خبرگزاری مهر؛ گروه استانها: گسترش خدمات درمانی و بهداشتی به صورت برابر در تمام نقاط کشور یکی از شاخصه‌های مهم عدالت اجتماعی محسوب می‌شود؛ موضوعی که با افزایش زیرساخت‌ها در مناطق مختلف کشوری رابطه مستقیمی دارد.
از سوی دیگر در شرایطی که افزایش جمعیت از جمله مهم‌ترین سیاست‌های کشور است، وجود امکانات مناسب پزشکی و درمانی برای زایمان، بارداری، درمان کودکان و ناباروری بسیار حائز اهمیت است.
در چنین شرایطی خراسان شمالی از دارا بودن بیمارستانی مناسب و در شأن بانوان که هم در راستای سیاست‌های کلان نظام در بحث افزایش جمعیت باشد و هم گامی در راستای عدالت اجتماعی بردارد، محروم است.
هم اکنون بیمارستان بنت الهدی بجنورد در حالی پذیرای مادران باردار و نوزادان است که امکانات مناسبی نداشته و به شدت با مشکلاتی همچون فضای فیزیکی ناکافی دست و پنجه نرم می‌کند.
مشکلات کوچک و بزرگ زایشگاه بجنورد
زهره روهنده، سرپرست بیمارستان بنت‌الهدی بجنورد در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به عمر ۶۰ ساله بیمارستان بنت الهدی بجنورد، اظهار داشت: سطح اشغال تخت‌های این بیمارستان در سال گذشته با ۱۳ هزار و ۵۰۰ بستری، ۷۷.۴۳ و در برخی ماه‌ها ۸۵ درصد بوده است.
سرپرست بیمارستان بنت‌الهدی بجنورد درصد اشغال بخش نوزادان را بیش از ۱۰۰ درصد عنوان کرد و گفت: درصد اشغال تخت اورژانس ۳۸۷ درصد است و این امر نشان از مراجعات بالا و نیاز به بهبود فضای فیزیکی دارد.
وی افزود: فضای اورژانس باید فضایی مجهز و استاندارد بوده و ورودی مختص به خود را داشته باشد اما به دلیل کمبود فضا، شرایط استاندارد اورژانس بیمارستانی برای بنت‌الهدی محقق نشده است.
روهنده با بیان اینکه کمبود فضای فیزیکی در بخش‌های بستری، مانند اتاق درمان، اتاق ایزوله، اتاق استراحت مادران و پرسنل نیز وجود دارد، ادامه داد: با توجه به قانون جوانی جمعیت و افزایش آمار زادوولد، اکنون ارائه خدمات درمانی ایمن، مستمر و باکیفیت به بیماران با تأمین فضای فیزیکی مجهز و استاندارد ممکن است.
سرپرست بیمارستان بنت‌الهدی بجنورد خاطرنشان کرد: در حال حاضر به دلیل عدم وجود فضا و تخت مناسب، بیماران به دلیل تکمیل بودن ظرفیت تخت‌های بخش بستری، به سایر بخش‌ها انتقال می‌یابند که این امر موجب نارضایتی بیماران شده است.
سرپرست بیمارستان بنت‌الهدی بجنورد کمبود فضا برای بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان را معضلی برای بیمارستان دانست و تصریح کرد: بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان به‌قدری پر ازدحام است که منجر به استفاده از دیگر بخش‌ها می‌شود.
وی افزود: سال گذشته نزدیک به ۶ هزار زایمان در این بیمارستان انجام و ۲ هزار و ۷۰۰ نوزاد متولد شده‌اند.
روهنده تاکید کرد: حتی افتتاح بخش نوزادان جدید نیز به دلیل نبود فضای فیزیکی مناسب و نداشتن اتاق ایزوله، اتاق مناسب برای استراحت مادران و نوزادان، کارایی استاندارد را ندارد و موجب نارضایتی بیماران شده است.
