خبرگزاری مهر؛ گروه استانها: خوزستان با تولید بیش از ۱۶ میلیون تُن محصولات کشاورزی یکی از پنج استان برتر در حوزه تولیدات کشاورزی محسوب می‌شود که به تبع آن نقش آفرینی بسیار مهمی در حوزه تأمین امنیت غذایی کشور دارد؛ بسیاری از محصولات صیفی، گل‌ها و حتی خرماهای تولیدی این استان به کشورهای دیگر صادرات می‌شوند و بازار عرضه خوبی در خارج از ایران دارند.
خوزستان با داشتن حدود ۱۵ رود و رودخانه، آب‌های آزاد و بین‌المللی، ۲ تالاب بین‌المللی، سدهای مختلف (حدود ۱۷ سد) نیروگاه‌های برق آبی و حرارتی، صنایع مادر مختلف در بخش نفت، پتروشیمی و فولاد به عنوان یکی از قطب‌های اصلی انرژی کشور شناخته می‌شود.
البته به تبع این مواهب خدادادی، اجرای طرح‌های انتقال آب، سدسازی‌های بی رویه، فعالیت صنایع و ایجاد آلایندگی‌های متعدد و تأمین نشدن حق آبه تالاب‌ها و کشاورزی یا حتی پرداخت نشدن معوض کشت (در ازای ممنوعیت‌های کشت برای کشاورزان) باعث آسیب به زیست بوم خوزستان و همچنین کشاورزی این استان شده است.
صنایع مادر نیز گاهی با بی توجهی به حرکت در مسیر صنایع سبز یا استخدام‌های غیربومی منجر به ایجاد نارضایتی برای شهروندانی می‌شوند که پای معایب و مضرات فعالیت این صنایع در خوزستان ایستاده‌اند ولی به منافع ملی داشتن آنها برای دیگر استان‌های کشور نیز رضایت می‌دهند.
درخواست‌های کشاورزان از رئیس جمهور
رئیس اتاق اصناف کشاورزی خوزستان در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار می‌کند: سفر رئیس جمهور و هیئت دولت به خوزستان را بسیار مثبت ارزیابی می‌کنیم ولی در کنار آن درخواست‌هایی از آنها داریم که برای رفع مشکلات بخش‌های کشاورزی استان خوزستان است.
سید حسین موسوی با اشاره به اینکه خوزستان در تأمین امنیت غذایی کشور نقش کلیدی را ایفا می‌کند، ادامه داد: حدود ۲۳۰ هزار بهره بردار بخش کشاورزی در خوزستان به عنوان تولیدکننده محصولات فعالیت دارند؛ میزان تولیدات استان نیز بیش از ۱۷ میلیون تُن در سال است.
وی با اشاره به لزوم نگاه ویژه دولت به بخش کشاورزی خوزستان در دور دوم سفر ریاست جمهوری تصریح می‌کند: از رئیس جمهور درخواست داریم تا یک کار قابل لمس و ماندگار برای کشاورزان خوزستانی انجام دهد و به عنوان عملکرد خوب دولت سیزدهم به یادگار بگذارد؛ مهمترین خواسته کشاورزان استان جلوگیری از انتقال غیرقانونی آب‌های استان و مخالفت با ساخت سدهای بالادستی به خصوص «مارون ۲» است که آن را یک چالش و نگرانی بزرگ برای کشاورزی خوزستان قلمداد می‌کنیم.
رئیس اتاق اصناف کشاورزی خوزستان عنوان می‌کند: سنددار کردن اراضی کشاورزی یکی از درخواست‌های دیگر است که تقاضای اصلاح رویه «کمیسیون رفع تداخل پلاک‌ها» را داریم؛ آنها با ایراد اساسی ملاک عمل کار خود را کشت و کشاورزی در دهه ۴۰ و ۵۰ عنوان می‌کنند در حالی که آن زمان اصلاً کشاورزی اقتصادی نداشتیم و اراضی را با گاو کشت می‌کردند.
