محمد شاهوردی صدابردار فیلم سینمایی «کت چرمی» به کارگردانی حسین میرزامحمدی که این روزها در حال اکران در سینماهای کشور است، در گفتگو با خبرنگار مهر درباره فعالیت‌های اخیر خود توضیح داد: بعد از فیلم «کت چرمی» پیشنهادهایی برای کار داشتم اما اکثر کارها در حال حاضر تعطیل شده است. لااقل کارهای سینمایی که در این مدت به من پیشنهاد شد، هیچ‌کدام به مرحله تولید نرسید. در زمینه سریال‌های خانگی هم دو پیشنهاد داشتم که به دلیل تداخل کاری امکان حضور در آن‌ها را هم به دست نیاوردم.
صدابردار فیلم «کت چرمی» درباره تجربه حضور در این پروژه گفت: شاید باور نکنید که من هنوز فیلم نهایی را ندیده‌ام اما از نظر کاری در فرآیند پیش‌تولید و تولید، یک کار گروهی بسیار خوب بود. حسین میرزامحمدی کارگردان جوان اما کاربلدی بود که حضور درخشانی در این کار داشت.
وی ادامه داد: جواد عزتی هم کمک‌های بسیاری برای تولید این فیلم داشت و در تمام مراحل در کنار کارگردان فیلم بود که تجربه اولش را پشت‌سر می‌گذاشت. این اتفاق بسیار خوبی برای یک کارگردان فیلم‌اولی است. من هم زمانی که فیلم اولم را کارگردانی می‌کردم خاطرم هست که پژمان بازغی در مقام بازیگر فیلم کمک‌های بسیاری به من می‌کرد و این اتفاق بسیار خوبی بود. درباره «کت چرمی» هم این اتفاق خوب رخ داد و نتیجه‌اش را هم دیدیم که این فیلم در ۱۱ رشته کاندیدای دریافت سیمرغ از جشنواره فجر شد.
صدای بوق، مزاحم‌ترین صدا در فضای شهری است
شاهوردی درباره چالش‌های صدابرداری در صحنه‌های شهری فیلم‌های اجتماعی مانند «کت چرمی» گفت: ما بالاخره امروز در همین شهرها با همین اتمسفر صدایی داریم زندگی می‌کنیم. هر بار که از خانه خارج می‌شویم، واقعیت این صداها را می‌شنویم و تجربه می‌کنیم، پس در فیلم هم نمی‌توانیم این صداها را یا به‌طور کامل حذف کنیم و یا بیش از اندازه آن‌ها را بلند کنیم. به‌خصوص در فیلم‌های واقع‌گرای شهری این صداها در واقعیت هم وجود دارد. در مواردی که حجم صداهای مزاحم بیش از اندازه بالا می‌رود، به‌خصوص در مواردی مانند بوق ماشین که صدای بسیار مزاحمی برای دیالوگ‌گویی به‌حساب می‌آید، ناگزیر از تکرار صحنه و یا حذف صدا هستیم. در سینمای صنعتی هالیوود و بالیوود هم همین شرایط وجود دارد.
گاهی ما مجبور می‌شویم برای مدیریت صدای یک صحنه مسیر عبور یک اتوبان را مسدود کنیم. در این موقعیت هستند افراد معترضی که سراغ ما می‌آیند و می‌خواهند ما را بزنند! برخی هم در نگاه اول فکر می‌کنند کسی که بوم صدابرداری در دست دارد، همه کاره است (می‌خندد)!
وی افزود: در محیط‌های آرام‌تر، وجود صداهای طبیعی محیط در عمل به نفع ما صدابردارهاست. البته به تازگی دیگر صدابردارها را در مرحله انتخاب لوکیشن، همراه خود نمی‌کنند! در مراحل ضبط هم گاهی با ما برخورد می‌کنند که انگار این صداها را برای خودمان می‌خواهیم و فراموش می‌کنیم که این‌ها در نهایت تبدیل به صدای یک فیلم می‌شود. قدیم‌ترها صدابردار را هم برای انتخاب لوکیشن خبر می‌کردند، اما الان خود کارگردان همه چیز را تشخیص می‌دهد.
شاهوردی درباره دشواری کنترل برخی صداهای مزاحم در فرآیند تصویربرداری فیلم‌ها هم گفت: ما کارهای عجیب و غریبی برای کنترل صداها کرده‌ایم که گاهی بابت آن درگیری‌های فیزیکی هم داریم. گاهی ما مجبور می‌شویم برای مدیریت صدای یک صحنه مسیر عبور یک اتوبان را مسدود کنیم. در این موقعیت هستند افراد معترضی که سراغ ما می‌آیند و می‌خواهند ما را بزنند! برخی هم در نگاه اول فکر می‌کنند کسی که بوم صدابرداری در دست دارد، همه کاره است (می‌خندد)!
