به گزارش خبرگزاری مهر، رضا موسی‌زاده، سرپرست دفتر پیشگیری از قاچاق کالا و ارز با اشاره به حجم قابل توجه قاچاق و تقلب در قطعات یدکی خودرو گفت: این اقلام به‌منظور جلوگیری از تقلب و کاهش حجم قاچاق به‌عنوان یکی از کالاهای هدف مبارزه با قاچاق کالا تعیین شده است.
وی ادامه داد: در لایه‌های پیشگیری و مقابله با قاچاق برنامه‌های مختلفی به‌منظور ارتقای شفافیت زنجیره تأمین این کالاها، در دستور کار ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز قرار گرفته است.
این مقام مسئول عنوان کرد: یکی از برنامه‌های اصلی که طبق ماده ۱۳ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز در حال اجرا است؛ شناسه‌گذاری و ایجاد قابلیت استعلام‌گیری کالاها به‌منظور ایجاد قابلیت تشخیص کالای قانونی از کالای غیرمجاز اجرایی شده است. استعلام کالاها هم‌زمان برای بازرسان و عموم جامعه قابل‌انجام است و مزایایی را برای هر دو گروه فراهم می‌کند.
۵۵ قلم از قطعات یدکی خودرو پرمصرف قابلیت استعلام دارند
موسی‌زاده با بیان اینکه قابلیت استعلام کالاها ابتدا برای ۲ قلم کالای کمک‌فنر و باتری خودرو فراهم شد، گفت: در حال حاضر در خصوص قطعات یدکی خودرو، برای ۵۵ عدد از اقلام پر مصرف لوازم‌یدکی قابلیت انجام استعلام در سامانه جامع تجارت فراهم شده است. در واقع بر اساس اولویت‌سنجی، شناسه‌گذاری برای اقلام پرمصرف و دارای فراوانی بیشتر قاچاق و تقلب در دستور کار قرار گرفته است.
این مقام مسئول در خصوص عوامل مؤثر در شکل‌گیری اهمیت رهگیری اصالت لوازم‌یدکی اظهار داشت: لزوم حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان، تولیدکنندگان، فعالان قانونی و واحدهای صنفی و جلوگیری از تضییع حقوق دولت از جمله عواملی است که رهگیری لوازم‌یدکی را موردتوجه قرار داده است.
صدور ۶۰۰ میلیون کد رهگیری برای انواع لوازم‌یدکی خودرو
وی ادامه داد: از ابتدای سال ۱۴۰۱ رئیس‌جمهور در فرمان ابلاغی بر مبارزه با عرضه قطعات یدکی تقلبی و قاچاق تأکید کرد؛ به همین منظور، افزایش کیفیت و ایمنی خودروهای تولید داخل، ممنوعیت قطعی استفاده از قطعات با کیفیت پایین در مونتاژ خودرو و استعلام اصالت قطعات یدکی خودرو مورد توجه قرار گرفت.
موسی‌زاده با اشاره به رشد قابل‌ملاحظه شناسه‌گذاری قطعات یدکی خودرو بیان کرد: بر اساس اقداماتی که توسط وزارت صمت و تحت نظارت ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز انجام شده است؛ با همراه‌سازی شبکه‌های فروش، تأمین‌کنندگان و شرکت‌های قطعه‌سازی و تأمین‌کننده قطعات، بازدیدهای نوبه‌ای از تولیدکنندگان، تشکیل جلسات متعدد در ستاد مبارزه با قاچاق و تقلب در وزارت صمت برای راهبری طرح، ساماندهی و تعیین تکلیف کالاهای قبلی موجود در سطح عرضه، تشکیل گشت‌های بازرسی، رشد قابل‌توجهی در شناسه‌گذاری این اقلام حاصل شده است.
وی تصریح کرد: در حال حاضر حدود ۶۰۰ میلیون کد رهگیری شامل انواع لوازم‌یدکی خودرو، روغن‌موتور و غیره صادر شده است که آمار آن روزانه در حال افزایش است.
آمار استعلام از سامانه به دلیل عدم اطلاع مردم ناچیز است
موسی‌زاده با بیان اینکه تعداد استعلام انجام شده در سال ۱۴۰۱ در حدود ۸۰۰ هزار مورد بوده که کمتر از ۱ درصد کدهای رهگیری را شامل می‌شود، گفت: این موضوع از دو منظر قابل‌بررسی است. نکته اول این است که اساساً با اجرای شناسه‌گذاری، حتی بدون انجام استعلام نیز از قاچاق و تقلب این اقلام پیشگیری می‌شود. چرا که فضای فعالیت قانونی شفاف‌تر شده و فعالان قانونی متوجه این مسئله هستند که برای فعالیت و امنیت اقتصادی خود می‌بایست در چارچوب طرح رهگیری فعالیت داشته باشند.
وی در رابطه با نکته دوم توضیح داد: اگر چه اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی طرح نیز در دستور کار قرار داشته لیکن هنوز فرهنگ استفاده از ابزار استعلام برای عموم جامعه تثبیت نشده و به نظر می‌رسد اتاق اصناف و تشکل‌ها و فعالان قانونی می‌بایست اقدامات بیشتری در زمینه اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی پیرامون فواید و مزایای این طرح را در سطح ملی برای عموم جامعه در دستور کار قرار دهند تا شاهد افزایش نسبت استعلام و ضریب نفوذ طرح نیز باشیم.
مزایای استعلام اصالت لوازم‌یدکی خودرو برای مردم
موسی‌زاده در خصوص مزایای استعلام اصالت لوازم‌یدکی خودرو برای مردم بیان کرد: اطلاع از ویژگی‌های محصولات، اطمینان از اصالت و گارانتی و خدمات پس از فروش این اقلام از جمله مزایای استعلام اصالت لوازم‌یدکی خودرو برای مردم است.
وی در همین رابطه ادامه داد: با تحقق موارد مذکور، اطمینان از کیفیت و ایمنی خودروها و صیانت از سلامتی سرنشینان خودرو فراهم می‌شود. از سوی دیگر با جلوگیری از مصرف کالای بی‌کیفیت و فاقد استاندارد و گارانتی، از هدررفت منابع جلوگیری شده و هزینه‌های خانواده نیز کاهش می‌یابد.
این مقام مسئول عنوان کرد: با توجه به اینکه در نمونه‌های قاچاق و تقلبی از مواد آسیب‌زننده به محیط‌زیست استفاده می‌شود از همین رو، جلوگیری از مصرف لوازم‌یدکی فاقد کیفیت، بر حفظ محیط‌زیست نیز اثرگذار است.
درگاه‌های انجام استعلام اصالت لوازم‌یدکی خودرو
موسی‌زاده در رابطه با معرفی درگاه‌های انجام استعلام اصالت لوازم‌یدکی خودرو گفت: در حال حاضر مردم از طریق سامانه جامع تجارت و یا شماره‌گیری کد دستوری #۷۷۷۷*۴* می‌توانند به طور رایگان نسبت به استعلام کد رهگیری محصولات مشمول طرح اقدام کرده و از مزایای این طرح بهره‌مند شوند.
این مقام مسئول در پایان ابراز کرد: انتظار می‌رود عموم مردم با استعلام شناسه رهگیری و مطالبه‌گری شناسه‌گذاری کالاها به‌عنوان ابزار افزایش شفافیت زنجیره تأمین، ضمن حفظ سلامت و امنیت و کاهش هزینه‌های خود، زمینه‌های حمایت از تولیدکنندگان و فعالان قانونی و ارتقا کیفیت کالا و خدمات را فراهم کنند.