خبرگزاری مهر – گروه هنر – علیرضا سعیدی: حضور در فرآیند تولید و عرضه آثار موسیقایی مرتبط با حوزه‌های دینی و آئینی همواره دربرگیرنده نکات ریز و درشتی بوده که پرداخت به آن می‌تواند از ابعاد رسانه‌ای مختلف مورد توجه قرار گیرد. شرایطی که بی تردید بدون دلبستگی های عارفانه و عاشقانه نشأت گرفته از مهر و محبت اهل بیت (ع) تبدیل به آثاری فراموش شده و سفارشی می‌شود که حتی جستجوی آنها در مرورگرهای اینترنتی کار سخت و دشواری است. مسیری بسیار حساس اما دارای ضرورت که اگر با محتوا و قالب برآمده از حس درونی شاعر و آهنگساز و خواننده به مخاطب ارائه نشود، قطعاً اسیر و دربند کلید واژه‌ای به نام «سفارشی» می‌شود که طبیعتاً در کارنامه هنری هنرمند نمی‌تواند دستاورد مثبتی به حساب آید.
طبیعتاً واکاوی و جستجوی آنچه در فرآیند تولید و عرضه آثار موسیقایی مرتبط با مناسک و آئین‌های دینی صورت می‌پذیرد دربرگیرنده نکات فراوانی است که می‌تواند دستمایه پژوهشی مناسبی برای پژوهشگران، مؤلفان، هنرمندان و حتی تهیه کنندگان عرصه موسیقی باشد، چارچوبی به شدت مهم و ارزشمند که اگر با نگاهی ملهم از آفرینش علمی یک اثر موسیقایی و نسبت آن با ذائقه مخاطبان در حوزه‌های مختلف موسیقایی خلق شود، بی تردید می‌تواند جایگاه بسیار مناسبی در تاریخ فعالیت‌های فرهنگی هنری این سرزمین داشته باشد. فرآیندی که می‌بایست فارغ از شعارها و سفارش‌های رایج بتواند شرایط بسیار جذاب و گوش نوازی را برای مخاطبان فراهم سازد. آنچنان که بسیاری از هنرمندان طی سال‌های گذشته در این ساختار دست به تولید و عرضه آثاری زدند که توانسته حال و هوای مناسبی را برای شنونده ایجاد کند.
همان گونه که قبلاً هم اشاره شده بود، طی سال‌های اخیر بسیاری از هنرمندان فعال موسیقی تلاش خود را انجام داده‌اند تا در چنین بزنگاه‌هایی تجربه‌های خود در موسیقی را برای تولید آثار موسیقایی مرتبط با مناسبت‌های مذهبی بیازمایند. تجربیاتی که برخی از آنها در ایام سوگواری و برخی نیز در اعیاد مذهبی رخ نمایی کرده‌اند. ملودی‌هایی که گاه ماندگار شده‌اند و شنیدنی و گاه نیز به دلیل عدم رعایت بسیاری از مؤلفه‌ها راهی جز فراموشی برای خود پیدا نکردند.
در این راه تولید آثار موسیقایی مرتبط با عید سعید غدیر خم به عنوان یکی از مهم‌ترین و عزیز ترین و گرامی‌ترین مناسبت‌های مذهبی ایرانیان یکی از چارچوب‌هایی بوده که فعالان حوزه موسیقی نیز روی آنها تمرکزی بیشتری داشته و آثاری را نیز را پیش روی مخاطبان قرار داده‌اند، آثاری که برخی از آنها دارای رتبه و درجه کیفی غیر قابل قبول و برخی دیگر هم آثاری بودند که به شایستگی هرچه تمام تر در دل مخاطبان این نوع آثار جا خوش کرده‌اند.
