به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از تاس، وزاری خارجه ترکیه و آمریکا درباره تحولات منطقهای و بینالمللی به صورت تلفنی گفتگو کردند. در همین ارتباط نیز وزارت امور خارجه ترکیه در بیانیهای اعلام کرد: «هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه و آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا روز شنبه در گفتوگوی تلفنی درباره رویدادهای اخیر در اوکراین و گسترش ناتو در آستانه نشست ناتو گفتگو کردند.»
در این بیانیه آمده است: «مسائل گسترش ناتو، نشستهای ارشد ائتلاف ناتو در ویلنیوس لیتوانی، تمدید مکانیسم کمکهای فرامرزی سوریه در چارچوب سازمان ملل و آخرین تحولات اوکراین مورد بحث و بررسی قرار گرفت.»
نشست سران ناتو قرار است از ۱۱ تا ۱۲ جولای در ویلنیوس لیتوانی برگزار شود.
ترکیه مخالفت عضویت سوئد در ناتو است و قرار است در نشست پیش روی ناتو درباره عضویت بحث و تبادل نظر صورت گیرد. با این حال ترکیه از عضویت اوکراین در ناتو حمایت کرده است. روز گذشته نیز، ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو اعلام کرد که رهبران این ائتلاف نظامی تحت رهبری آمریکا در اجلاس آتی خود در ویلینیوس، پایتخت لیتوانی، با بسته پیشنهادی سه مرحلهای برای نزدیکتر کردن اوکراین به ناتو، موافقت خواهند کرد.
استولتنبرگ در جریان نشستی خبری اعلام کرد: انتظار دارم که رهبران ائتلاف با بستهای سهمرحلهای موافقت کنند؛ اقدامی که که اوکراین را به ناتو نزدیکتر خواهد کرد. سه مرحله این بسته عبارتست از؛ برنامه چندساله ارائه کمک به منظور اطمینان از مشارکتپذیری؛ ارتقای روابط سیاسی با حضور ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین در نشست افتتاحیه شورای جدید ناتو-اوکراین؛ و تأیید مجدد عضویت قطعی اوکراین در ناتو.
دبیرکل ناتو در پاسخ به اینکه «این بار با سال ۲۰۰۸ و زمانی که ناتو پس از اجلاس بخارست اعلام کرد که کییف شایسته پیوستن به این ائتلاف است و در همان نقطه متوقف شد، چه تفاوتی دارد؟»، گفت: یکی تفاوت مهم این است که اوکراین به مراتب به ناتو نزدیکتر شده زیرا متحدان و اعضای این ائتلاف سالهاست که از نزدیک با اوکراین همکاری کردهاند به ویژه از سال ۲۰۱۴ به بعد؛ این موضوع سطح به مراتب بالاتری از همکاری و مشارکتپذیری بین اوکراین و ناتو را تضمین کرد.
رهبران ناتو در آوریل ۲۰۰۸ از ارائه برنامه اقدام عضویت به اوکراین و گرجستان، خودداری اما در بیانیهای سیاسی اعلام کردند که «اوکراین و گرجستان به مرور زمان و پس از برآوردن تمام الزامات و معیارها، به عضویت ناتو درخواهند آمد.»
استولتنبرگ شورای اوکراین-ناتو را «بستری سیاسی» خواند که برگزاری نشستهای «مشاوره بحران» و تصمیمگیری درباره تعمیق روابط سیاسی را میسر میسازد.
وی تصریح کرد: شورای ناتو-اوکراین، شورایی خواهد بود که از ۳۱ عضو ناتو به علاوه اوکراین تشکیل شده است. با یکدیگر درباره تشریفات زمان تشکیل جلسه این شورا توافق خواهیم کرد اما انتظار دارم که اعضا از جمله اوکراین به طور انفرادی نیز بتوانند درباره آنچه «مشاوره بحران» میخوانیم، درخواست تشکیل جلسه بدهند.
استولتنبرگ در پاسخ به این سوال که ناتو در این اجلاس ویلینیوس قادر است چه تضامین امنیتی به اوکراین بدهد، تاکید کرد که بهترین ضمانت امنیتی این ائتلاف نظامی، تأمین کمک نظامی است که باید حتی بعد از فیصله جنگ ادامه پیدا کند.
قرار است اجلاس آتی ناتو ۱۱ تا ۱۲ جولای (۲۰ و ۲۱ تیر ماه) در ویلینیوس برگزار شود و انتظار میرود یکی از دستور جلسات اصلی آن، موضوع پیوستن کی یف و سوئد به این ائتلاف نظامی باشد.
سوئد و فنلاند سال گذشته به بهانه آغاز عملیات ویژه روسیه در اوکراین درخواست پیوستن به ناتو را ارائه کردند. درخواست فنلاند پذیرفته شد اما ترکیه با درخواست سوئد مخالفت کرده است.