خبرگزاری مهر، گروه استانها - علی اکبر ملکی: سال جدید در حالی آغاز شد که بازار مرغ با نوسانات شدیدی در قیمت و کمبود آن در بازار همراه بود که بسیاری از کارشناسان علت آن را کاهش جوجه‌ریزی مرغداران در اواخر سال گذشته به دلیل نوسانات ارزی شدید و نرسیدن به موقع نهاده‌های دامی بیان می‌کنند.
سی‌ام فروردین‌ماه سال جاری بود که معاون امور دامی جهاد کشاورزی خراسان رضوی از کاهش ۳۵ درصدی جوجه‌ریزی طی اسفند ماه سال گذشته خبر داد و گفت: علت کاهش عرضه مرغ گرم و افزایش قیمت آن در خراسان رضوی، کاهش جوجه‌ریزی بوده است.
مجید جعفری در رابطه با این موضوع گفته بود: میزان جوجه‌ریزی در استان خراسان رضوی به تبع سراسر کشور در ماه پایانی پارسال کاهش داشته است، البته باید توجه داشت که افزایش چشمگیر هزینه‌های تولید نیز در افزایش قیمت این قلم پروتئینی تأثیر بسزایی دارد.
بررسی وضعیت تولید مرغ در سراسر خراسان رضوی، نتیجه‌ای مشابه را نمایان می‌کند؛ مدیر دفتر طیور، زنبور عسل و کرم ابریشم در سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز در ۱۸ اردیبهشت ماه جاری، با اشاره به کاهش تولید مرغ در ماه‌های اخیر، از جبران کاهش تولید مرغ در پایان سال ۱۴۰۱ طی اردیبهشت ماه جاری ابراز امیدواری می‌کند
با این وجود، نوسانات ارزی، مشکل در تأمین نهاده‌های دامی و بی‌ثباتی در عرضه و تقاضا سبب بروز برخی تخلفات در حوزه تولید و توزیع مرغ در استان شده است؛ چندی پیش، خبر کشف ۳۶ هزار قطعه مرغ احتکار شده از یکی از مرغداری‌های شهرستان خوشاب سبزوار منتشر شد که با توجه به افزایش قیمت مصوب مرغ در بازار و همچنین کاهش عرضه این محصول اصلی سبد غذایی، مشکلات پرورش مرغ را دوباره مطرح کرد.
این اتفاق سبب شد تا برای درک بهتر وضعیت تولید طیور، به سراغ مرغداران فعال در استان برویم.
گرانی جوجه یک روزه و نبود نظارت
عباسعلی یزدانمهر مرغدار خوشابی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به مشکلات خود برای جوجه‌یزی و پرورش مرغ، اظهار کرد: چندین مرغداری در سبزوار و خوشاب دارم که به دلیل گرانی جوجه یک روزه و به موقع نرسیدن نهاده‌های دامی، با ۵۰ درصد ظرفیت، جوجه‌ریزی انجام داده‌ام
وی در خصوص قیمت مصوب جوجه یک روزه دولتی که حدود ۱۷ هزار تومان اعلام شده است، ادامه داد: قیمت جوجه یک روزه در حال حاضر با احتساب کرایه و بیمه آن برای یک مرغدار حدود ۲۷ هزار تومان تمام می‌شود ولی با این وجود، دولت هیچ نظارتی بر این بازار ندارد.
وی با بیان این‌که یک مرغداری ۵۰ هزار قطعه‌ای در حال حاضر به پنج میلیارد تومان سرمایه نیاز دارد، افزود: یکی دیگر از مشکلات مرغداران، به موقع نرسیدن نهاده‌های دامی است و مرغداری که جوجه‌ریزی کرده، نمی‌تواند مرغ‌ها را گرسنه نگه دارد تا روزی نهاده‌های دولتی از راه برسد.
یزدانمهر ابراز کرد: وقتی نهاده دولتی به موقع به دست مرغدار نرسد، مجبور می‌شود نهاده مورد نیاز خود را به قیمت آزاد تهیه کند که این امر سبب می‌شود قیمت تمام شده برای مرغداران نیز گران‌تر شود.
تزلزل در تصمیم‌گیری مسئولان
وی گفت: در حالی که دولت و جهاد کشاورزی این حوزه را رها کرده‌اند و خبری از نظارت درست نیست، با تعیین قیمت ثابت و مصوب، هر روز مسئله جدیدی برای مرغدار ایجاد می‌کنند.
این مرغدار با اشاره به قیمت مصوب ۵۲ هزار تومانی دولت برای مرغ زنده جهت ارائه به بازار، خاطرنشان کرد: در حالی که در گذشته زمان عرضه مرغ به بازار از سوی مرغداران در بازه زمانی ۵۰ تا ۶۰ روزه و با رسیدن به وزن حدود ۲ کیلوگرم تعیین شده بود، دولت از ابتدای سال ۱۴۰۲ برای کنترل بازار، کنترل خروجی تولید را بر عهده دامپزشکی گذاشته است.
وی ادامه داد: ابتدا مصوب کردند هیچ مرغداری حق ندارد زیر ۵۰ روز مرغش را به بازار عرضه کند، بعد از حدود یک ماه و بر خلاف مصوبه قبلی، مصوب کردند «هیچ مرغداری حق ندارد بالای ۴۳ روز مرغش را نگه دارد» و باید مرغ را به بازار عرضه کند که در هر دو صورت، مرغدار را به تعزیرات معرفی و جریمه می‌کردند.