به هر ترتیب آنچه بهانه‌ای شد تا به مناسبت فرارسیدن عید سعید غدیر خم و وجود پربرکت نام گرامی و اعظم حضرت علی (ع) به آن بپردازیم، معرفی تعدادی از آثار تولید شده موسیقایی با محوریت این رویداد مذهبی و مبارک است که طی سال‌های گذشته توسط برخی از خوانندگان مطرح کشورمان پیش روی مخاطبان قرار گرفته‌اند. آثاری که برای خوب و بد بودن کیفیت آنها می‌بایست کارشناسان و منتقدان این عرصه به بیان نقطه نظرات خود بپردازند، اما عمدتاً ملودی‌هایی بودند که توانستند با طیف بیشتری از مخاطبان ارتباط برقرار کنند. ملودی‌هایی که به هنگام فرا رسیدن عید مبارکی چون غدیر خم در حکم یک ایستگاه موسیقایی حین برگزاری مهمانی پرشکوهی است که می‌تواند حال و هوای با طراوتی را به دوستداران حضرت علی (ع) هدیه کند.
آثاری که در این مرور رسانه‌ای بدون تقدم و تاخر معرفی می‌شوند، منتخبی از چند قطعه موسیقایی هستند که طی سال‌های گذشته توسط هنرمندان و گروه‌های موسیقی کشورمان به مناسبت عید سعید غدیر خم تولید و پیش روی مخاطبان قرار گرفته‌اند. توضیح اینکه آنچه در این گزاره رسانه‌ای پیش روی مخاطبان قرار گرفته، فقط منتخبی از آثار تولید شده در عرصه غدیر خم است که در فواصل زمانی مختلف اینده، آثار دیگری نیز معرفی خواهند شد.
«علی ای همای رحمت»؛ شنیدن یک شعر ناب با صدای ناب
قطعه «علی ای همای رحمت» از آلبوم «دیده بگشا» یکی از تک آهنگ‌های ماندگاری است که به خوانندگی محمد اصفهانی در وصف حضرت علی (ع) پیش روی مخاطبان قرار گرفته است.
آلبوم «دیده بگشا» از آثار مهم و ماندگار حوزه موسیقی تولید شده در سال ۱۳۸۰ است که در تکریم و بزرگداشت سال امام علی (ع) با حضور هنرمندان شناخته موسیقی آن دوران از جمله از علی معلم، فریدون شهبازیان، محمد اصفهانی، علیرضا کهن دیری، مجید اخشابی، شهریارفریوسفی، محمد حقیقی پیش روی مخاطبان قرار گرفت.
یکی از قطعات پرمخاطب و ماندگاری که در این آلبوم خاطره ساز و ارزشمند مورد توجه قرار گرفت، قطعه‌ای برگرفته از شعر ماندگار مرحوم محمد حسین شهریار به نام «علی ای همای رحمت» است که با موسیقی مرحوم شهریار فریوسفی و خوانندگی محمد اصفهانی هنرمندی که در تولید این گونه آثار پرمخاطب ترین و ماندگارترین آثار را تولید کرده، توانسته همچنان به عنوان یکی از تک آهنگ‌های ارزشمند پیرامون کرامت حضرت علی (ع) معرفی شود.
تک آهنگ «علی ای همای رحمت» را اینجا بشنوید.
«بیعت با علی»؛ شنیدن یک غدیریه حماسی با نوای ابوذر روحی
نماهنگ «بیعت با علی (ع)» با صدای ابوذر روحی و همراهی گروه سرود «شمیم یاس» ازتازه ترین محصولات باشگاه سرود مرکز هنری رسانه‌ای «نهضت» شامگاه روز یکشنبه یازدهم تیرماه از شبکه سه سیما پیش روی مخاطبان قرار گرفت.
«آزادی» به خوانندگی محمد اسداللهی و همراهی گروه سرود «نجم الثاقب»، پروژه‌ای به خوانندگی محمدرضا نوشه آثار دیگری هستند که طی روزهای پیش رو توسط باشگاه سرود مرکز هنری رسانه‌ای نهضت در دسترس مخاطبان قرار می‌گیرد.
برای تماشای نماهنگ بیعت با علی اینجا را کلیک کنید.
