خبرگزاری مهر، گروه استانها- حسن عابدینی: گسترش و افزایش روز افزون خودرو، مسافرت‌ها و در نتیجه ترافیک در محورهای مواصلاتی مخصوصاً در سال‌های اخیر مردم را با چالش‌های جدی روبرو کرده است.
از سوی دیگر افزایش ترافیک هزینه‌های بزرگی همچون افزایش مصرف سوخت و یا تصادفات را برای کشور در پی دارد و از این رو همیشه تلاش می‌شود تا با ایجاد مسیرهای جدید و یا توسعه مسیرهای مواصلاتی فعلی اینگونه هزینه‌ها کاهش داده شود.
اما ایجاد پروژه‌های عمرانی و راهسازی همیشه مستلزم انجام مطالعات دقیق و کارشناسی بوده و باید قبل از آغاز کار همه جوانب آن سنجیده و بررسی شود تا در هنگام اجرای پروژه و یا پس از آن با مشکلات و آسیب‌های جدی روبرو نشویم.
ساخت پروژه در سال ۸۹ مصوب شد
محور قزوین- رحیم آباد – کلاچای یکی از پروژه‌های عمرانی است که بیش از ۱۲ سال پیش احداث آن در استان قزوین با هدف ایجاد یک محور جدید برای برقراری ارتباط بین سه استان قزوین، گیلان و مازندران در دستور کار قرار گرفت.
با اجرای این مسیر که حدود ۱۴۰ کیلومتر طول آن است قرار بود بیش از ۵۰ میلیون لیتر سالانه در مصرف سوخت صرفه‌جویی شده و همچنین شاهد کاهش شدید بار ترافیکی در کریدورهای جنوب، مرکز و شرق به شمال و شمال غربی کشور شامل جاده‌های چالوس، هراز، آزاد راه و مسیر قدیم قزوین - رشت باشیم.
جاده قزوین - رحیم آباد به کلاچای با مشخصات راه اصلی و با عرض ۲۰/۱۱ متر، نخستین راه ارتباطی کشور به شرق استان گیلان خواهد بود که طول مسیر این پروژه حدود ۱۴۵ کیلومتر است که ۷۰ کیلومتر آن در استان قزوین قرار دارد.
در گذشته اجرای این مسیر غیر ممکن می‌دانستند که به اعتبار بالایی نیاز دارد اما امروز عزم جدی دولت سیزدهم و مدیران ارشد سه استان قزوین، گیلان و مازندران بر این است که این پروژه به نفع مردم به سرانجام برسد.
در طرح‌های اولیه این پروژه در مرز استان گیلان پس از عبور از تونل دو کیلومتری وارد دره منتهی به سه‌راهی گرماب دشت شده و به موازات رودخانه پل رود پس از روستای لات به صورت کنارگذر از غرب رحیم آباد می‌گذرد و به ورودی کلاچای از سمت غرب ختم می‌شود. در طول مسیر این پروژه در استان قزوین یک تونل بزرگ، دو تونل کوچک، ۳ پل بزرگ و چندین پل کوچک وجود دارد.
کلنگ پروژه سال ۹۲ به زمین خورد
بعد از انجام مطالعات اولیه کلنگ اجرای پروژه در سال ۱۳۹۲ به زمین خورد اما پس از ۶ سال و در مرداد ماه سال ۹۸ به دلیل نداشتن پیوست زیست محیطی و ایجاد مشکلات در این حوزه برای منطقه اجرای آن متوقف شد.
این در حالی است که بخشی از پروژه یعنی محور قزوین به الموت تا حدودی پیشرفت خوب داشت اما با اعلام شورای حفظ حقوق بیت‌المال کار در ادامه مسیر و بعد از حدود ۵۰ میلیارد تومان هزینه متوقف شد تا تکلیف پیوست محیط زیست این پروژه مشخص شود.
توقف پروژه به دلیل ایجاد مشکلات زیست محیطی
«حسن پسندیده» مدیرکل وقت محیط زیست استان قزوین اجرای این پروژه را از نظر زیست محیطی دارای مشکلات جدی می‌دانست که ادامه آن منطقی نیست. وی همچنین به برخی از مشکلات زیست محیطی در طول مسیر اجرای این پروژه اشاره و اظهار کرد: در کیلومتر ۹ جاده قزوین - کلاچای سنگ‌های بزرگ بازگشایی مسیر وارد رودخانه شده که می‌تواند در صورت بروز بارش‌ها مشکل ساز شود.
به گفته این مسئول در کیلومترهای ۱۰ و ۱۷ پوشش گیاهی، مراتع و منابع طبیعی در روستای میزوج دچار تخریب و آسیب شده و همچنین تالاب دریابک در کیلومتر ۲۱ نیز آسیب دیده است و در کیلومتر ۶۳ این مسیر نیز زیستگاه پلنگ تخریب شده و عملیات جاده سازی بر محیط فیزیکی و بیولوژیک تأثیر دارد.
