دکتر محمد حسام تدین در گفتگو با خبرنگار مهر به توضیح جزئیات پروژه ظرفیت سازی و تربیت نیروی انسانی در حوزه امنیت سایبری در کشور پرداخت و گفت: این پروژه در پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات در حال انجام است و هدفش این است که آموزش امنیت سایبری را برای تمام مردم و در تمام لایحه‌ها به صورت سیستماتیک و نهادی ایجاد کند.
وی افزود: در واقع در این پروژه یک نقشه راه و طرح عمل برای نهادینه کردن آموزش امنیت سایبری در کل کشور در دستورکار است. کشورهای پیشرفته جهان نظیر آمریکا، اتحادیه اروپا، انگلیس، چین و استرالیا بعضاً با تقدم و یا تاخر و البته با دستور تسریع، برنامه‌های ملی را برای آموزش امنیت سایبری در کشورهای خود پیاده سازی کرده اند، چرا که بدون یک برنامه هماهنگ و همه جانبه نمی‌توان فضای بزرگ مجازی را به عنوان یک سرمایه بزرگ که با تهدیدات گسترده مواجه است مدیریت کرد، خصوصاً که هوش مصنوعی مزید بر علت شده است.
وی ادامه داد: این نقشه راه از همه متولیان از جمله وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، سازمان فنی و حرفه‌ای، آموزشگاه‌های خصوصی و صدا و سیما، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، اپراتورها، مجلس، قوه قضائیه، پلیس و همه بخش‌هایی که در امر آموزش، تربیت و آگاهی رسانی امنیت سایبری در حال فعالیت هستند، می‌خواهد تا برنامه‌هایی را در راستای اهداف تعیین شده در نقشه تهیه و اجرا کنند تا ظرفیت سازی اساسی در آموزش امنیت سایبری صورت پذیرفته و تربیت نیروی انسانی به مرحله بلوغ خودش برسد.
معاون پژوهشکده امنیت ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه این پروژه تازه شروع شده و به مرحله نهایی نرسیده است، گفت: امیدواریم طرح و نقشه راه ظرفیت سازی و تربیت نیروی انسانی در کشور تا پاییز سال جاری ارائه و توسط نهاد متولی که بعداً تعیین می‌شود، مصوب شود.
تدین در ادامه مثال‌هایی از برنامه پژوهشگاه برای انجام آموزش امنیت سایبری ارائه داد و افزود: بچه‌ها از مهدکودک باید با مسائل آموزش امنیت سایبری به صورت بازی و سرگرمی آشنا شوند. همچنین در مدارس باید موارد مختلف تهدیدات امنیتی از جمله زورگیری‌های اینترنتی و سوءاستفاده‌هایی که ممکن است از بچه‌ها در فضای مجازی می‌شود، حریم خصوصی و نحوه استفاده امن و ایمن و اخلاقی از اینترنت، آموزش داده شود تا در مقابل تهدیدهایی که برایشان ممکن است وجود داشته باشد، مقابله کنند.
وی در ادامه به لزوم آشنایی کودکان با رشته‌های امنیت سایبری گفت: اگر دانش آموزان با این رشته آشنا شوند می‌توانند در دانشگاه رشته‌های مرتبط با امنیت سایبری را انتخاب کنند اما در حال حاضر متأسفانه به دلیل عدم آشنایی بچه‌ها در مدارس به خصوص در دبیرستان، بچه‌ها رشته‌هایی انتخاب می‌کنند که شاید خیلی به آن نیاز نداشته باشیم. در حالی که به رشته های امنیت سایبری نیاز مبرم داریم و باید بچه‌ها با نگاه حرفه‌ای با این رشته‌ها آشنا شوند چرا که این رشته بازار کار بسیار عالی و در آمد بسیار خوبی دارد.
تدین در ادامه گفت: باید یک برنامه آموزشی برای والدین، معلمان و دانش آموزان به طور توأم داشته باشیم، چرا که عموماً این کار در دنیا بر عهده مدارس گذاشته شده است چون مدارس تنها جایی هستند که می‌شود به والدین و دانش آموزان آموزش داد.
