خبرگزاری مهر -گروه دین و اندیشه-فاطمه علی آبادی: حد فاصل سالروز تأسیس ستاد اقامه نماز و روز جهانی مسجد، به عنوان دهه ترویج معارف نماز و مسجد نامگذاری شده است. مسجد به عنوان جایگاه عبادت مسلمانان، از مهم‌ترین نهادهای جامعه اسلامی با کارکردی چند منظوره به شمار می‌آید و همواره در طول تاریخ اسلام نقشی بنیادین و اصلی ایفا نموده است. در پیروزی انقلاب اسلامی، مسجد به عنوان پایگاه اصلی انقلاب نقش آفرینی کرد و امروز هم مسجد می‌تواند در کانون تحولات اسلامی قرار بگیرد و در کنار مساجد، سایر اماکن مذهبی نظیر بقاع متبرکه و امامزادگان هم چنین وضعیتی داشته باشند.
به همین مناسبت با حجت الاسلام رضا غلامی قائم مقام بنیاد هدایت به گفتگو نشستیم که در ادامه حاصل آن را می‌خوانید:
حجت الاسلام رضا غلامی قائم مقام بنیاد هدایت گفتگو با خبرنگار مهر، مسجد را پایگاه توحید و پایگاه خودسازی و انسان سازی دانست و اظهار داشت: مسجد در مکتب اهل بیت (ع) نقش برجسته‌ای برای تربیت بر عهده دارد و اساساً پایگاه تربیت، توحید، ذکر و انسان سازی مسجد است و برای اینکه بتوانیم کارکرد تربیتی مسجد را پررنگ‌تر کنیم و مسجد بتواند به کارکرد تربیتی خود جامه عمل بپوشاند و نقش تربیتی مسجد پر رنگ شود، باید زمینه حضور نوجوانان و جوانان را در این مکان باید بیشتر کنیم و امکان تردد، حضور، تنفس و رفت‌وآمد این قشر را به مسجد فراهم کنیم.
وی در ادامه به عوامل گسترش حضور نوجوانان و جوانان در مسجد پرداخت و افزود: از جمله زمینه‌هایی که سبب گسترش حضور و تردد و رفت‌وآمد فرزندان به مسجد می‌شود، والدین هستند؛ والدین باید وقتی به مسجد می‌روند دست بچه‌ها را بگیرند و در برنامه‌ها شرکت کرده و خانوادگی حضور پیدا کنند.
قائم مقام بنیاد هدایت ادامه داد: خداوند متعال در آیه ۳۱ سوره اعراف تعبیر لطیفی دارد و می‌فرماید «یَا بَنِی آدَمَ خُذُوا زِینَتَکُمْ عِندَ کُلِّ مَسْجِدٍ؛ ای فرزندان آدم! زینت خود را در هنگام رفتن به هر مسجدی، با خود بردارید». شاید بتوان از آیه ۴۶ سوره مبارکه کهف استفاده کرد که می‌فرماید «الْمَالُ وَالْبَنُونَ زِینَةُ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا؛ مال و ثروت زینت دنیا هستند» برداشت کرد که اگر یکی از مصادیق زینت را فرزندان بدانیم شاید بتوان از این آیه استفاده کرد که یعنی والدین زینت خود را که فرزندان‌شان هست با خود همراه کنند تا فرزندان با مسجد فضای مسجد آشنا شوند و انس با مسجد پیدا کرده و ارتباط با مسجد را یاد بگیرند و در آنها نهادینه و تبدیل به فرهنگ شود و استمرار پیدا کند؛ پس اولین گام خود والدین هستند که می‌توانند زمینه ارتباط فرزندان با مسجد را فراهم کنند.
وی دومین عامل در جذب به مسجد را دوستان عنوان کرد و افزود: اگر ما و خانواده‌ها در انتخاب دوستان برای فرزندان‌مان دقت کنیم و آنها را از اهل مسجد یا افرادی که با مسجد تعامل دارند انتخاب کنیم، دوستی‌ای که در مسجد انتخاب شده و دوستانی که از اهل مسجد انتخاب می‌شوند، می‌توانند زمینه ساز حضور و فعالیت و نقش آفرینی نوجوانان و جوانان را در مسجد پر رنگ تر کنند.
حجت الاسلام غلامی با تأکید بر نقش دوستان در دینداری جوانان و نوجوانان ادامه داد: در تعابیر روایات داریم که «المَرءُ عَلی دینِ خَلیلِهِ؛ انسان بر دین دوست و رفیق خود است»؛ بر این اساس انسان رنگ و بوی دینداری دوستش را می‌گیرد؛ اگر دیندار و اهل مسجد باشد او هم اهل مسجد می‌شود.