پسندیده حفظ کوهستان و منابع طبیعی را بسیار مهم برشمرد و اضافه کرد: به نظر می‌رسد باید ادامه ساخت جاده رحیم آباد به کلاچای متوقف شود تا شاهد تخریب محیط زیست نباشیم و به جای آن جاده موجود که ظرفیت خوبی دارد اصلاح و تعریض و جایگزین محور جدید باشد.
وی همچنین گفت: جاده الموت به تنکابن هم بدون نگاه زیست محیطی آغاز شده و رحیم آباد و کلاچای هم تخریب گسترده دارد.
با این اظهارات و در نهایت توقف پروژه، عملاً اجرای پروژه با مشکلات جدی روبرو شد تا جایی که ابوالفضل یاری رئیس سازمان برنامه و بودجه استان قزوین در سال ۱۴۰۰ در نشست با اصحاب رسانه استان قزوین به صورت تلویحی ادامه این پروژه را غیرممکن دانست.
با آغاز به کار دولت سیزدهم رفع مشکلات این پروژه و اجرای آن بار دیگر در دستور کار قرار گرفت تا یکی از اصلی ترین پروژه‌های حمل و نقل استان قزوین دوباره بر سر زبان‌ها قرار بگیرد.
۷۷ کیلومتر از محور قزوین- الموت امسال بهره برداری می‌شود
در همین راستا طی روزهای گذشته استانداران سه استان قزوین، گیلان و مازندران به همراه معاون وزیر راه در محل اجرای پروژه در این سه استان حضور یافته و از نزدیک شاهد روند کار و مشکلات موجود شدند.
«خیرالله خادمی» معاون وزیر راه در حاشیه بازدید از محور قزوین - رحیم آباد- کلاچای در اشکورات رامسر با بیان اینکه مردم انتظار دارند این محور فرعی زودتر بازسازی شود، گفت: این راه به صورت ترانزیتی و گردشگری است و تلاش می‌شود که هرچه سریع‌تر با نگاه دولت سیزدهم تکمیل شده تا مردم بتوانند از آن استفاده کنند.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به احداث جاده قزوین - رحیم آباد و کلاچای اظهار کرد: این محور اکنون به صورت محور فرعی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه در محدوده گیلان برای این محور محدودیت زیست محیطی نداریم، گفت: این محور در محدوده مازندران و گیلان خاکی است و برای بهسازی آن ردیف بودجه در نظر گرفته شده است.
خادمی طول محور قزوین - الموت را ۱۶۲ کیلومتر اعلام کرد و گفت: ۶۲ کیلومتر آن در حوزه قزوین امسال بهره‌برداری می‌شود و در محور مازندران نیز ۱۵ کیلومتر تا پایان سال بهره‌برداری می‌شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی همچنین اضافه کرد: ۷۷ کیلومتر از محور قزوین - الموت امسال با تلاش دولت بهره برداری می‌شود.
مسیر رحیم آباد- قزوین به لحاظ توسعه اقتصادی حائز اهمیت است
«اسدالله عباسی» استاندار گیلان نیز در حاشیه این بازدید با اشاره به اهمیت این مسیر اضافه کرد: راه رحیم آباد - قزوین - تنکابن از لحاظ گردشگری و توسعه اقتصادی حائز اهمیت است که با دریافت مجوز در سال ۸۹، کار آغاز شد اما به دلیل عدم اراده در گذشته چندین سال عقب ماند که اکنون تصمیم بر آن شد تا مشکلات محیط زیست و منابع طبیعی این راه را برطرف و کار را به سرانجام برسانیم.
وی با مهم دانستن پروژه یادشده اظهار کرد: انتظار و خواست مردم اشکورات رحیم آباد، رامسر و تنکابن این است که این راه، هر چه سریع‌تر بازسازی و بازگشایی شود؛ با توجه به افزایش اختیارات استانداران تلاش می‌کنیم این موضوع در کمترین زمان ممکن به نتیجه برسد.
عباسی با اشاره به محصولاتی چون عسل، گل گاوزبان، فندق و تولیدات دامی به عنوان تولیدات منطقه اشکورات رودسر افزود: این منطقه قطب تولیدات کشاورزی، میراث فرهنگی و گردشگری است که باید مورد توجه قرار گیرد.
همچنین «سید محمود حسینی پور» استاندار مازندران نیز در این بازدید با اشاره به تعامل سه استان مازندران، قزوین و گیلان برای تکمیل این محور اظهار کرد: وجود این تعامل می‌تواند راهبرد کریدور شمال- جنوب را تکمیل کند.
پیوست زیست محیطی محور دوباره مطالعه می‌شود
«مهدی رجحانی» معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به گذشت ۱۲ سال از آغاز عملیات احداث محور قزوین- رحیم آباد کلاچای اظهار کرد: این پروژه به دلایل مختلف در گذشته پیشرفت خاصی نداشته است.
وی با تأکید بر اینکه تلاش می‌کنیم تا در گام نخست مشکلات ۹ کیلومتر ابتدایی این مسیر در محدوده زرشک و منتهی به میزوج رفع شود، گفت: اهمیت این پروژه برای ما به قدری است که با تلاش استان در بین مصوبات سفر قرار گرفت و تمام تلاش خود را برای تکمیل آن آغاز کرده‌ایم.