موسوی اضافه می‌کند: این تعیین بازه زمانی قابل قبول نیست و حداقل باید دهه ۸۰ را ملاک قرار دهند چون کشاورزی توسعه داشته و مکانیزاسیون از این دهه وضعیت بهتری پیدا کرده است.
وی، خواستار اجرای فاز دوم طرح ۵۵۰ هزار هکتاری مقام معظم رهبری حتی با کیفیت تر از فاز یک شده و می‌گوید: اجرای این طرح به افزایش راندمان تولید محصولات کشاورزی کمک شایانی می‌کند.
رئیس اتاق اصناف کشاورزی خوزستان بیان می‌کند: همچنین از دولت درخواست داریم که مجوز واردات ماشین آلاتی مثل تراکتور و کمباین‌های پیشرفته را در قالب خودروهای منطقه آزاد اروند برای کشاورزان صادر کند؛ کشاورزان هم باید همچون دیگر بخش‌ها از ظرفیت منطقه آزاد بهره مند شوند و این کار به بهبود وضعیت کشاورزی در خوزستان و به تبع کشور هم کمک می‌کند.
موسوی یادآور می‌شود: از دولت درخواست داریم که با توجه به بارش‌های خوبی که در سال گذشته و یک ماهه اول امسال داشتیم، هیچ گونه محدودیت و ممنوعیت کشتی را برای فصل تابستان اعمال نکنند؛ همچنین اینکه در صورت نیاز به اعمال ممنوعیت یا محدودیت حتماً نسبت به پرداخت معوض کشت به کشاورزان اقدام شود.
لزوم تصویب پروژه‌های آبخیزداری
در عین حال مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان در گفت‌وگو با خبرنگار مهر می‌گوید: خوزستان دارای ۶.۴ میلیون هکتار وسعت در عرصه منابع طبیعی، حدود ۴.۹ میلیون هکتار در زمینه اراضی ملی و تنوع طبیعی است که یکی از مناطق منحصر به فرد طبیعی در کشور و شاید در دنیا محسوب می‌شود.
محمدتقی سجادی اضافه می‌کند: خوزستان از طرفی دارای یک میلیون هکتار جنگل‌های زاگرس، ۲.۵ میلیون هکتار مرتع و مناطق بیابانی به مساحت یک میلیون و ۳۵۰ هزار هکتار است؛ نزدیک‌ترین محدوده‌ای که جنگل‌های زاگرس به عنوان ریه تنفسی مناطق مرکزی ایران عمل می‌کند در این استان مشاهده می‌شود.
وی با اشاره به ظرفیت تولید گیاهان دارویی، توسعه زراعت چوب و موضوع مرتبط با اجرای پروژه‌های متنوع آبخیزداری به عنوان دیگر ظرفیت‌های خوزستان تصریح می‌کند: در خوزستان با توجه به قابلیت‌های طبیعی در ۲ – ۳ نوبت در سال امکان تولید نهال وجود دارد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان با اشاره به شرایط طبیعی خوزستان یادآور می‌شود: اگر بتوان از ۳.۵ میلیون هکتاری که استعداد اجرای فعالیت‌های آبخیزداری دادند، اجرای این پروژه‌ها را توسعه داد، می‌توان به نحو مطلوبی بهره‌وری از منابع طبیعی استان را افزایش داد.
سجادی با اشاره به بهبود شرایط بروز گرد و غبار در خوزستان در سال‌های اخیر با توسعه جنگل‌های دست‌کاشت ادامه می‌دهد: از ۳.۵ میلیون هکتار، عرصه‌های دارای استعداد اجرای پروژه‌های آبخیزداری مطالعات بیش از یک میلیون هکتار آن به اتمام رسیده و حدود ۶۵۰ هزار هکتار نیز اجرای پروژه داشتیم.