سرپرست بیمارستان بنت‌الهدی بجنورد با یادآوری اینکه این بیمارستان با کمبود فضای فیزیکی خدمات تشخیصی، استراسکوپی، رادیولوژی، داروخانه، آزمایشگاه، پاراکلینیک ها، بایگانی مدارک پزشکی و انبار مرکزی مواجه است، بیان کرد: نبود فضای مناسب انبار موجب انبارهای پراکنده خارج از بیمارستان شده و این بیمارستان تنها بیمارستان محروم از انبار داخلی بیمارستانی است.
روهنده کمبود اتاق‌های عمل را نیز مشکلی دیگر ذکر و بیان کرد: این بیمارستان دارای ۳ اتاق عمل بود که یک اتاق به بخش ناباروری اختصاص یافت و اکنون با ۲ اتاق عمل خدمات ارائه می‌شود که این امر با ترویج فرزندآوری و افزایش مراجعات، پاسخگوی نیاز مرکز استان نیست.
سرپرست بیمارستان بنت‌الهدی بجنورد به عدم وجود بخش چشم ROP نیز اشاره و این امر را موجب ارجاع نوزادان نارس به کلینیک ویژه و مشهد اعلام کرد و گفت: نبود پارکینگ، عدم امکان، وجود همراهی بیمار، عدم پذیرش بیماران بین‌الملل، عدم ویزیت فوق تخصصی مادران باردار نیازمند توجه ویژه به دلیل نبود فضا در این بیمارستان از دیگر مسائلی است که این بیمارستان با آن مواجه است.
وی در پایان گفت: موارد مطرح‌شده و چالش‌هایی که این بیمارستان برای ارائه خدمت مناسب به مردم مواجه است، ساخت یک بیمارستان فوق تخصصی با فضای فیزیکی کافی و استاندارد در مرکز استان را ضروری و اجتناب‌ناپذیر کرده است.
مجوز ساخت بیمارستان جدید صادر شد
این مشکلات عمده سبب شده است که دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی در صدد اخذ مجوزها و ساخت بیمارستان تخصصی و فوق تخصصی مادر و کودک در بجنورد بیفتد؛ با اقدامات مسئولان این دانشگاه، مجوزها اخذ و بودجه‌ای نیز در نظر گرفته شد اما آغاز کار با یک مسئله مهم مواجه شد و آن جانمایی مناسب برای بیمارستان بود.
تجربه ساخت بیمارستان امام حسن (ع) در خارج شهر بجنورد آنقدر تلخ و مورد نارضایتی مردم است که بنا شد این بار بیمارستانی در محدوده شهری ساخته شود.
از سوی دیگر اختصاصی بودن این بیمارستان برای کودکان و مادران اهمیت موضوع را دو چندان کرده بود.
اهمیت مکان‌یابی دقیق بیمارستان مادر و کودک
معصومه صولتی، کارشناس سلامت مادران معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: بی‌شک دوران بارداری از حساس‌ترین و با اهمیت‌ترین دوران زندگی هر مادر بوده و نیازمند مراقبت‌ها و الزامات بهداشتی و درمانی ویژه است که در نهایت جامعه‌ای سالم را رقم می‌زند.
وی با تأکید بر اینکه مادران باردار از جمله گروه‌های آسیب‌پذیر بوده و گاهاً نیاز به اقدامات اورژانسی دارند افزود: به همین جهت در دسترس بودن خدمات درمانی فوری از الزامات حفظ سلامت و حیات مادر و جنین است.
صولتی گفت: باید نظام ارائه خدمات بهداشت و درمانی به منظور دسترسی سریع مادران به اقدامات لازم در هر زمان، مکان و فضای مورد نیاز جهت این امر را تأمین کند.
وی تصریح کرد: اکنون تقویت نظام درمان در استان، جانمایی درست بیمارستان فوق تخصصی مادر و کودک است که باید به طور جد به آن توجه شود.
فعالان اجتماعی به خط شدند
اما تخصیص زمین آنقدر موضوع ساده و قابل حلی نبود؛ به طوری که پس از گذشت حداقل ۳ ماه از بیان این دغدغه، همچنان موضوع رها شده و مسئولان راه و شهرسازی و شورای شهر کمکی در این راستا نداشته‌اند.