«حضرت خورشید»؛ تقدیمی حسام‌الدین سراج به آستان حضرت امیر
تک آهنگ «حضرت خورشید» به خوانندگی حسام‌الدین سراج، یکی از آثار فاخر و ارزشمند در حوزه موسیقی پیرامون تکریم حضرت علی (ع) و عید سعید غدیراست که توانست جایزه هنری غدیر را نیز از آن خود کند.
در این قطعه موسیقایی عبدالجبارکاکایی شاعر، فواد حجازی آهنگساز و حسام‌الدین سراج به عنوان خواننده حضور داشتند.
این قطعه موسیقایی با شعر عبدالجبارکاکایی، آهنگسازی فواد حجازی آهنگساز و خوانندگی حسام‌الدین سراج در قالب آلبوم «حضرت خورشید» مشتمل بر آثار موسیقایی در منقبت حضرت علی (ع) تولید شد بود که در اواسط دهه نود توسط سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در موزه هنرهای دینی امام علی (ع) رونمایی شد.
آلبوم موسیقی «حضرت خورشید»، شامل هفت قطعه در منقبت تنها مولود کعبه است که سیدحسام‌الدین سراج، مجید اخشابی، عبدالحسین مختاباد، غلامرضا صنعتگر، حمید غلامعلی و احمد عبدلی در تولید آن مشارکت کرده‌اند.
ضمن اینکه فواد حجازی، سیدمحمد می‌رزمانی، بابک ربوخه، مجید اخشابی، امید سیاره و غلامرضا صنعتگر آهنگسازان مجموعه «حضرت خورشید» هستند و اشعار آلبوم از میان آثار محمدحسین شهریار، عبدالجبار کاکایی، سیدعباس سجادی، سیدشهرام شکیبا، فریبا وکیلی، آشفته شهررضایی، اسحاق انور و صابر خراسانی برگزیده شده است.
«صبح غدیر»؛ تماشای یک عیدانه متفاوت از علی قلیچ
نماهنگ «صبح غدیر» هم یکی دیگر از آثار تصویری بود که مرداد ماه سال ۱۴۰۰ با صدای علی اکبر قلیچ خواننده جوان موسیقی پاپ پیش روی مخاطبان قرار گرفت.
این محصول به مناسبت عید بزرگ غدیر و در پاسداشت مقام مولای متقیان حضرت علی (ع) به دو زبان فارسی و عربی اجرا شده است.
در این نماهنگ که با صدای علی اکبر قلیچ در دسترس علاقه مندان قرار گرفته، مهران علوی کارگردان، سعید پاشازاده شعر فارسی، نادر التتان شعر عربی، رضا دارایی تنظیم کننده و علی شمس به عنوان تهیه کننده در این نماهنگ حضور دارند.
برای تماشای نماهنگ «صبح غدیر» اینجا را کلیک کنید.
«اسدالله»؛ عیدانه ای از محسن چاوشی برای دوستداران علی (ع) در غدیر خم
محسن چاوشی از خوانندگانی که با وجود برگزار نکردن کنسرت و انظار عمومی ظاهر نشدن همواره در صدر خبرهای مرتبط با خوانندگان موسیقی پاپ کشورمان است، مرداد ماه سال ۱۴۰۰ بود که قطعه «اسدالله» را به مناسبت عید غدیر منتشر کرد.
این هنرمند از جمله خوانندگان دغدغه مندی است که طی سال‌های اخیر آثار متعددی را در منقبت و کرامت اهل بیت (ع) تولید کرده که هریک با واکنش‌های جالب توجهی از سوی مخاطبان مواجه شده‌اند.
در این قطعه محسن چاوشی ترانه سرا و خواننده، اشکان عرب، عادل روح نواز گیتارالکتریک، بهروز میرزایی نوازنده گیتار آکوستیک، امیرحسین کیان پور نوازنده دودوک و مهدی کریم میکس و مستر عوامل اجرایی را تشکیل می‌دادند.
برای شنیدن قطعه «اسدالله» محسن چاوشی اینجا را کلیک کنید.
«یکی بود»؛ هدیه‌ای به پدر خاک که ما را به افلاک می‌برد
محسن توسلی خواننده ترانه‌های انقلابی و آئینی در آستانه فرا رسیدن عید سعید غدیر خم قطعه «یکی بود» را منتشر کرد.