یزدانمهر با گلایه از مسئولان برای عدم ثبات در تصمیم‌گیری‌هایشان و متضرر شدن مرغداری‌ها، گفت: این تصمیم‌گیری‌های متزلزل باعث شده با ترس و با نیمی از ظرفیت فعالیت کنم.
در ادامه به سراغ یکی دیگر از مرغداران فعال در غرب شهرستان خوشاب رفتیم، خسرو نایبی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با گلایه از کنترل نکردن قیمت جوجه یک روزه که قیمت آن به حدود ۳۰ هزار تومان رسیده است، گفت: یکی دیگر از مشکلات مرغداران، بالا رفتن سرمایه اولیه برای تولید در کشور است، هرچه قیمت نهاده‌ها و جوجه یک روزه بالاتر می‌رود، مرغداران به نقدینگی و سرمایه بیشتری برای تولید نیاز دارند.
به جای مجوز جدید از مرغداران فعال حمایت کنید
وی با انتقاد از ادامه صدور پروانه‌های جدید برای راه‌اندازی مرغداری در کشور، افزود: به اندازه کافی در کشور مرغداری داریم و نیاز نیست این همه سرمایه کشور را هدار بدهند و مرغداران دیگری را بدبخت کنند، دولت کمک کند مرغداری‌های موجود با ظرفیت تمام فعالیت کنند.
نایبی با بیان این‌که ۳۰ سال در کار پرورش مرغ گوشتی است، اضافه کرد: وقتی بازار نهاده‌های دامی و قیمت جوجه یک روزه ثبات نداشته باشد و از طرفی، دولت برای مرغ تولیدی قیمت ثابتی تعیین کند، مرغداران رغبتی به جوجه‌ریزی ندارند.
وی با اشاره به متضرر شدن مرغداران در اواخر سال گذشته که مجبور به فروش مرغ زنده به قیمت ۳۰ هزار تومان شدند، افزود: دولت با رساندن به موقع نهاده‌های دامی، با مرغداران قرار داد خرید تضمینی ببندد تا تولید کننده با صرف میلیاردها تومان سرمایه، متضرر نشود.
برای پیگیری مشکلات مرغداران به سراغ مسئولان شهرستان خوشاب می‌رویم. «محمود ترخاصی»، رئیس شبکه دامپزشکی خوشاب در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، با اشاره به این‌که شهرستان خوشاب دارای ۳۰ مرغداری است که در هر دوره ظرفیت ۷۰۰ هزار قطعه جوجه‌ریزی دارند، گفت: در حال حاضر برای تنظیم بازار مطابق دستورالعمل‌های صادر شده از استان، مرغداران موظفند بین ۵۰ تا ۶۰ روز تولید خودشان را به بازار عرضه کنند.
وی با اشاره به تولید و بارگیری نزدیک به دو میلیون قطعه مرغ تولیدی از مرغداری‌های خوشاب در سال گذشته، اضافه کرد: یکی از مرغداری‌های این شهرستان که در فروردین ماه باید مرغ تولیدی را به بازار عرضه می‌کرد تعلل و کوتاهی کرده است که مطابق قانون برخورد شد.
کاهش تولید مرغ در سال گذشته
رئیس شبکه دامپزشکی خوشاب با بیان این‌که تولید مرغ گوشتی در سال ۱۴۰۰ در این شهرستان، دو میلیون ۵۰۰ هزار قطعه مرغ بوده است، افزود: در سال ۱۴۰۱ تولید مرغ گوشتی شهرستان با کاهش حدود ۱۴۰۰ تن، به حدود یک میلیون و ۷۸۴ هزار قطعه مرغ رسیده است.
ترخاصی اضافه کرد: بیشترین کاهش تولید مرغ در بهمن و اسفند ۱۴۰۱ به علت مشکلات رخ داده برای مرغداران در کشور به وقوع پیوست که شهرستان خوشاب را نیز تحت تأثیر قرار داد.
تصویب افزایش قیمت مرغ و حل شکلات مرغداران
برای پیگیری علل کاهش جوجه‌ریزی در سال گذشته و تأثیر آن در بازار اوایل سال جدید، به سراغ مسئولان جهاد کشاورزی می‌رویم که در همین رابطه، ابراهیم رودسرابی، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان خوشاب درباره علت کاهش جوجه‌ریزی مرغداران در بهمن و اسفند سال گذشته به خبرنگار مهر گفت: یکی از علل گرانی قیمت مرغ و کاهش جوجه‌ریزی در مرغداری‌ها در اواخر سال گذشته، افزایش قیمت جوجه یک روزه به ۲۵ هزار تومان و همچنین حذف ارز ۴۲۰۰ بود که باعث آزاد شدن قیمت نهاده‌ها و ثابت ماندن قیمت مرغ در ۶۳ هزار تومان مصوب دولت بود.
وی با بیان این‌که در همان زمان برخی از دلسوزان نظام مشکلات سال جاری را برای بازار مرغ پیش‌بینی کرده و هشدارهای لازم را در این زمینه دادند، خاطرنشان کرد: در حال حاضر قیمت جوجه یک روزه به حدود ۱۶ هزار تومان‌رسیده و قیمت مرغ نیز به ۷۳ هزار تومان رسیده است که مرغداران در حال جوجه‌ریزی هستند و بازار به حالت عادی خودش بازمی‌گردد.
بررسی خبرنگار مهر نشان می‌دهد هنوز مشکلات مرغداران توسط دستگاه‌های متولی به طور کامل حل نشده که عامل مؤثری در کاهش جوجه‌ریزی است و نتیجه آن به زودی در کاهش تولید، افزایش تقاضا و به دنبال آن افزایش قیمت مرغ خود را نشان می‌دهد.