در این بین موضوع به شدت مورد مطالبه فعالان اجتماعی نیز قرار گرفت. به عنوان نمونه شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی خراسان شمالی ۲۳ اردیبهشت ماه به صورت رسمی به این موضوع ورود کرد و طی بیانیه‌ای نوشت: پر واضح است که ملاحظات ضروری راجع به مکان احداث بیمارستان از جمله مکان مناسب، دسترسی آسان مباحث ترافیکی توجه به یافت پیرامونی مکان از نظر آلودگی صوتی و زیست محیطی، پدافند غیر عامل و بسیاری دیگر از مؤلفه‌ها باید به کارشناسان و متخصصین مربوطه واگذار گردد تا در سقف زمانی معقول زمینی با بیشترین تطابق ایمنی و استانداردهای موجود برای احداث بیمارستان پیشنهاد داده شود.
متأسفانه پیشنهاد غیر کارشناسانه اداره کل راه و شهرسازی، ناتوانی در به تصمیم رسیدن مسئولان شهرداری و اعضای شورای شهر و کم کاری و تعلل در ارائه یک پیشنهاد معقول توسط آنها، اصرار بعضی از مدیران علوم پزشکی بر تک پیشنهادهایی که جای بحث و بررسی دارد و نیز اهمال معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری در ایفای مسئولیت ایجاد و پیگیری بستری برای اجماع فکری و عملیاتی متخصصان و این دست‌اندرکاران، عامل اصلی تأخیر در شروع این پروژه است.
همچنین جنبش عدالت‌خواه دانشجویان علوم پزشکی خراسان شمالی طی نامه‌ای خطاب به دستگاه‌های متولی خواستار جانمایی بیمارستان سریع‌تر بیمارستان مادر و کودک بجنورد شد.
امام جمعه بجنورد نیز به میدان آمد
این مطالبه عمومی حتی به تریبون‌های نماز جمعه بجنورد نیز رسید. حجت الاسلام رضا نوری، نماینده ولی فقیه در خراسان شمالی اظهار داشت: خراسان شمالی محروم است و مردم گاهی مجبورند برای مسائل درمانی به شهرهای دورتر بروند.
امام جمعه بجنورد تصریح کرد: حالا که مجوز اخذ شده و بودجه وجود دارد، جانمایی بیمارستان دیگر موضوع سختی نیست.
وی افزود: مسئولان این موضوع را به یکدیگر حواله ندهند؛ باید دور یکدیگر بنشینند و سریعاً جای مناسبی را انتخاب کنند.
حجت الاسلام نوری تاکید کرد: اینکه نامه‌ها رد و بدل شود و جواب‌ها داده شود، باعث تأخیر در کار شده و مردم را اذیت می‌کند.
اما تأکیدات امام جمعه بجنورد نیز برای مسئولان مرتبط موجب تلنگر نشد و کلاف سردرگم این موضوع همچنان ادامه داشت.
پیشنهادهایی که با بهانه‌های مختلف رد می‌شد
در این بین استاندار خراسان شمالی نیز در جلسه رسمی شورای شهر حاضر شد و از این شورا خواست طی مدت معینی جانمایی زمین را تعیین تکلیف کنند اما این زمان ۴ روزه نیز گذشت و باز هم خبری از ارائه زمین نشد.
کش و قوس‌ها برای تعیین زمین بیمارستان مادر و کودک همچنان ادامه داشت اما هر بار با بهانه‌هایی مکان‌های مد نظر رد می‌شد.
دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی ابتدا بخش بلااستفاده شهربازی بجنورد را به عنوان پیشنهاد مطرح کرد؛ اما پس از نظر منفی شورای شهر، حوزه بیمارستان امام رضا (ع) بجنورد که از نظر ساختمان قدیمی و فرسوده است را پیشنهاد داد.
