خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - آذر مهدوان: هیجان انتخاباتی ترکیه هنوز به پایان نرسیده است، زیرا بعد از انتخابات ریاست جمهوری حالا جامعه سیاسی ترکیه خود را برای انتخابات شهرداری‌ها آماده می‌کند. این انتخابات قرار است ۳۱ مارس سال ۲۰۲۴ برگزار شود.
شاید سوال باشد که چرا وقتی هنوز ۷ ماه به موعد انتخابات مانده است جامعه ترکیه هیجان برگزاری این رویداد را دارد. در پاسخ باید گفت با توجه به اینکه شهردارها در ترکیه از قدرت سیاسی بالایی برخوردار هستند، شهردار بودن هر فردی تأثیر زیادی در افزایش قدرت سیاسی حزب متبوعش دارد، این موضوع به ویژه برای شهرهای بزرگ از اهمیت دوچندانی برخوردار است. برای همین از چند ماه مانده به برگزاری هر دوره از انتخابات شهرداری‌ها، این مسئله بستر مناقشات لفظی احزاب و اپوزیسیون‌ها می‌شود و تمامی حزب‌ها از ماه‌ها قبل با نظرسنجی‌های غیر رسمی سعی می‌کنند مناسب‌ترین نامزد خود را انتخاب کنند. از طرفی احزاب از ماه‌ها قبل کمپین‌های انتخاباتی خود را آغاز می‌کنند. معمولاً هم تمامی کارهایی که سیاستمداران در روزهای قبل انتخابات انجام می‌دهند را می‌توانیم به عنوان پروپاگاندای انتخاباتی تفسیر کنیم.
نبض جامعه ترکیه در انتخابات شهرداری‌ها
واقعیت این است که انتخابات محلی در ترکیه همواره تحت تأثیر سیاست‌های عمومی کشور بوده است. یعنی رأی دهندگان علاوه بر انتخاب شهرداران، از این انتخابات به عنوان ابزاری برای ارزیابی عملکرد بازیگران سیاسی کشور و یا دادن پیام‌هایی به این بازیگران سیاسی استفاده می‌کنند. برای مثال در انتخابات ۲۰۱۹ شاهد پیروزی حزب جمهوری خواه خلق در کلان شهرهایی مانند آنکارا و استانبول بودیم. همین موضوع هشداری برای حزب حاکم ترکیه مبنی بر افول محبوبیتش بود و دست آخر دیدیم که اردوغان در انتخابات ریاست جمهوری به سختی پیروز شد. اگر کمی به گذشته تر برویم در می‌یابیم که حزب رفاه در بسیاری از شهرهای مهم مانند استانبول، آنکارا و قونیه در انتخابات محلی سال ۱۹۹۴ که مقارن با دوره پیشرفت اردوغان نیز بود پیروز شد و این پیروزی ادامه یافت و این حزب در انتخابات سراسری ۱۹۹۵ بیشترین رأی را به دست آورد. حتی در انتخابات محلی سال ۲۰۱۴ رأی دهندگان از حزب عدالت و توسعه حمایت کردند و این پیام را دادند که در کنار حزب عدالت و توسعه و اردوغان در برابر کودتای ماه دسامبر ایستاده اند. تمامی این مثال‌ها نشان می‌دهد انتخابات شهرداری ترکیه رویدادی فراتر از یک انتخابات سنتی است و این انتخابات همیشه نشان دهنده پویایی سیاست داخلی ترکیه بوده است. در حقیقت سیاستمداران با این انتخابات می‌توانند آینده دیگر انتخابات را هم پیش بینی کنند.