اهمیت عملکرد و نوع تعامل امام جماعت
وی سومین عامل در جذب و مشارکت و نقش آفرینی قشر جوان و نوجوان در مسجد را عملکرد و نوع تعامل امام جماعت دانست و ابراز داشت: امامی که انگیزه و دغدغه کار با نوجوان داشته و ارتباط مؤثر دارد و مهارت جذب و تربیت و تعامل با کودکان و نوجوانان را بلد است، مهم‌ترین نقش را در جذب نوجوانان به مسجد دارد. اگر این ارتباط بر اساس رشته اتصال محبت با نوجوانان و جوانان ارتباط پیدا کند می‌تواند آنها را به مسجد علاقه مند کند و به تعبیر شاعر «درس معلم ار بود زمزمه محبتی جمعه به مکتب آورد طفل گریز پای را» این رابطه محبتی بین امام و جوان و نوجوان می‌تواند جذابیت ایجاد کند و باعث جذب به مسجد شود.
قائم مقام بنیاد هدایت، عامل دیگر در جذب مردم و به خصوص نوجوانان و جوانان به مسجد را ارکان مسجد عنوان کرد و افزود: ارکان مسجد مخصوصاً هیئت امنا اگر اجازه بدهند نوجوانان بیایند در مسجد تردد داشته باشند و با اهل مسجد ارتباط داشته باشند، هرچند ممکن است حضور نوجوان برخی از برنامه‌های مسجد را مختل کند یا سروصدا داشته باشد ولی این شلوغی و جنب و جوش کودک و نوجوان باعث حیات و پویایی مسجد می‌شود و این اهمیت دادن به حضور آنها باعث می‌شود به مسجد علاقه مند شوند و مسجد را به عنوان خانه امن در نظر بگیرند. دوستان خوب پیدا می‌کنند و علاقه مند به حضور در مسجد می‌شوند.
وی مهم‌ترین عامل جذابیت و استمرار حضور کودک و نوجوان در مسجد را هویت دهی به آنان دانست و اظهار داشت: هویت دهی و سپردن مسئولیت و فراهم کردن فرصتی برای شکوفایی خلاقیت‌ها و توانمندی‌های نوجوانان و جوانان تأثیر به‌سزایی در جذب به مسجد دارد.
حجت الاسلام غلامی ادامه داد: باید برای هویت دهی به جوانان و نوجوانان ارزش قائل باشیم و برای او نقش و کارکرد و مسئولیت اجتماعی تعریف کنیم، مانند مسئول صوت، مسئول اذان و تکبیر و پخش قرآن و توزیع کتاب و ادعیه تا مسئول چای و پذیرایی یا مسئولیت کتابخانه مسجد و مسئولیت‌های مختلف، در کنار آن بستر رشد و بستر بروز و ظهور توانمندی‌ها و استعدادهای در دل مسجد، فراهم شود، یکی از مهم‌ترین عوامل حضور و رشد و بالندگی و شکوفایی کودکان و نوجوانان است که در دل مسجد و در فضای معنوی مسجد رخ می‌دهد.
وی مسجد را محل تلاقی دوگانه‌ها و پیوند دین و دنیا و خالق و مخلوق دانست و تصریح کرد: مسجد پایگاه توحید و ذکر و انتشار امید و پایگاه تقوی و مقاومت است. اگر مقدمات حضور نوجوانان و جوانان را در مسجد فراهم کردیم از آنها انسان‌هایی وارسته، متعهد، با تقوا و کارآمد و اهل کار جمعی و مواسات و گره گشایی و همدلی به وجود خواهد آمد و این افراد با مدل تربیت ولایی و توحیدی در مسجد آموزش می‌بینند و انسان‌هایی برای حرکت و تعالی شخصی خودشان و تعالی و حرکت اجتماعی خواهند شد که در نهاد مسجد که بیت الله است، تربیت می‌شوند.
قائم مقام بنیاد هدایت یکی دیگر از عوامل جذب در مسجد را کالبد مسجد و توجه به فیزیک، بهداشت و جذابیت‌های ظاهری مسجد برشمرد و گفت: جذاب سازی ظاهر مسجد و یا فراهم کردن لوازم ورزشی و بازی در مسجد باعث جذب می‌شود؛ ما باید فضای فعالیت و حضور نوجوانان و جوانان را در مسجد فراهم کنیم.