به گزارش خبرگزاری مهر، آیت‌الله سید احمد علم‌الهدی در سخنرانی به مناسبت فرارسیدن ظهر شهادت امام باقر (ع) که با حضور پرشور زائران و مجاوران در حرم مطهر رضوی برگزار شد، ضمن تشریح ابعاد و ضرورت‌های معرفت‌شناسی اهل‌بیت (ع) اظهار کرد: معرفت‌شناسی امام باقر (ع) به این است که ما بدانیم وجود نازنین حضرتش توانست زمینه را برای ایجاد یک انقلاب فرهنگی در جامعه اسلامی به وجود بیاورد. دامنه این انقلاب فرهنگی و علمی نیز از زمانه خود امام فراتر رفت و امامان پس از حضرت توانستند پایه‌های این نهضت علمی و فرهنگی را نهادینه و تثبیت کنند.
نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی افزود: با این حال، یکی از سوالاتی که مطرح می‌شود آن است که چرا امام باقر (ع) در زمانه خود انقلاب سیاسی برپا نکرد تا مسیر رهبری امت را در مسیر ولایت و امامت هضم کند و این‌همه مظالم بنی‌امیه و بنی‌عباس بر سرنوشت امت حاکم نشود زیرا طبق مستند تاریخ، در زمان امام باقر (ع)، حکومت بنی‌امیه لحظه به لحظه در حال ضعف و سقوط بود و بنی مروان نیز با آنان درگیر شده بودند که از این نظر، فرصتی کم‌نظیر برای نابودی امویان و اقامه دولت صدیق علوی بود.
انقلاب امام باقر (ع)، انقلاب ارزش‌ها بود
وی خاطرنشان کرد: پس از رحلت رسول گرامی اسلام (ص)، انحرافی برای جریان سیاسی جامعه اسلامی ایجاد شد که هیچ انقلابی سیاسی ختم به نتیجه مطلوب نمی‌شد؛ نمونه آن هم حکومت امیرالمؤمنین (ع) که بسیار قدرتمندتر از جریان سیاسی احتمالی امام باقر (ع) فعالیت داشت اما سرانجام دوران حاکمیت حجت خدا به شهادت حضرت، جریان ظلم‌های بسیار بر امام مجتبی (ع) و تسلط نهایی معاویه و بنی‌امیه انجامید. علت وقوع این امر، آن بود که در نتیجه انحراف پس از رسول خدا، اسلام به‌عنوان تز قدرت در میان مسلمانان شناخته شده بود و کسی توجه نداشت که شریعت مبین، نه یک تز قدرت بلکه جریان هدایت و راهنمایی بشر است.
آیت الله علم الهدی ادامه داد: در اسلام، زمانی که نبی مکرم اسلام (ص) مبعوث به رسالت شد و تشکیل امت داد، دو مأموریت مهم را بر دوش داشت؛ یکی آن‌که وحی را به مردم برساند، پیام خدا را به مردم ابلاغ کند و احکام دین را در جامعه جاری کند. مأموریت دوم رسول خدا (ص) نیز مدیریت بشر بود؛ به این معنا که او را از نظام‌های قبیله‌ای عشیره‌ای یا امپراتوری‌های ظالمانه بزرگ نجات دهد و مدیریت زندگی اجتماعی بشر در جریان عدل آسمانی حق قرار بگیرد.
سقیفه، زمینه‌ساز بروز شکاف میان دین و سیاست
نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی تصریح کرد: اگرچه پس از رحلت رسول گرامی اسلام جریان نزول وحی به‌عنوان مأموریت اول رسول خدا (ص) منقطع شد اما قرار نبود مأموریت دوم پیامبر (ص) به‌عنوان رهبری سیاسی و مرامی امت توسط اولیای الهی قطع شود. با این حال، ماجرای سقیفه این موضوع را برهم زد و امت گمان کرد پیامبر خدا (ص) هرچه مهم بوده در قرآن کریم آورده و دیگر انسان نیازی به خط سیر رهبران آسمانی ندارد. این حرکت عمدی، خائنانه و جنایت‌کارانه به‌وسیله قدرتخواهان باعث شد انحرافی در جامعه اسلامی رقم بخورد که اثر آن هیچ‌گاه برطرف نشد.
