به گزارش خبرگزاری مهر، درگیری‌ها و اوضاع پیچیده و متشنج امروز سودان حاصل ماه‌ها اتهام زنی میان دو گروه نظامی در خارطوم است که تلاش‌های زیادی برای مهار و پنهان کردن آن در پشت اتاق‌های بسته انجام شد، اما با وجود این تلاش‌ها، اینک شاهد زورآزمایی قدرت در وسط میدان هستیم.
در همین ارتباط، پایگاه خبری اسپوتنیک گزارشی از ریشه اخیر جنگ قدرت میان گروه‌های نظامی و سیاسی در سودان در رأس آن زورآزمایی قدرت میان دو ژنرال شاخص سودان؛ یعنی «عبدالفتاح البرهان»، رئیس شورای نظامی حاکم ارتش و سرلشگر محمد حمدان دقلو، معروف به «حمیدتی»، فرمانده نیروهای واکنش سریع ارائه کرده است.
برخی منابع رسانه‌ای سودان خاستگاه رویارویی این دو فرمانده نظامی ارتش سودان را به دوران حکومت «عمر البشیر»، رئیس جمهور برکنار شده از قدرت در سال ۲۰۰۳ میلادی نسبت می‌دهند؛ که سرلشگر حمیدتی گروه مسلحی به نام «جنجوید» را در اوضاع شورش‌های پراکنده اقلیم دارفور را در آن بازه تاریخی رهبری می‌کرد و ژنرال البرهان نیز مشغول ساماندهی عملیات ارتش در دارفور بود.
بعد از ائتلاف این دو ژنرال با سابقه ارتش در کنار زدن عمر البشیر از قدرت در سال ۲۰۱۹ میلادی و تشکیل شورای نظامی به تدریج اختلافات در نحوه تقسیم اختیارات و قدرت در سال ۲۰۲۱ عیان شد.
اما اینک با نگاهی به شرایط امروز سودان، چند روزی است که فضای جنگ و هراس و وحشت مجدداً به این کشور آفریقایی بازگشته است.
نیروهای واکنش سریع سودان اعلام کردند که یگان‌های ارتش این کشور به پایگاه آنها در خارطوم حمله کردند.
فرماندهی این نیروها در بیانیه‌ای اعلام کرد که امروز نیروهای واکنش سریع توسط گروه بزرگی از نیروهای مسلح که وارد مقر این نیروها در اردوگاه نظامی سوبا در خارطوم شده بودند غافلگیر شدند. آنها (ارتش) نیروهای مستقر در آنجا را محاصره و سپس با انواع سلاح‌های سبک و سنگین به آنها حمله کردند.
نیروهای واکنش سریع خاطرنشان کرد که آنها با میانجی‌های بین‌المللی برای حل وضعیت سودان و همچنین با سیاستمداران محلی با نفوذ تماس گرفته‌اند.
در مقابل، سخنگوی ارتش سودان بعد از درگیری‌های دو روز گذشته و امروز بین نیروهای ارتش و نیروهای واکنش سریع گفت که نیروهای تحت امر حمیدتی، فرمانده نیروهای واکنش سریع یاغی شده و بر دولت و حاکمیت ملی سودان تمرد کرده‌اند.
خاستگاه درگیری چیست؟
نیروهای آزادی و تغییر، جنبش پیشرو اپوزیسیون سودان، هفته گذشته به دلیل عدم اجماع بین جناح‌های نظامی، امضای توافقنامه سیاسی نهایی را به تعویق انداختند.
دلیل به تعویق افتادن امضای توافقنامه سیاسی، تضاد میان ارتش سودان به رهبر، عبدالفتاح البرهان رئیس شورای حاکمیتی این کشور و محمد حمدان دقلو معروف به حمیدتی فرمانده نیروهای شبه‌نظامی واکنش سریع است.
چندی است که اختلاف میان ژنرال «عبدالفتاح برهان» رئیس شورای حاکمیتی و فرمانده ارتش سودان با سرلشکر محمد حمدان دقلو مشهور به حمیدتی فرمانده نیروهای واکنش سریع شعله ور شده است. ریشه این اختلاف کاهش قدرت و اختیارات فرمانده نیروهای واکنش سریع و حتی مطرح شدن بحث ادغام این نیروها در ارتش سودان است. به علاوه، این دو فرمانده درباره توافقنامه چارچوب (تشکیل دولت مدنی و خروج نظامیان از صحنه سیاست) اصلاح ساختار ارتش و تشکیلات امنیتی، روابط خارجی سودان با یکدیگر اختلاف نظر دارند.
با اوج گرفتن اختلافات ژنرال برهان و سرلشکر حمیدتی، سیاستمداران سودانی احتمال بروز جنگ میان ارتش و نیروهای واکنش سریع را مطرح کردند لذا به همراه شماری از شخصیت‌های اجتماعی و نظامی در مسیر میانجیگری میان این دو فرمانده نظامی گام برداشتند.
برهان و حمیدتی در نشست مشترکی توافق کرده بودند که یک کمیته مشترک امنیتی تشکیل دهند که اعضای آن متشکل از نظامیان، گروه‌های مسلح و نهادهای حاکمیتی ذیربط باشد. وظیفه این کمیته نظارت بر وضعیت امنیتی سودان بود.
در واقع درگیری و اختلافات سیاسی در سودان به درگیری‌های نظامی کشیده است زیرا هر یک از نیروهای نظامی که با یکدیگر درگیر هستد حامی یک طیف سیاسی مورد نظر خود هستند و در واقع بازوی نظامی تشکل سیاسی محسوب می‌شوند.
نیروهای آزادی و تغییر حمایت نیروهای پشتیبانی سریع را با خود دارند و نیروهای بلوک دموکراتیک هم حمایت ارتش را دارند.
آنچه در اوضاع کنونی سودان می‌توان گفت پیچیدگی اوضاع است و ترکیب حاکم نظامیان و غیرنظامیان از ۱۱ آوریل ۲۰۱۹ و پس از سرنگونی عمر البشیر از اداره امور ناتوان بوده و نتوانسته‌اند که به درگیری‌ها پایان بدهند یا دوره انتقالی کنونی را با یک توافق رضایت‌بخش ملی و برگزاری انتخابات آزاد که تصمیم گیرنده آن مردم سودان باشند، به پایان برسانند.
اوضاع سیاسی در این کشور شاهد بن بست است. اوضاع در کشوری که حدود هفتاد سال از درگیری سیاسی و نظامی رنج می‌برد، این اندازه وخیم نبوده است.