علی موسوی خلخالی کارشناس مسائل منطقه در گفتگو با خبرنگار مهر، در خصوص علت احضار سفیر عراق از سوی وزارت امور خارجه و ابراز نارضایتی ایران به پایبند نبودن طرف عراقی به توافقنامه امنیتی با تهران، گفت: به نظر میرسد باید تفاوتی میان دولت عراق و منطقه شمال اقلیم آن کشور قائل شویم. بههرحال شمال اقلیم عراق در موارد بسیاری مستقل عمل میکند و حتی بر خلاف منافع دولت مرکزی عراق عمل کرده است؛ نمونه این موضوع صادرات نفت بوده که به تازگی این مسئله حل شده است؛ اما تا مدتی قبل همین موضوع، اختلافی میان دولت بغداد و شمال عراق بود.
این کارشناس مسائل منطقه با بیان اینکه در موارد بسیاری شاهد رفتارهایی از دولت شمال اقلیم عراق بودهایم که با سیاستهای کلی عراق مغایرت داشته است، تصریح کرد: صادرات نفت شمال اقلیم عراق به اسرائیل یکی از اتفاقاتی که در سالیان گذشته شاهد آن بودیم و این موضوع همواره بر خلاف سیاستهای کلی دولت عراق بوده است.
موسوی خلخالی تاکید کرد: مقامات شمال اقلیم عراق رفتارهایی انجام میدهند که با آنچه که دولت بغداد پیگیری میکند مطابق نیست و در آن چارچوب قرار نمیگیرد؛ از جمله همین رفتاری که در مراسم چند روز پیش شاهد بودیم.
اقلیم شمال عراق عمداً به برخی تعهدات خود عمل نمیکند
وی در خصوص موانع موجود در مسیر توافقنامه امنیتی ایران و عراق، گفت: مانع، خود اقلیم شمال عراق است؛ یعنی اگر اراده سیاسی باشد مانع خاصی وجود ندارد. به دلیل همین عدم اراده سیاسی است که شاهد چنین اتفاقاتی هستیم در غیر این صورت وقتی کشوری تعهدی میدهد نباید مانعی وجود داشته باشد. همچنانکه اقلیم شمال عراق هرگاه به دولت ترکیه تعهدی میدهد بر اساس تعهداتش رفتار میکند.
این کارشناس مسائل منطقه مطرح کرد: اقلیم شمال عراق همیشه به ما تعهداتی داده که بعضی از آنها را انجام میدهد و بعضی دیگر را تعمدی انجام نمیدهد تا ایران را تحت فشار بگذارد و بتواند خواستههای خود را عملی کند.
موسوی خلخالی در خصوص خلع سلاح گروهکهای تروریستی اقلیم شمال عراق توسط دولت مرکزی عراق، اظهار کرد: بعید است خلع سلاح اتفاق افتد، زیرا موضوع سلاح و در اختیار داشتن آن توسط گروههای مسلح در عراق همچنان یک مسئله است. این موضوع فقط خاص اقلیم شمال عراق نیست و نقاط دیگری از عراق هم چنین مشکلی وجود دارد، ولی دولت عراق گفته که قانونی وارد مجلس میکند که حمل سلاح به صورت غیرقانونی یعنی توسط هر شخص ممنوع شود.
وی افزود: در اقلیم شمال عراق اخیراً چنین قانونی را به پارلمان اقلیم فرستادند و ابلاغ کردند که حمل سلاح ممنوع باشد ولی به نظر من همه اینها بیشتر جنبه صوری دارد. صرفاً وقتی میتوانیم بگوییم که به اینها عمل شده که گروههای مسلح واقعاً خلعسلاح شوند.
این کارشناس مسائل منطقه با اشاره به توافق امنیتی میان ایران و عراق اظهار کرد: در توافق اخیر طرف عراقی تعهد داد نیروهای مسلح تجزیهطلب یا تروریستی که همیشه در خاک ایران مزاحمت ایجاد کرده را از مرزها دور کنند.
موسوی خلخالی تصریح کرد: این مسئله، جنبه دیگری دارد که باید میان بغداد و اقلیم شمال عراق یک تفاهم حاصل شود، اقلیم شمال عراق خیلی وقتها اعلام کرده که به این تفاهم نامهها عمل خواهد کرد ولی در عمل کاری از پیش نبرده است. این موضوع را باید در همان چهارچوب ببینیم که آیا واقعاً بغداد با شمال اقلیم عراق میتواند به تفاهم برسد و آن را عملی میکند یا خیر.
ممکن است وعده دور کردن تروریستها از منطقه صرفاً تبلیغاتی باشد
وی ادامه داد: نکته بعدی اینکه اقلیم شمال عراق پذیرفته که نیروهای ملی ارتش عراق در مرزهای عراق و ترکیه و ایران و عراق مستقر شوند، حال باید ببینیم این موضوع چقدر عملی میشود. باید ببینیم آیا این موضوع فقط یک بحث رسانهای است که رسانهها اعلام میکنند یا عملیاتی میشود. هنوز نمیدانیم واقعاً این اتفاق میافتد یا خیر و ممکن است این امر صرفاً جنبه تبلیغاتی داشته باشد.
این کارشناس مسائل منطقه تأکید کرد: به نظر میرسد طی ماههای اخیر اقدامات ایذایی گروههای تروریستی کُرد در مرز ایران کمتر شده است، ولی نمیدانیم این تحرکات واقعاً کمتر شده یا این موضوع باز هم جنبه موقتی دارد و ممکن است دوباره از سر گرفته شود.
موسوی خلخالی در پایان خاطرنشان کرد: حضور گروههای تروریستی و مهمانانی که در هفته گذشته در مراسم اقلیم شمال عراق بودند نشان میدهد که رابطه اقلیم با این گروهها همچنان به قوت خود باقی است و آنها با اقلیم ارتباط تنگاتنگ داشته و حرف شنوی دارند و حتماً یک سری از امکانات اقلیم در اختیار آنها قرار داده شده است.