به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور(INSF)، چاقی و بروز بیماری‌های مختلف در بدن همواره رابطه مستقیمی با هم داشته‌اند و محققان و متخصصان متعددی تمرکز اصلی خود را بر بررسی علل چاقی و کاهش عوارض ناشی از آن گذاشته‌اند. صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور نیز به نوبه خود از طرح‌ها و تحقیقات مرتبط با این موضوع حمایت می‌کند.
درون‌پوشانی فوکوزانتین با استفاده از نانوامولسیون بر پایه فوکوئیدان و بررسی اثر ضد چاقی آن» عنوان طرحی است که نجمه اولیایی در قالب پسادکتری با راهنمایی نادر تنیده به انجام رسانده و صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور نیز از این طرح حمایت کرده است.
اولیایی درباره شکل گیری ایده این طرح گفت: من برای رساله دکتری نیز روی موضوع جلبک‌ها مطالعات و بررسی‌هایی داشتم و در رساله دکتری بر تأثیر جلبک‌ها در کنترل دیابت تحقیق کردم. با توجه به اینکه در زمینه صنایع غذایی فعال هستم، این‌ایده در ذهن من شکل گرفت که از جلبک به عنوان یک ماده غذایی استفاده کنیم.
وی ادامه داد: به این منظور ترکیبات مورد نیاز را استخراج کردم تا بتوان از جلبک در تهیه محصولات غذایی، دسرها و حتی محصولات دارویی استفاده کرد.
این محقق و پژوهشگر ادامه داد: برای این طرح، توانستم تا بررسی روی مدل حیوانی را نیز انجام دهم. در پسا دکتری نیز موضع ارتباط کاهش چاقی با استفاده از ترکیبات جلبک را بررسی کردم و متوجه شدم جلبک و مواد کپسوله‌سازی‌شده از آن، برای داروسازی، تنظیم قند خون و کبد چرب مفید است.
وی درباره علت انتخاب این طرح گفت: چاقی و اضافه وزن با افزایش مرگ و میر و عوارض بیماری‌های قلبی عروقی همراه است. از طرفی، عدم فعالیت بدنی و داشتن تحرک و البته چاقی از عوامل مؤثر در ایجاد بیماری‌های شایع مانند دیابت نوع ۲، بیماری قلب و عروق، فشار خون، ازدیاد چربی خون و سرطان کولون و مری است.
اولیایی ادامه داد: در سال‌های اخیر برای بهبود رژیم تغذیه و تولید محصولات سلامت محور، استفاده از ترکیبات زیست فعال جدید از منابع دریایی به ویژه جلبک‌ها در محصولات غذایی مطرح شده است. چرا که جلبک‌ها منابع تجدیدپذیری در سراسر جهان هستند که توجه زیادی به استفاده از ترکیبات حاصل از آن‌ها در صنایع مختلف غذایی، دارویی، بهداشتی و سوخت شده است.
وی تصریح کرد: همچنین جلبک‌ها یکی از غنی‌ترین منابع ترکیبات آنتی-اکسیدانی و آنتی میکروبی، محسوب می‌شوند که استفاده از آن‌ها در محصولات غذایی به افزایش ایمنی و کیفیت غذا کمک می‌کند. یکی از این ترکیبات با ارزش فوکوزانتین است، که یکی از کارتنوئیدهای اصلی در کلروپلاست جلبک‌های قهوه‌ای است و حدود ۱۰% از کل کارتنوئیدها را در طبیعت تشکیل می‌دهد. به همین دلیل، تمرکز تحقیق روی این ترکیبات قرار گرفت.
این محقق و پژوهشگر اضافه کرد: مطابق با بررسی‌های انجام شده، فوکوزانتین و فوکوئیدان به عنوان ترکیبات طبیعی، پتانسیل بالایی در درمان چاقی دارند.
وی درباره چالش‌های موجود در انجام این طرح نیز توضیح داد: از چالش‌های موجود در انجام این طرح، موضوع هزینه‌های بالای آزمایش بر مدل حیوانی بود. همچنین هزینه‌های پاتولوژی بررسی کبدی و دسترسی و تهیه تجهیزاتی نظیر بافت‌ها و لام‌ها با مشکلاتی همراه بود چرا که در استفاده از لام‌ها، اولویت با بیماران است.
اولیایی در پایان خاطر نشان کرد: علاوه بر مشکلات یاد شده، همه‌گیری کرونا نیز باعث تعطیلی آزمایشگاه‌ها می‌شد و با وجود همه این موانع سعی کردیم، تحقیق را به موقع و با موفقیت به پایان برسانیم.