اما در این دوره انتخابات شهرداری‌ها، تحولات سیاسی کمی متفاوت از سال ۲۰۱۹ پیش می‌رود. در سال ۲۰۱۹ حزب جمهوری خواه خلق از ماه‌ها پیش تمام انرژی خود را صرف این انتخابات کرده بود و همین باعث شد مطلوب‌ترین نتیجه را به دست آورد؛ به طوری که حزب جمهوری خواه خلق شهر استانبول را که به عنوان «قلعه نوعثمانی گری اردوغان» محسوب می‌شد با پیروزی اکرم امام اوغلو از چنگ حزب عدالت و توسعه در آورد. شهر آنکارا نیز با پیروزی منصور یواش تحت حاکمیت این حزب مخالف قرار گرفت. اما این بار این حزب اپوزیسیون با چالش‌ها و اختلافات درون حزبی خود دست و پنجه نرم می‌کند برای همین هیچ برنامه ریزی برای انتخابات نکرده است. بعد از شکست کمال قلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خواه خلق در انتخابات ریاست جمهوری، طرفداران این حزب خواهان کنار کشیدن وی از سیاست ترکیه شدند. این درخواست نه تنها از سوی شهروندان بلکه از سوی سیاستمداران عضو جمهوری خلق به خصوص اکرم امام اوغلو نیز مطرح شد؛ به طوری که امام اوغلو با برگزاری بعضی جلسات خواهان تغییر اساسی در داخل حزب شد. تمامی این مسائل حزب جمهوری خواه خلق را از روند انتخابات شهرداری‌ها دور کرده است.
طرح چهار مرحله‌ای اردوغان
اما در مقابل حزب عدالت و توسعه در حال آماده کردن خود برای پیروزی در انتخابات ۲۰۲۴ است تا دوباره شکست سال ۲۰۱۹ را تجربه نکند. با توجه به سخنان اخیر اکرم امام اوغلو که نشان می‌دهد خواهان نامزدی دوباره در این انتخابات است، حزب متبوع اردوغان هم در پی انتخاب کاندیدای مناسب در مقابل امام اوغلو است. فاتح آلتایلی روزنامه نگار مطرح ترکیه در این خصوص گفته است که عادل کارا اسماعیل اوغلو وزیر سابق حمل و نقل ترکیه گزینه حزب عدالت و توسعه برای انتخابات ۳۱ مارس است. از طرفی سلیمان سویلو وزیر سابق ترکیه نیز جزو افرادی است که اردوغان در انتخابات پیش رو قصد رونمایی از وی را دارد. حزب عدالت و توسعه صرفاً به انتخاب نامزد خود بسنده نکرده است؛ گفته می‌شود آک پارتی طرح ۴ مرحله‌ای برای انتخابات را اجرا خواهد کرد؛ طبق خبر سایت خبری تی آر تی، در مرحله اول اردوغان دیدارهای استانی خود را افزایش خواهد داد و به استان‌ها و شهرهایی خواهد رفت که بیشترین سبد رأی را در آنجا دارد. در مرحله دوم اعضای حزب عدالت و توسعه با مردم شهرهای مختلف دیدار کرده و مسائل و چالش‌های شهری را یادداشت خواهند کرد. در مرحله سوم نیز بازدید از روستاها و شهرها و تلاش برای حل مشکلات آنها در اولویت قرار خواهد گرفت. مرحله چهارم نیز حل مشکلات مناطق زلزله زده به خصوص تسریع در تحویل مسکن به زلزله زدگان خواهد بود.
همه این موارد نشان می‌دهد حزب عدالت و توسعه عزم خود را برای پیروزی در انتخابات شهرداری‌ها جزم کرده تا این بار خطای سال ۲۰۱۹ تکرار نشود.
نتیجه
واقعیت این است که ثبات در حزب مهم‌ترین رکن در ادامه حیات سیاسی آن است. اگر درون حزب اختلافات و چالش‌های لاینحل ادامه پیدا کند این موضوع می‌تواند اعتماد افکار عمومی را متأثر کند. برای همین اگر حزب جمهوری خواه خلق نتواند اختلافات داخلی و ثبات لازم را در حزب ایجاد کند و اگر نتواند توجه دیگر احزاب در ائتلاف ملت را جلب کند و در نتیجه نتواند خود را هر چه زودتر برای انتخابات شهرداری آماده کند قطعاً بر خلاف انتخابات ۲۰۱۹ شکست سنگینی را متحمل خواهد شد.
با توجه به آمادگی حزب عدالت و توسعه و انفعال کنونی حزب مقابل، به نظر می‌رسد نتیجه انتخابات شهرداری‌ها به نفع اردوغان به پایان برسد.