وی با اشاره به اینکه امید است در سفر ریاست‌جمهوری به خوزستان با تصویب پروژه‌های آبخیزداری تعداد قابل توجهی از آنها عملیاتی شود، عنوان می‌کند: در دور اول سفر ریاست‌جمهوری (اولین سفر هیئت دولت) با وجود اینکه مصوبه‌ای برای منابع طبیعی قید نشد ولی در طول ماه‌های بعد از سفر با حمایت‌های دولت در اجرای برنامه‌های آبخیزداری به ویژه در اعتبارات مناطق محروم پروژه‌های خوبی بالغ بر ۱۰۵ میلیارد تومان در خوزستان اجرایی شد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان با اشاره به پایش ۶۰۰ هزار هکتاری جنگل‌های استان برای مبارزه با آفات و بیماری‌ها بیان می‌کند: در راستای حفاظت از جنگل‌های خوزستان اعتبار ۵۰ میلیارد تومانی از سوی دولت در سال گذشته اختصاص یافته و ۲۰ هزار هکتار از این عرصه‌ها محلول‌پاشی شده که کنترل خوبی در راستای مقابله با آفات و بیماری‌های جنگل داشتیم؛ در دولت سیزدهم شاهد تکمیل چهار میلیون هکتار کاداستر اراضی ملی در خوزستان بودیم در حالی که در کل سنوات قبل قریب به ۷۰۰ هزار هکتار کاداستر اراضی ملی صورت گرفته بود.
سجادی با ابراز امیدواری که در دور دوم سفر با تصویب پیشنهادات بتوانیم به وظایف خود در حد توان عمل و شرایط بهتری را در حوزه منابع طبیعی برای مردم خوزستان رقم بزنیم، خبر می‌دهد: برای دور دوم سفر ریاست‌جمهوری به خوزستان ۹ پروژه را با اعتبار کلی یک هزار و ۱۵۰ میلیارد تومان در حوزه‌های مختلف پیشنهاد دادیم؛ این پروژه‌ها در حوزه صیانت از جنگل‌ها، تهیه و تولید نهال، مقابله با آفات و بیماری‌های جنگل، توسعه کشت گیاهان دارویی، ساماندهی کوچ و مدیریت چرای دام، جنگل‌داری تلفیقی، آبیاری و مراقبت از جنگل‌های دست‌کاشت، عملیات آبخیزداری، پیشگیری و اطفای حریق است.
ضرورت تکمیل زیرساخت‌های مجتمع‌های دامپروری
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خوزستان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر در خصوص پیشنهادات این سازمان برای دور دوم سفر ریاست جمهوری به خوزستان عنوان می‌کند: لایروبی و بهسازی قنوات خوزستان (خوزستان دارای حدود ۱۵ رشته قنات به طول حدود ۲۰ کیلومتر است که با احیا و مرمت این قنوات تأمین آب پایداری برای حداقل پنج هزار هکتار از اراضی استان به وجود خواهد آمد، اعتبار مورد نیاز به ازای هر کیلومتر حدود ۲ میلیارد تومان است) و یکپارچه سازی، تسطیح و نوسازی اراضی کشاورزی (از یک میلیون و ۱۳۲ هزار هکتار اراضی آبی استان تاکنون حدود ۴۰۰ هزار هکتار آن در قالب طرح یکپارچه سازی تسطیح شدند و مابقی به صورت سنتی تسطیح شده و با تسطیح ۱۰۰ هزار هکتار راندمان آبیاری به میزان ۱۰ درصد رشد دارد و به حدود ۴۵ درصد می‌رسد؛ با این عملیات امکان صرفه‌جویی به میزان حداقل ۱۰۰ میلیون مترمکعب خواهیم داشت) از دیگر پیشنهادات است.