وی افزود: البته این چالش‌ها به زد و خورد نمی‌رسد و بچه‌های صحنه آن را مدیریت می‌کنند، اما بالاخره این دردسرها را هم داریم. واقعاً هم بچه‌های صدابرداری در همه پروژه‌ها مظلوم هستند و مدام از اعضای گروه و دیگران، حرف می‌شنوند. از نظر دستمزد هم معمولاً کمترین دستمزدها را داریم. ما تصویربردارهای برندی در سینما داریم که تنها دستمزد خودشان ۳۰۰ میلیون تومان است اما در بخش صدا دستمزد من با همه تجهیزات و دستیارانم، از ۱۱۰ میلیون تومان بالاتر نمی‌رود!
گاهی از ورود به این حرفه پشیمان هم شده‌ام!
این صدابردار با اشاره به اینکه گاهی از ورود به این حرفه پشیمان هم شده است، ادامه داد: در عین این پشیمانی کار در این حرفه عشق و حال خاص خودش را هم دارد. وقتی شما آلوده صحنه، فرآیند فیلمبرداری و اساساً آلوده هنر می‌شوید، دیگر به راحتی نمی‌توانید از این عرصه خارج شوید. شاید صد بار تصمیم گرفته‌ام از این حرفه خارج شود، اما نتوانسته‌ام.
وی با اشاره به افزایش هزینه تجهیزات صدابرداری گفت: به یکی از دوستان می‌گفتم اگر همین تجهیزات‌مان را بفروشیم و پولش را در بانک بگذاریم، ماهی ۱۰۰ میلیون سود می‌بریم! باور کنید ما سر هر پروژه‌ای می‌رویم، نزدیک به یک میلیارد تومان تجهیزات همراه خود می‌بریم. یک هاشف ساده (میکروفن کوچکی که روی لباس بازیگر نصب می‌شود) الان ۲۵ میلیون تومان شده است. قیمت تجهیزات صدابرداری به‌صورت وحشتناکی بالا رفته است. تعمیر یک ابزار ساده برای ما بالای ۵ میلیون تومان هزینه دارد. هر یک از بوم‌من‌های پروژه که آن بوم‌ها را روی سر خود گرفته‌اند، نزدیک به ۲۰۰ میلیون تومان پول را در دست خودشان دارند، اما دستمزدی که می‌گیرند به اندازه اجاره همان وسیله هم نیست!
شاهوردی گفت: سمساری‌ای که وسیله برای صحنه می‌آورد، اگر یک خط روی یکی از میزهایش بیفتد، جریمه و غرامت می‌گیرد اما هیچ تهیه‌کننده هزینه خسارت‌های وارد شده به ابزار صدابرداری را تقبل نمی‌کند. همه هم موقع قرارداد ذکر می‌کنند صدابرداری با تجهیزات! کسی نمی‌گوید اگر تجهیزات من خراب شد چه می‌شود.
روایت محمد شاهوردی از برادرش «اصغر»
این صدابردار سینما درباره وضعیت برادرش اصغر شاهوردی که نزدیک به ۱۶ سال به دلیل بروز یک حادثه در فرآیند فیلمبرداری، در بستر بیماری افتاده است هم گفت: شکر خدا دوستان رسانه‌ای بسیاری در این سال‌ها سراغ از برادرم می‌گیرند و نسبت به او لطف دارند. این اتفاق، اتفاقی بود که قلب همه ما را سوزاند. مدیران هم تا جایی که در توان بودند به او سر زده‌اند و اصل فشار این اتفاق روی دوش همسر برادرم است. او در این سال‌ها بسیار سختی کشید و از نگاه من یک فرشته است.
وی ادامه داد: اصغر نزدیک به ۱۳ سال از من بزرگ‌تر است و پیش از من وارد این حرفه شده بود و تقریباً می‌توانم بگویم که حضور او بود که باعث ورود من به این حرفه شد. من به شخصه خیلی علاقه‌ای به سینما نداشتم و اصغر من را به زور وارد عرصه کار صدا کرد. حتی یادم هست برای سریالی به من پیشنهاد بازی دادند اما اصغر شاهوردی اجازه آن را نداد.
محمد شاهوردی در پایان گفت: از این جریان نزدیک به ۲۰ سال می‌گذرد. سالی که اصغر تصادف کرد من در حال پیش‌تولید یک فیلم «به هدف شلیک کن» بودم و آن را هم ساختم اما بعد از آن نتوانستم ساختن فیلم را ادامه دهم. این درد برای همه ما سخت بوده و از کسی هم نمی‌توانیم گلایه‌ای داشته باشیم.