه «سیزده به در» به معنای «سیزدهم به سوی در و دشت شدن» است که معنای بیرون رفتن و در دامان طبیعت سر کردن را می‌دهد.
سیزده به در که جشن واقعی بهار بوده، طراوت و سرسبزی به طبیعت بازگشته و طبیعت نیز مردم را به سوی خود می‌خواند تا زیبایی واقعی خود را که نشانه‌ای از قدرت الهی است به همگان عرضه کند.
بسیاری از مردم این روز را سرآغاز زندگی بهشتی دانسته و لوازم مربوط به این روز را آماده کرده و از سپیده دم روز ۱۳ فروردین رهسپار عرصه‌های طبیعی می‌شوند و با شادی و خنده دور هم این روز را سپری می‌کنند.
امسال با همزمان شدن جشن باستانی نوروز با ماه مبارک رمضان شاهد همراهی بهار طبیعت و بهار قرآن هستیم تا آئین «سیزده بدر» هم رنگ و بوی رمضانی بگیرد. برپایی سفره‌های افطاری از ویژگی‌های امسال روز آخر نوروز است.
این روز از همان ابتدا دارای آداب و رسومی بوده است که به مرور بعضی از آن‌ها کمرنگ شده‌اند، اما برخی از این آداب و رسوم نیز همچنان پابرجا هستند، از جمله آداب جشن سیزده بدر می‌توان به سبزه گره زدن یا آب دادن سبزه اشاره کرد.
دور انداختن سبزه‌ها هم به این دلیل بود که ایرانیان باستان عقیده داشتند با دور انداختن آن، پلیدی‌ها و مریضی‌ها را از خود دور می‌کنند.
توصیه‌های منابع طبیعی برای «روز طبیعت»
محمود قلیزاده مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه سیزده بدر «روز طبیعت» نامگذاری شده است تا برای آخرین روز عید نوروز همنشین طبیعت و در سایه سار درختان و در نسیم رودها روز خود را به شب رسانیم، اظهار کرد: مسافران و گردشگرانی که در روز طبیعت از تفرجگاه‌های جنگلی استفاده می‌کنند از شکستن سرشاخه‌های درختان خودداری کنند.
وی با اشاره به توصیه‌های منابع طبیعی برای «روز طبیعت» گفت: همه ما وظیفه داریم حافظ طبیعت و این منابع با ارزش باشیم و برای حفظ منابع طبیعی و جنگل‌ها و مراتع احساس مسئولیت کنیم.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل بیان کرد: با توجه به اینکه سرمایه اصلی جنگل‌ها پوشش درختی، درختچه‌ای و علفی کف جنگل می‌باشد از شکستن شاخه و قطع تنه درختان خودداری شود و از روشن کردن آتش در پای درختان خودداری کرده و در صورت روشن کردن آتش در جنگل به منظور طبخ غذا قبل از خروج از جنگل از خاموش شدن آتش اطمینان حاصل کنند.
قلیزاده ادامه داد: لازم است زباله حاصله از تفرج را در پلاستیک‌های زباله قرار داده و به سطل‌های زباله خارج از محیط جنگلی انتقال دهید و از نوشتن یادگاری بر روی تنه درختان به منظور پیشگیری از هرگونه آسیب توسط آفات و بیماری‌ها پرهیز کنید و همچنین برای جلوگیری از کوبیدگی و عدم حاصلخیزی خاک از پارک کردن خودرو در عرصه‌های جنگلی خودداری شود.
وی با بیان اینکه منابع طبیعی برای حفاظت از جنگل‌ها و مراتع به همراهی و همکاری مردم و دوستداران منابع طبیعی و محیط زیست نیاز دارند، گفت: مردم می‌توانند هرگونه تخریب و تصرف اراضی ملی، آتش سوزی در جنگل‌ها و مراتع و سایر مخاطرات در حوزه منابع طبیعی را در هر ساعتی از شبانه روز به سامانه‌های ۱۳۹ و ۱۵۰۴ گزارش کنند و اطمینان داشته باشند همکاران ما در یگان حفاظت منابع طبیعی در کمترین زمان نسبت به رفع مخاطره از طبیعت استان اقدام خواهند کرد.
مردم ماهیان قرمز را در رودخانه رها نکنند
بهلول تکلوی مدیرکل دامپزشکی استان اردبیل هم در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به توصیه‌های این سازمان در آستانه روز طبیعت به مردم، اظهار کرد: مردم در آستانه روز طبیعت نسبت به رهاسازی ماهیان قرمز در رودخانه‌های جاری، تالاب‌ها، دریاچه‌ها، سدها و مخازن و منابع آبی به شدت خودداری کنند.
وی با بیان اینکه ماهی قرمز تهدیدی برای زیستگاه‌ها و منابع آبی طبیعی است، گفت: ماهی قرمز یک گونه غیر بومی در کشور ما است که در صورت ورود به منابع آبی از طریق تغذیه از تخم ماهی‌های دیگر، تبدیل به گونه مهاجم شده و علاوه بر تشدید رقابت‌های تغذیه‌ای با ماهی‌های بومی باعث انتقال بیماری‌ها، کاهش کیفیت آب و تخریب زیستگاه‌ها و محیط‌های آبی طبیعی شده و می‌تواند برای جمعیت سایر گونه‌ها خطرناک و بحرانی باشد.
مدیرکل دامپزشکی استان اردبیل بیان کرد: باید با فرهنگ سازی و آگاهی دهی، حساسیت شهروندان را به این تهدید خطرناک افزایش داد تا عموم شهروندان از رها سازی ماهی قرمز در طبیعت و منابع آبی منطقه خودداری کنند.
تکلوی خاطرنشان کرد: شهروندان ماهیان قرمز خود را در استخرهای پارک‌ها و یا اماکنی که از سوی شهرداری‌ها برای این‌کار در نظر گرفته شده است، رها سازی کنند.
سیزدهم فروردین که از راه می‌رسد همه به تکاپو می‌افتند تا به بهترین شکل این روز را بگذرانند و با خاطره‌ای خوش تعطیلات نوروز را به پایان برسانند که ضرورت دارد در این روز در کنار خوشگذرانی‌های خود از آسیب رساندن به درختان و مراتع؛ ریختن انواع زباله به خصوص ظروف یک بار مصرف و مواد دیرتجزیه به عرصه‌های طبیعی، آتش زدن جنگل‌ها و مراتع خودداری کنند.
امید داریم مردم طبیعت دوست روز سیزده بدر را سرآغازی قرار دهند برای روزهای پاک طبیعت و برای روزهایی که اجازه تنفس را به سرسبزی و طراوت طبیعت می‌دهند.