سید رحمت الله پریچهر با اشاره به تکمیل زیرساخت‌های مجتمع‌های دامپروری خوزستان به عنوان یکی از پیشنهادات سفر ادامه می‌دهد: در سال‌های گذشته ۲۲ مجتمع دامپروری شیری و گوشتی با یک هزار و ۲۴۲ واحد با ظرفیت اسمی ۱۶۲ هزار رأس در ۱۶ شهرستان استان احداث شده که به علت تکمیل نشدن زیرساخت‌های مورد نیاز از جمله شبکه‌های آبرسانی، تصفیه خانه فاضلاب، کوره لاشه سوز و… دچار مشکل بوده و بنا به دلایل مذکور تاکنون ۳۵ درصد از این واحدها به بهره برداری نرسیده و واحدهای دارای بهره برداری نیز بعضاً به صورت نیمه فعال در حال فعالیت هستند؛ احداث و بهسازی ایلراه‌ها و جاده‌های عشایری به منظور ارتقای شاخص برخورداری از راه مناسب و سهولت تردد خانوارهای عشایری (احداث ۱۰۰ کیلومتری جاده عشایری، بهسازی و آسفالت ۱۵۰ کیلومتر راه عشایری، احداث ۱۰ مورد پنل منفرد و احداث ۱۵ مورد پل عابر پیاده)، تأمین اعتبار لازم برای اجرای فاز دوم طرح ۵۵۰ هزار هکتاری مقام معظم رهبری در خوزستان (با توجه به ضرورت و اهمیت اجرای این طرح در سطح ۲۵۰ هزار هکتار و نقش آن در راستای افزایش تولید، معیشت پایدار و افزایش راندمان آبیاری تأمین اعتبار لازم برای اجرا ضروری است) نیز از دیگر طرح‌های ارائه شده هستند.
وی بیان می‌کند: احداث و بهسازی کانال‌های آبرسانی کشاورزی و لایروبی انهار سنتی در سطح استان (کل انهار سنتی خوزستان حدود ۲۰ هزار کیلومتر است که عمدتاً نیاز به بهسازی و لایروبی دارند، به منظور افزایش راندمان آبیاری اراضی کشاورزی از طریق کانال‌ها و انهار سنتی به نحوی که با اجرای این طرح راندمان آبیاری تا حدود ۱۵ درصد افزایش و از ۳۵ درصد فعلی به حدود ۵۰ درصد ارتقا می‌یابد؛ حدود ۶۰ میلیون مترمکعب صرفه‌جویی در مصرف آب به عمل می‌آید) و تجهیز اراضی به سامانه‌های نوین آبیاری (از مجموع یک میلیون و ۱۳۲ هزار هکتار اراضی آبی استان در حال حاضر ۱۳۰ هزار هکتار تحت شبکه‌های آبیاری مدرن است که با اجرای طرح سامانه‌های نوین آبیاری راندمان آبیاری به میزان ۴۰ درصد بهبود یافته و به حدود ۷۵ درصد می‌رسد؛ پیش بینی می‌شود که با انجام این پروژه حدود ۴۰۰ میلیون مترمکعب در مصرف آب بخش کشاورزی صرفه‌جویی شود) از دیگر پیشنهادات این سفر است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خوزستان یادآور می‌شود: تأمین تسهیلات برای توسعه و تکمیل کشت‌های متراکم استان (با اعطای تسهیلات برای کشت محصولات گلخانه‌ای علاوه بر بالا رفتن راندمان مصرف آب و خاک و نیروی کار در استان، سطح بسیاری از محصولاتی که در شرایط فعلی در اشغال کشت‌هایی نظیر سبزی و صیفی و گل و گیاه آزاد شده و می‌تواند به کشت محصولات استراتژیک تخصیص یابد؛ این نسبت ۱۰ به یک است به طوری که با انتقال کشت ۱۰ هکتار سبزی و صیفی به یک هکتار گلخانه می‌توان عملکرد در واحد سطح را ۱۰ برابر افزایش داد، مصرف آب را به کمتر از نصف رسانده و بهره‌وری را به طور چشمگیری افزایش داد.