رجحانی با بیان اینکه تنها این بخش از پروژه ۱۲۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد، بیان کرد: در مصوبات سفر رئیس جمهور به استان قزوین برای این بخش ۸۰ میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده و باید ۴۰ میلیارد تومان نیز از منابع مختلف به آن اضافه کنیم.
وی گفت: کل محور حدود ۱۴۰ کیلومتر بوده و قرار است با عبور از رشته کوه‌های سخت البرز ساخته شود برای همین با توجه به شرایط پیش رو با پیچیدگی‌های زیادی برای تکمیل آن روبرو هستیم.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار قزوین چالش‌های زیست محیطی را یکی از مهم‌ترین چالش‌های این محور عنوان کرد و ادامه داد: اصلی ترین کار برای اجرای پروژه تلاش برای رفع چالش‌های زیست محیطی است و بر همین اساس تصمیم داریم به جای توقف پروژه‌ای که می‌تواند برای استان مهم باشد مطالعات زیست محیطی آن را دوباره انجام دهیم.
رجحانی عنوان کرد: یکی دیگر از چالش‌های این محور وجود ۲۶ کیلومتر راه خاکی در محدوده سه استان قزوین، گیلان و مازندران است که تلاش داریم این مسیر هرچه زودتر با کمک راهداری نسبت به تکمیل این مسیر اقدام شود.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار قزوین ادامه داد: با توجه به مشکلاتی که این بخش از محور برای روستاییان ایجاد کرده قرار شد این ۲۶ کیلومتر با اقدام فوری، با کمک سازمان راهداری و با اعتباری بالغ بر ۳۰ میلیارد تومان بهبود داده شود و اقدامات حداقلی برای ارتقای کیفی این جاده انجام شود، با این کار تا زمانی که پروژه بزرگ به نتیجه برسد تردد بومیان با سهولت بیشتری انجام خواهد شد.
عزم دولت برای ساخت پروژه جدی است
محمدمهدی اعلایی استاندار قزوین نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به لزوم اجرای این پروژه با بیان اینکه راه یکی از محورهای اصلی توسعه استان قزوین است، اظهار کرد: محور قزوین- رحیم آباد و کلاچای یکی از محورهای خوبی است که با مشکلاتی طی سال‌های گذشته مواجه بوده است.
وی بیان کرد: اجرای این محور و همچنین تکمیل محور قزوین- تنکابن در دستور کار دولت و سه استان قزوین، گیلان و مازندران قرار گرفته است.
استاندار قزوین بیان کرد: این پروژه به طور کامل قفل شده بود و عنوان می‌شد که ادامه آن به دلایل زیست محیطی و اعتبار بسیار بالا شدنی نیست اما عزم جدی دولت برای توسعه راه‌ها مخصوصاً در این حوزه است.
وی با بیان اینکه دولت سیزدهم دولت تصمیم و اقدام است، ادامه داد: تلاش دولت بر مبنای تعیین تکلیف پروژه‌های نیمه تمام بوده و این پروژه نیز یکی از آنها است که با برنامه ریزی صحیح و تکمیل آن مردم می‌توانند از آن بهره مند شوند.
اعلایی با تأکید بر اینکه در حال حاضر گام نخست اجرای این پروژه انجام مطالعات زیست محیطی است، یادآور شد: در گام بعدی باید برای منابع و اعتبارات لازم آن برنامه ریزی کرد.
پیوست فرهنگی برای این محور دیده شود
به نظر می‌رسد فصل جدیدی در اجرای یکی از بزرگترین پروژه‌های حمل و نقل سه استان قزوین، گیلان و مازندران آغاز شده و عزم دولت سیزدهم برای اجرای این محور مواصلاتی است. دولت سیزدهم نشان داده که برای تکمیل پروژه‌های بر زمین مانده کمر همت بسته اما باید برای اجرای مناسب این پروژه‌ها بدون شک چالش‌ها و مخاطرات آن نیز رفع شود.
رفع چالش‌های زیست محیطی و اجرای هرچه سریع‌تر این پروژه می‌تواند زمینه افزایش امید مردم به دولت و نظام در سه استان قزوین، گیلان و مازندران را فراهم کند. اجرای این پروژه تا به همین امروز باعث هدر رفت نزدیک به ۱۰۰ میلیارد تومان شده و بدون شک رها سازی آن هزینه‌های بیشتری برای نظام در پی خواهد داشت.
از سویی به نظر می‌رسد در کنار پیوست زیست محیطی از همین امروز باید برای پیوست فرهنگی فردای این محور نیز فکری جدی شود. بدون شک راه اندازی این محور باعث حضور گردشگر با فرهنگ‌های متفاوت در روستاهایی خواهد شد که سال‌ها با زیستی بومی و فرهنگی متفاوت زیسته‌اند. باید همانطور که دغدغه چالش‌های زیست محیطی را داریم به چالش‌های فرهنگی فردا نیز فکر کنیم.