وی گفت: یک نمونه از نارسایی فرهنگی اجتماعی موجود در جامعه آن زمان، در جریان حاکمیت امیرالمؤمنین پیش روی ما مجسم است؛ آن زمان که طبق روایت تاریخ از شدت ازدحام مردم پیرامون حضرت برای جلب رضایتش، امام حسن (ع) و امام حسین (ع) نزدیک بود زیر دست‌وپا از بین بروند اما همین استقبال مردم در زمان وقوع جنگ‌ها به برخورد و تقابل مردم با علی (ع) می‌انجامید زیرا امت، امیرالمؤمنین (ع) را به‌عنوان امام زمانش نمی‌شناخت بلکه همچون یک خلیفه و سیاستمدار با او رفتار می‌کرد.
آیت الله علم الهدی ابراز کرد: در کربلا هم به همین دلیل با حسین‌ابن‌علی (ع) جنگیدند و خون پسر پیامبر (ص) را بر زمین ریختند زیرا مردم امامت را قبول نداشتند و گمانشان این بود که واقعه عاشورا یک جنگ میان دو طالب قدرت است. جناب زید هم به خونخواهی حضرت سیدالشهدا (ع) قیام کرد و جریان پاکی را در جامعه به راه انداخت اما به همین دلیل سرکوب شد. بر همین اساس، تا زمانی که این منطق در جامعه اصلاح نشده بود، هیچ جریان قدرتی با محوریت امام و ولی خدا نمی‌توانست زمام امور را به شایستگی به دست بگیرد زیرا می‌بایست رهبری سیاسی با رهبری مرامی تلفیق می‌شد و همچون دوران رسول خدا (ص)، مردم به این باور می‌رسیدند که رهبر سیاسی آن‌ها باید کسی باشد که در جریان امامت و ولایت قرار بگیرد تا دوباره امکان نداشته باشد یک جریان انحرافی همچون سقیفه بتواند فتنه‌انگیزی کند و زندگی دنیایی مردم را به سعادت اخروی گره بزند. در این شرایط بود که امام باقر (ع) بر پایه فرصتی که برای وجود اقدسش حاصل شد، یک انقلاب فرهنگی و علمی را در جامعه به جریان انداخت تا باورهای فکری و اندیشه‌های ذهنی مردم را اصلاح کند.
نظریه ولایت فقیه، دستاورد نهضت فرهنگی امام باقر (ع)
نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی با بیان اینکه مسئله جدایی دین از سیاست، آفتی است که از سقیفه آغاز شد، در دوران ائمه اطهار (ع) نیز وجود داشته اما تا به امروز هم ادامه پیدا کرده است، بیان کرد: چالش محوری انقلاب اسلامی با برخی جریانات سیاسی نیز همین بوده است که آن‌ها ادعا داشتند برای مدیریت جامعه بررسی صلاحیت و سنجش توانایی افراد اهمیتی ندارد در حالی که ملت ما انقلاب کرد، جوانان این مردم به میدان آمدند، سربند یا مهدی (عج) بر پیشانی بستند، زیر باران آتش رفتند و به خاک و خون تپیدند تا تأکید کنند رهبری سیاسی باید آمیخته با رهبری مرامی باشد، فقیه جامع‌الشرایط در صدر امور این کشور قرار بگیرد و جریان حاکمیت در اختیار نایب برحق ولی معصوم در عصر غیبت باشد.
وی یادآور شد: برادر عزیز، خواهر گرامی، معرفت‌شناسی امام باقر (ع) به این نیست که هزار و صد و چند سال فقط در سالگرد شهادت حضرتش گریه کنیم. معرفت‌شناسی امام باقر (ع) به شناخت ماهیت جریان‌ها و نگاه عمیق و دقیق به تاریخ است. ما بنی‌امیه و بنی‌عباس نیستیم و هیچ شباهتی هم به مردم ناآگاه، خفته و نادان دوران مروانیان نداریم زیرا این ملت به برکت انقلاب اسلامی به چنان سطحی از بینش، بصیرت و شناخت سیاسی رسیده است که می‌داند امام باقر (ع) به شهادت رسید زیرا مدعی امامت و حکومت بود و انقلابی که برای مردم ایجاد کرد، اندیشه‌ای را به وجود آورد که حاکمیت در عالی‌ترین مصداق خود باید در اختیار مظهر انسان کامل و حجت خدا باشد.
نماینده ولی‌فقیه در استان خراسان رضوی ابراز کرد: امام باقر (ع) را به خاطر بیان شکیات نماز و مبطلات وضو به شهادت نرساندند. حضرت مغضوب حکومت طاغوت زمانه خود بود زیرا فعالیت سیاسی قوی داشت، برای تغییر جامعه زمانه خود برنامه جامعی اجرا می‌کرد و نهضت فرهنگی دقیقی را در دستورکار داشت.