تهیه ۱۵۰ هزار میلیارد ریال پروژه تولیدی و صنعت
معاون اقتصادی استاندار خوزستان در نشست هماهنگی طرح‌ها و پیشنهادات حوزه اقتصادی قابل ارائه در سفر رئیس جمهور به خوزستان که با حضور جمعی از مدیران دستگاه‌ها و رؤسای انجمن‌های تولیدی و شرکت‌های صنعتی استان در محل اداره کل صمت استان برگزار شده بود، با اشاره به اینکه در دولت سیزدهم ۱۶۰ واحد راکد و نیمه راکد صنعتی در خوزستان به چرخه تولید برگشتند، بیان کرد: از ظرفیت مدیران و دستگاه‌ها برای رونق اقتصادی استان باید استفاده تا مصوبات کاربردی و مفیدی برای استان اخذ شود.
رضا فتوحی خبر داد: ۱۵۰ هزار میلیارد ریال پروژه و پیشنهاد برای حمایت از بخش تولید و صنعت استان تهیه شده تا در دومین سفر استانی رئیس جمهور به خوزستان بررسی شود.
مدیر کل صنعت، معدن و تجارت خوزستان نیز در این نشست با اشاره به اینکه حدود ۳۰ درصد از پیشنهادات حوزه اقتصادی استان در سفر رئیس جمهور به خوزستان از اداره کل صمت است، عنوان کرد: این پیشنهادات مربوط به حوزه تسهیلات، مشکلات صنایع و موانع موجود در تجارت و همچنین زیرساخت شهرک‌های صنعتی، وضعیت معادن و بستر سازی سرمایه گذاری شرکت‌های بزرگ در استان است.
حمید رضا فلاح عنوان کرد: مقرر شده که در این سفر تفاهم نامه‌ای در حدود ۶ میلیارد دلار در حوزه پتروشیمی برای افزایش تولید و توسعه این بخش منعقد شود.
وی از بهره برداری از ۴۰۰ واحد تولیدی با پیشرفت ساخت بالای ۵۰ درصد در این دور از سفر ریاست جمهوری خبر داد.
به گزارش خبرنگار مهر، اجرای سند آمایش سرزمینی و توجه به این سند و احترام به جدیدترین یافته‌های علمی مبنی بر کاهش انتقال آب بین حوضه‌ای برای جلوگیری از پیامدهای منفی آن، اجرای هرچه سریع‌تر فاز دوم طرح ۵۵۰ هزار هکتاری مقام معظم رهبری در خوزستان با هدف تقویت تولیدات کشاورزی، افزایش راندمان خاک و بهره‌وری از آن و همچنین کنترل و مدیریت منابع آبی مصرفی در حوزه تولیدات کشاورزی از جمله راهکارهای برون رفت از مشکلات این بخش در خوزستان است.
همچنین نظارت صحیح و ملی بر نحوه پرداخت سه درصد سهم خوزستان از تولید نفت و جلوگیری از دور زدن قانون (به بهانه فعالیت دفاتر مرکزی شرکت‌های نفتی در پایتخت) برای فرار از پرداخت مالیات ارزش افزوده که با فروش محصولات نهایی در دفاتر مرکزی توجیه می‌شود، از دیگر راهکارهای مهم و اساسی برای توجه داشتن به خوزستان و استفاده از ظرفیت‌های عظیم همه صنایع برای تقویت زیرساخت‌های حوزه راه‌ها و حمل و نقل عمومی است؛ هرچند نقش آفرینی این صنایع در ایجاد خطوط ریلی جدید و یا توسعه فرودگاه اهواز و ترمینال‌های درون استانی (بین شهری) هم برای تردد مدیران و خانواده پرسنل این صنایع و هم عموم مردم مؤثر است.
همچنین یکی از درخواست‌های مهم و مورد مطالبه اکثر کشاورزان خوزستانی تحویل حجمی آب از سوی سازمان آب و برق استان به کشاورزان است.