در این قطعه شادمانه قاسم صرافان ترانه سرا، محسن توسلی آهنگساز و خواننده، مجتبی تقی پور نوازنده تار، احسان جوادی تنظیم کننده و جواد قدسی گرافیک عوامل اجرایی را تشکیل می‌دهند.
محسن توسلی از جمله خوانندگان شناخته شده ترانه‌های انقلابی است که طی سال‌های اخیر فعالیت‌های زیادی در عرصه تولید آثاری مرتبط با مضامین انقلابی و اجتماعی داشته است. این خواننده علاوه بر اجراهای زنده‌ای که در کشورمان داشته در برخی کشورهای اسلامی نیز اقدام به برگزاری کنسرت کرده است.
برای شنیدن قطعه‌ای «یکی بود» اینجا را کلیک کنید.
«یگانه دنیا»؛ عرض ارادتی موسیقایی با زبان عربی
نماهنگ عربی «واحدالدنیا» (یگانه دنیا) عنوان یکی از محصولات موسیقایی تصویری بود که مرداد ماه سال ۱۳۹۹ همزمان با فرا رسیدن عید سعید غدیرخم با همراهی ارکستر «ایستگاه» منتشر شد.
مهاجر توحیدپرست تهیه‌کننده نماهنگ «واحدالدنیا» در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به تولید این نماهنگ به زبان عربی توضیح داد: چندی پیش یک اثر صوتی به نام «واحدالدنیا» با کلام «شیخ ابراهیم البحرانی» از شاعران قدیمی کشور بحرین به آهنگسازی و خوانندگی حسن خانچی (خانجی) و تنظیم محسن عبدالرزاق در کشور عراق به زبان عربی تولید شد. شرایط تولید این قطعه موسیقایی هم به شکلی بود که عوامل اجرایی آنکه متشکل از نوازندگان شناخته شده ارکسترهای کشور عراق بودند در بحرانی‌ترین وضعیت این کشور کار را ضبط کردند. اما کار ارزش این را داشت که هنرمندان این اثر در بدترین شرایط آن را تولید کنند. بعد از مدتی از تولید این قطعه موسیقایی، کار به دست مرکز موسیقی انقلاب اسلامی (مأوا) رسید که دوستان بر اساس کیفیت خوبی که این اثر متناسب با موضوع شخصیت و کرامات حضرت علی (ع) داشت تصمیم گرفتند این اثر صوتی را به تبدیل به نماهنگ کنند
توحیدپرست توضیح داده بود: ما تصمیم داریم تا بحث تولید کارهایمان را وارد عرصه‌های بین‌المللی به ویژه حوزه خلیج فارس کنیم که نتیجه آن همان «واکنش سریع» مخاطبان باشد. اتفاقاً بر همین اساس بود که برای تولید نماهنگ «واحدالدنیا» برای خودمان شرایط دیگری را طراحی کردیم که این بار به موضوع واقعه غدیر خم به شکلی نگاه شود که تاکنون از سوی فیلمسازان و سازندگان نماهنگ کمتر به آن پرداخته شده و شما اگر کلیپ را مشاهده کنید متوجه این نوع تغییر دیدگاه می‌شوید.
برای تماشای نماهنگ «یگانه دنیا» اینجا را کلیک کنید.
«من اهل نجفم»؛ یک هدیه قلبی به آستان مولا در هفته ولایت
گروه «هم‌نوایان شاهد» هم طی روزهای گذشته در تازه‌ترین فعالیت خود در عرصه موسیقی آئینی نماهنگ «من اهل نجفم» را با صدای هادی نصیری منتشر کرد.
شعر و آهنگسازی این اثر بر عهده سیدجواد پرئی و تنظیم آن را محمد مصباح انجام داده است. ضمن اینکه کارگردانی این نماهنگ با علی اکبر مرآتی و تدوین اثر هم برعهده فاطمه ثقفی بوده است.
برای تماشای نماهنگ «من اهل نجفم» اینجا را کلیک کنید.