این مکان در بین سایر مسئولان نیز مورد تأیید و تاکید قرار گرفت. به عنوان نمونه محمدباقر باقرپور، فرماندار بجنورد در جلسه ۲۴ اردیبهشت شورای شهر بجنورد اظهار داشت: طبق نظر کارشناسان محل بیمارستان امام رضا و شهرداری برای جانمایی زمین بیمارستان مادر و کودک مناسب است.
وی با تاکید بر اینکه شورا می‌بایست یک تصمیم معقول بگیرد، افزود: زمین‌های شرق و شمال شرق بجنورد باید از افراد حقیقی تملک شود که عملاً غیر ممکن است.
باقرپور تصریح کرد: واگذاری زمین شهرداری در منطقه بیمارستان امام رضا به دانشگاه علوم پزشکی باید در قالب تفاهم نامه باشد و بنا نیست شهرداری یک متر را رایگان در اختیار دهد.
وی افزود: استاندار خراسان شمالی تاکید داشته که در صورت واگذاری این زمین، راه و شهرسازی به شهرداری زمینی معادل اهدا خواهد کرد.
باقرپور این محل را دارای ویژگی‌های مثبت دانست و گفت: ۲ راه دسترسی ۴۲ متری و ۲۴ متری این زمین را احاطه می‌کند که بسیار نکته مثبتی است.
فرماندار بجنورد با تاکید بر اینکه شورای شهر برای تصمیم‌گیری مختار است، بیان کرد: اما اگر این زمین نادیده گرفته شود، یافتن زمین دیگر عملاً غیر ممکن خواهد شد.
سید محمد پاکمهر، نماینده بجنورد در مجلس شورای اسلامی نیز در گفتگو با مهر این مکان را بسیار مناسب توصیف کرد و گفت: جانمایی بیمارستان مادر و کودک بجنورد در منطقه بیمارستان امام رضا (ع)، همزمان گره پروژه مفخم را نیز باز خواهد کرد.
وی تصریح کرد: محل بیمارستان امام رضا (ع) بهترین مکان برای احداث بیمارستان زنان است و گره پروژه توسعه مفخم را نیز باز می‌کند لذا شورای شهر باید از این فرصت بهره ببرد.
هرچند کارشناسان شورای شهر بجنورد نیز در جلسه رسمی این شورا، محل مورد بحث را از نظر شاخص‌های مختلف، بسیار مناسب دانستند اما شورای شهر به یک باره این محل را نیز رد کرد.
چند پیشنهاد با رویکرد رفع تکلیف
در نهایت شورای شهر بجنورد ۳ محل را برای ساخت این بیمارستان پیشنهاد داد که طبق اعلام دانشگاه علوم پزشکی، هیچکدام شرایط مطلوب وزارت بهداشت برای ساخت بیمارستان را ندارند.
جواد شاهین فر، سرپرست دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی در آخرین اعلام موضع خود به خبرنگار مهر گفت: مسئله اختصاص زمین به بیمارستان مادر و کودک از بحث کارشناسی خارج شده و وارد مسائل حاشیه‌ای شده است.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی ادامه داد: سکوت کرده‌ایم تا این مسئله به یک مسئله سیاسی تبدیل نشود.
وی با تاکید بر اینکه برای بیمارستان مادر و کودک ۱۲۰ هکتار زمین در بخش بیمارستان امام حسن وجود دارد، افزود: این محل برای دانشگاه شرایط خوب و خاصی دارد اما هدف ما حفظ جان مادر و کودک است.
شاهین فر تصریح کرد: این مکان برای مردم خوب نیست؛ اما گویی چاره‌ای نداریم زیرا کسی برای اختصاص زمین به این بیمارستان کمکی نکرد.
حال باید دید سرنوشت بیمارستان مادر و کودک بجنورد چه خواهد شد؟ آیا باز هم یک اشتباه بزرگ مبنی بر ساخت بیمارستان در فاصله‌های چند کیلومتری شهر رخ می‌دهد و یا مسئولان مرتبط به خود آمده و تصمیمی دیگر را اتخاد می‌کنند؟