وی با اشاره به لزوم آموزش امنیت سایبری برای همه رشته‌های دانشگاهی افزود: به طور مثال یک مهندس کشاورزی که گلخانه مکانیزه ۸ میلیارد تومانی با کمک اینترنت اشیا و حسگرهای مختلف راه اندازی کرده و با اینترنت به گلخانه خود متصل وصل می‌شود تا گلخانه را به لحاظ حرارت، رطوبت، دما و نحوه رشد و آبرسانی کنترل کند اگر مورد حمله اینترنتی قرار بگیرد و تنظیمات درست امنیتی را لحاظ نکرده باشد ممکن است یک‌دفعه به طور مثال ۲ میلیارد تومان از محصولاتش از بین برود. پس ما باید برای همه رشته‌ها آموزش امنیت سایبری را داشته باشیم.
معاون پژوهشکده امنیت ارتباطات و فناوری اطلاعات به آموزش به کسبه اشاره کرد و گفت: در حال حاضر تعداد زیادی از کسب‌وکارها از اینترنت برای کسب و کارهای خود استفاده می‌کنند، بدون اینکه اصول اولیه امنیت سایبری را دیده باشند. اکثریت کسب و کارها نام کاربری و پسوردشان کد ملی یا شماره موبایل خودشان یا فرزندانشان است و اینها زمینه تهدیدهای مختلفی را برای کسب‌وکارها فراهم می‌کند. از این رو برای آموزش امنیت سایبری به دنبال طرح و برنامه‌ای هستیم که به طور همه جانبه همه لایحه‌های اجتماعی را وادار کنیم در بحث آموزش امنیت سایبری سرمایه گذاری کنند و آموزش ببینند. چرا یک کاسب باید قبل از دریافت پروانه کسب خود یک دوره ۳ تا ۶ ساعته آموزش امنیت سایبری دیده باشد.
معاون پژوهشکده امنیت ارتباطات و فناوری اطلاعات پژوهشگاه ICT در خصوص تربیت، جذب و نگهداشت نخبگان پیشنهاداتی اشاره کرد و گفت: پیشنهاد ما این است که همانند خیلی از کشورهای دنیا برای دانشجویان مان را در این رشته ها بورسیه کنیم. وقتی از دانشجویانی که در حوزه امنیت سایبری تحصیل می‌کنند حمایت شغلی شود خیالشان از بابت آینده شغلی راحت می‌شود. با این کار تا حد زیادی به نگهداشت نخبگان کمک می شود . همچنین افزایش دستمزد متخصصان امنیت سایبری باید یک اولویت حاکمیتی باشد.
وی ادامه داد: علاوه بر مشکل مهاجرت نخبگان امنیت سایبری در ایران، کشورهای پیشرفته دیگری همچون سنگاپور، تایوان، تایلند، چین و هندوستان با این مشکل به شدت مواجه هستند و این بدین دلیل است که دستمزدی که در کشورهای پیشرفته به متخصصین این حوزه داده می‌شود به قدری جذاب است که متخصصین سایر کشورهای در حال توسعه را ترغیب به مهاجرت کرده و این یک خلأ بزرگ و شکاف بزرگ امنیتی برای این کشورها است.
معاون پژوهشکده امنیت ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: موضوع تربیت نیروهای متخصص انسانی با استاندارد جهانی برای ارتقا امنیت سایبری در کشور از اهمیت بالایی برخوردار است. چرا که فناوری‌های جهانی در همه جای دنیا و نیز ایران به دلیل جهانی شدن به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند و این تنوع و پیچیدگی نیازمند حرکت در لبه دانش و مبتنی بر تجربیات آموزشی جهانی است تا بتوان از وقوع بسیاری از حملات و آسیب پذیری ها و تهدیدات بر فضای سایبری کشور پیشگیری کرد. از این رو باید در یک حرکت هماهنگ و برنامه‌ریزی شده مساله آموزش‌های نوین و نیز بازسازی آموزش عالی در امنیت سایبری و خلق رشته‌های جدید در دستور کار جدی قرار گیرد.
تدین در پایان گفت: از همه نهادهای متولی برای آموزش امنیت سایبری درخواست حمایت همه جانبه می‌کنیم تا بتوانیم این طرح ملی و اثرگذار برای کشور را به خوبی به مرحله اجرا برسانیم و موجب امنیت و ایمنی مردم در فضای سایبری شویم. از این رو خوشحال خواهیم شد که نخبگان و خبرگان نیز ما را در این راه راهنمایی کنند.