هادی حق‌شناس استاندار سابق گلستان و کارشناس اقتصادی در گفتگو با مهر، در خصوص جنبه‌های اقتصادی سفر قریب الوقوع رئیس جمهور به سوریه، گفت: معمولاً رؤسای جمهور کشورمان در سفرهایشان بیشتر علاقمند هستند روابط سیاسی را بهبود دهند و بستر روابط اقتصادی را فراهم نمی‌کنند.
وی افزود: اصطلاحاً در ایران می‌گوئیم که اقتصاد به سیاست یارانه می‌دهد در حالی‌که در دنیا این سیاست است که به اقتصاد یارانه می‌دهد.
استاندار سابق استان گلستان اظهار داشت: رؤسای جمهور سایر کشورها اگر سفری انجام می‌دهند صرفاً برای بهبود روابط سیاسی نیست بلکه برای کسب منافع اقتصادی به دیگر کشورها سفر می‌کنند. در این رابطه رئیس جمهور آمریکا که قرار نبود با بن سلمان ولی عهد عربستان رو در رو شود اما به خاطر اینکه انرژی ارزان از عربستان دریافت کند به ریاض سفر کرد.
روابط در دنیا بر اساس منافع اقتصادی است
حق شناس با تأکید بر اهمیت توسعه روابط اقتصادی با سایر کشورها، اظهار کرد: روابط در دنیا بر اساس منافع اقتصادی است. پس از فروپاشی شوروی سابق و قبل از اینکه ترکیه این روابط خیلی خوب را با کشورهای آسیای میانه داشته باشد ما روابط خوبی با آنها داشتیم. در واقع روابط ما با کشورهای آسیای میانه در حد روابط سیاسی ماند و وارد روابط اقتصادی ماندگار در کشورهای آسیای میانه نشد.
وی افزود: حتی دو دهه گذشته که رئیس جمهور وقت کشورمان به پاکستان سفر کرده بود استقبال بی‌نظیری از وی به عمل آمد ولی این رابطه را به روابط اقتصادی ماندگار و رو به توسعه تبدیل نکردیم. متأسفانه در مورد عراق هم همین طور است.
حق‌شناس تصریح کرد: سوریه از جمله کشورهایی است که ایران هزینه‌های مادی و معنوی زیادی را در آنجا انجام داده است اما این بندر لاذقیه را که قرار بود در آنجا و در کنار بخشی از معادن در اختیار ایران قرار بگیرد، هنوز به معنای واقعی نفع اقتصادی برای کشور نداشته است. حتی کالاهای صنعتی ما هم به کندی به سوریه صادر می‌شود.
روابط اقتصادی ضامن روابط سیاسی است
این کارشناس اقتصادی متذکر شد: به نظر می‌رسد برای اینکه این روابط خوب سیاسی ما با سوریه منتج به نهادینه شدن روابط اقتصادی شود، لازم است مدیران شرکت‌های خصوصی و شرکت دولتی اقتصادی در این سفرها به صورت پر رنگ حضور داشته و ظاهر شوند و در ملاقات‌ها به طرف سوری معرفی شوند.
حق‌شناس بیان کرد: به نظر می‌رسد اگر ما روابط سیاسی را به روابط اقتصادی تبدیل کنیم یا به عبارت ساده‌تر به منافع اقتصادی تبدیل کنیم، این روابط و منافع اقتصادی می‌تواند ضامن روابط و منافع سیاسی شود. به عبارتی دیگر در دنیا منافع اقتصادی ضمانت روابط سیاسی و عمق و گسترش یافتن رابطه‌ها است.
وی تاکید کرد: شکل گیری اتحادیه اروپا، کشورهای خلیج فارس، کشورهای اوراسیا و سازمان همکاری‌های آمریکای شمالی میان کانادا، آمریکا و مکزیک و مبنای دور هم بودنشان تأمین منافع اقتصادی است.
عمر کم رایزنان اقتصادی در سفارت خانه‌های کشورمان
استاندار سابق گلستان با اشاره به وزارت خارجه و سفارت خانه‌های کشورمان گفت: هر چند اخیراً تلاش‌هایی برای گسترش حضور رایزنان اقتصادی در سفارت خانه‌های کشورمان شده است اما به طور جدی ساختار وزارت خارجه ما از ارتباط با تجار حذر می‌کنند و این به خاطر نگرانی از برخی برچسب‌ها و حاشیه‌هایی است که ممکن است به آنها بزنند.
وی افزود: در سفارت‌خانه‌هایمان ۱۰ الی ۱۵ سال رایزن فرهنگی داریم اما رایزنان اقتصادی اخیراً منصوب شدند. در حالی‌که فلسفه فعالیت سفارت خانه‌ها برای تأمین منافع اقتصادی است.