خبرگزاری مهر -گروه استانها؛ سولماز نعمتی: «رشید آزاد پناه» ملقب به «اسماعیل» پیشکسوت و پیر غلام محله سیدآباد که از دوران کودکی فعالیت‌های دینی خود را در مسجد «سیدآباد» آغاز کرده است، به گفته وی مسجد سیدآباد یکی از مسجدهای قدیمی و کهن این منطقه است که قدمتش به ۱۸۲ سال پیش می‌رسد که پدران و پدربزرگان «اسماعیل آزاد پناه» در این مسجد خادمی کرده‌اند.
امر مداحی برای «رشید آزاد پناه» که از دوران جوانی میانداری این مسجد را کرده، امری موروثی است.
برای آشنایی بیشتر گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
*لطفاً بفرمائید از چه زمانی پا به هیئت‌ها و مساجد گذاشتید؟
زمانی که وارد هیئت و مساجد شدم ۳۴ سال داشتم و در حال حاضر حدود ۴۶ سال است که میاندار زنجیرزنان محله سیدآباد هستم، همچنین در مشهد مقدس نیز در محافل عاشقان ابوالفضل (ع) شزکت می‌کنم، میانداری و عزاداری برای حسین (ع) برای ما جز واجبات هر مسلمان شیعه است و من به عنوان یک مسلمان این راه را ادامه خواهم داد. همچنین بنده دست پرورده و شاگرد مرحوم «استاد منزوی» هستم و در محافل ادبی نیز در حضور وی بوده‌ام.
*آداب و رسوم عزاداری ماه محرم در اردبیل در مقایسه با شهرهای همجوار چه تفاوتی دارد؟
آداب و رسم و رسوم عزاداری در اردبیل چنان پر شور است که به مثابه کربلای دیگر می‌ماند. مردم اردبیل عاشق «امام حسین (ع)» و «حضرت ابوالفضل» هستند و هر سال ایام محرم را با خلوص نیت تمام و با عشق به امامان معصوم و ائمه اطهار ادامه می‌دهند. تفاوتی که مراسم‌های عزاداری اردبیل با سایر شهرها دارد در نحوه انجام و شکل آداب و رسوم آن است.
متأسفانه برخی از سازمان‌ها و عوامل مخالف انجام رسم‌های کهن و اصیل اردبیل هستند، مانند آوردن اسب در دسته‌های عزاداری، پخش کردن شمع‌های نذری، در حالی که مردم همچنان علاقمند و خواهان آن آداب قدیمی اردبیل بوده و هستند زیرا هر یک از رسم و رسومات عزاداری دارای یک نماد مختص به خود هستند و مردم با دیدن آنها حس و حال واقعه عاشورا را بیشتر درک کرده و سوگ می‌گیرند.
وی ضمن انتقاد از وضعیت عزاداری‌های اخیر و از یاد بردن رسم و رسوم گذشته گفت: در سال‌های اخیر تجمع حسینیان در عالی قاپو رسم شده که این خود به تنهایی باعث کمرنگ شدن آداب و رسومات عزاداری قدیمی اردبیل می‌شود.
*پس از چند یال همه‌گیری کرونا و کمرنگ شدن تجمع عزاداران، عزاداری امسال را چطور می‌بینید؟
در سال‌هایی که کرونا همه گیر بود در ماه محرم مردم با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به نحوه مطلوب عزاداری می‌کردند و اما امسال خوشبختانه می‌بینیم و شاهد هستیم تعداد عزاداران چه آقایان و چه بانوان نسبت به سال‌های گذشته افزایش داشته و همچنان شور حسینی در بین مردم شیعی پابرجا است.
*به عنوان یکی از پیرغلامان شناخته شده اردبیل چه انتظاری از مسئولان دارید؟
بنده ۴۶ سال است میانداری مردم عزادار محلات قدیمی را برعهده دارم و با ۸۲ سال سن همچنان برای سکونت منزلی ندارم. حقوق بازنشستگی کفاف خرج و مخارج زندگی‌مان را نمی‌دهد زیرا ماهانه مجبور هستم صرف اقساط و اجاره بهای منزل کنم. با گرانی که همه مردم در اقشار مختلف با آن روبرو هستند برای من که یک پیرمرد ۸۲ هستم چه انتظاری می‌شود داشت با اینکه در جبهه‌های جنگ شرکت کرده‌ام و با شهید «مهدی باکری» همرزم بوده‌ام و تا جایی که در توانم بوده به میهن و مردمم کمک کرده‌ام.
از مسئولان می‌خواهم برای پیرغلامان که پرچم اسلام را همیشه در دست داشته و مردم را در تمامی ایام راهنمایی کرده‌اند، در خصوص امرار معاش و در نظر گرفتن وام‌های بانکی حمایت کنند.
*به نظرتان اعتقادات جوانان نسبت به سال‌های گذشته پررنگ شده است؟
نحوه و نوع عزاداری‌ها تغییر کرده است اما آن عشق و علاقه به امام حسین (ع) و یارانش همچنان در دل مردم شیعه پایدار است، امسال نیز در ۱۰ روز اول ماه محرم شاهد استقبال جوانان عزادار بیشتری نسبت به سال‌های اخیر شدیم و این جای خوشحالی است.
*در عزاداری ۱۰ روز اول محرم که معمولاً پرشورتر از سایر روزها برگزار می‌شود، شما چه مسئولیت‌هایی را بر عهده می‌گیرید؟
ما به عشق امام حسین (ع) و برای این ماه تمام سعی و تلاشمان را می‌کنیم تا به نحو احسن عزاداری‌ها را پرشور برگزار کنیم. بنده بخاطر مشکل قلبی که داشتم در بیمارستان بستری شده و مورد جراحی عمل باز قرار گرفته‌ام اما با این حال به عنوان نماینده دسته‌های عزاداری در این ۱۰ روز از ساعت ۵ صبح تا پایان شب به همراه عزاداران از مسجدی به مسجد دیگر رفته و دین خود را به جا می‌آوریم.
بی خوابی‌ها و تمام تلاش‌ها برای بهتر انجام شدن دسته‌ها و هدایت آنها به محلات، دعوت از مداح‌ها و رسیدگی به دسته‌های عزاداری و همه و همه فقط به عشق امام حسین (ع) است و اما پابرجا ماندن میانداران عزاداری بسته به حمایت مسئولان است. گرچه تمام کارها در راه خدا و امام حسین (ع) انجام می‌گیرد و راهی که ما انتخاب کرده‌ایم انتخاب دلمان بوده اما با حمایت بیشتر پایداری این عزاداری‌ها محکم‌تر خواهد شد.