به گزارش خبرگزاری مهر، کتاب «نظریه‌های احیا و بازسازی تمدن اسلامی» نوشته سید امیرحسن دهقانی به تازگی توسط انتشارات سروش منتشر و در سی و چهارمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران عرضه شده است.
تمدن اسلامی به دلیل اهمیت، بزرگی و تأثیری که در شکل گیری تمدن جدید غرب داشته در طی دو قرن معاصر در کانون توجه تمدن شناسان جهان بوده و آثار گوناگون و متعددی درباره آن نوشته شده است. هرچند متفکران مسلمان در این مسیر نقش قابل توجهی داشته اند، با این حال باید گفت که بخش عمده‌ای از دانش تمدنی که درباره تمدن اسلامی به ما رسیده، برخاسته از مطالعات شرق شناسان غربی بوده و آمیخته با ذهنیات اندیشمندان غربی درباره اسلام و جوامع اسلامی است. از سوی دیگر بسیاری از نظریات تمدن متفکران مسلمان در این دوره در مواجهه با تمدن غربی و در نسبت با آن پدید آمده و درواقع نظریه‌هایی برای چگونگی مواجهه با تمدن جدید غرب هستند.
در کنار این دست نظریه‌ها که بخش عمده‌ای از مباحث تمدنی متفکران مسلمان را تشکیل داده اند، طیف دیگری از نظریه‌های موسوم به نظریه‌های احیا و بازسازی تمدن اسلامی شکل گرفته که هرچند نیم نگاهی به تمدن جدید غرب داشته اما دارای شخصیت و هویتی مستقل است. به نظر می‌رسد حداقل بخشی از متفکران مسلمانی که دست اندرکار ارائه نظریه‌های احیا و بازسازی هستند به دنبال کنار زدن اتمسفر عالم‌گیر تمدن جدید غربی و درانداختن طرحی اسلامی برای هدف احیا و بازسازی بوده اند.
پژوهش حاضر کوشیده است به شناسایی گونه‌های نظریه‌های احیا و بازسازی تمدن اسلامی که در طی دو قرن معاصر توسط متفکران مسلمان ارائه شده است، بپردازد. نگارنده با استفاده از روش تحلیل تطبیقی تاریخی، شرایطی را فراهم کرده است که در آن نظریه‌های احیا و بازسازی، احصا و هریک به مثابه یک کل ترکیب بندی شده با دیگران مقایسه شوند.
نتیجه پژوهش حاضر این است که در طی قرن‌های نوزده و بیست، هشت نظریه احیا و بازسازی تمدن اسلامی توسط متفکران مسلمان مطرح شده است: ۱. بازسازی سیستم تعلیم و تربیت اسلامی، ۲. احیای خلافت اسلامی، ۳. احیای اندیشه اسلامی، ۴. احیای سیستم اسلامی، ۵. دعوت اسلامی، ۶. احیای جهاد اسلامی، ۷. بازسازی میراث اسلامی و ۸. احیای سنت اسلامی.
نگارنده در این اثر تلاش کرده از همکاری جمعی از نخبگان فکری که با زبان‌های گوناگون جوامع اسلامی چون عربی، فارسی، ترکی، اردو و انگلیسی آشنایی دارند بهره ببرد. این همکاری موجب شده است طیف نسبتاً گسترده‌ای از آثار متفکران مسلمان در این پژوهش مورد بررسی و بهره برداری قرار بگیرد. در کنار اینها بررسی دقیق نظریه‌های احیا و بازسازی تمدن اسلامی، نیازمند مطالعه آنها در بافت و زمینه‌ای از تمدن نگاری‌ها و نظریه‌های تمدنی است که در طی دو قرن گذشته شکل گرفته اند. این ضرورت موجب پرداختن به پرسش‌های فرعی و مقدماتی نسبتاً قابل توجهی است که نگارنده در فصول مقدماتی خود این پرسش‌ها را مدنظر قرار داده است.
این کتاب با ۵۲۲ صفحه و قیمت ۲۴۵ هزار تومان عرضه شده است.