به گزارش خبرنگار مهر، نشست رسانه‌ای محمد خراسانی‌زاده مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سرپرست موزه هنرهای معاصر تهران با اهالی رسانه صبح سه‌شنبه ۳۱ مرداد در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد.
خراسانی‌زاده در ابتدای نشست بیان کرد: از حضورم در جایگاه اداره‌کل هنرهای تجسمی سه ماه می‌گذرد و خیلی از دوستان تقاضای نشست یا گفتگو داشتند که من آن را موکول به اشراف بیشتر از مجموعه می‌کردم. اداره‌کل هنرهای تجسمی به عنوان بالاترین عرصه جمهوری اسلامی ایران در هنرهای تجسمی شاید شاکله‌ای دارد که اندکی با آن چیزی که باید باشد، فاصله دارد. این مجموعه هنرمندان بیشتری از مجموع هنرمندان سایر عرصه‌های هنری دارد و در ۱۰ رشته‌ای که متولی آن هستیم، تعداد هنرمندان بسیاری را در بر می گیرد.
وی افزود: این جامعه بسیار پرمخاطب و نجیب و مظلوم است و چون مثل بقیه هنرها چهره‌هایی به عنوان سلبریتی ندارد، مظلوم‌تر از بقیه حوزه‌ها واقع شده است. شاید همین موضوع هم باعث شده که عنوان فعالیت‌های هنرهای تجسمی برای همگان گنگ باشد. بنابراین مهمترین کارکردی که مدنظر ماست شأن هنرهای تجسمی است.
راه‌اندازی بازارهای تجسمی موقت برای تعامل بیشتر با هنرمندان
خراسانی‌زاده درباره برخی فعالیت‌های اداره‌کل تجسمی گفت: اخیراً به همت مجلس شورای اسلامی اتفاق خوبی رقم خورد و چالش قانونی در عرصه حراج‌ها تنظیم شد. همچنین از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی تکلیف قانونی در حوزه تنظیم سند ملی هنرهای تجسمی را داریم که قرار شد ملزومات آن را فراهم کنیم که از ادوار پیشین آغاز شده بود و هنوز به نتیجه نرسیده است. نکته دیگر، شورای مجسمه و یادمان شهری است که وظیفه سیاستگذاری و نظارت اجرایی آن را عهده‌دار هستیم. این شورا کارش آغاز شده و مجموعه وزارت راه و شهرسازی، بنیاد شهید، فرهنگستان هنر و دیگر دستگاه‌های همکار را دعوت کردیم و به زودی شاهد احیای این شورا خواهیم بود. مسأله دیگر ما، پرداختن به نیازمندی‌های عرصه اقتصاد هنر است که درصددیم بازارهای موقت تجسمی را با عناوینی چون نمایشگاه‌های هنری و آرت‌فر برگزار کنیم و سعی کردیم با نام حراج‌های هنری که ممکن است شفافیت لازم را نداشته باشد، جلو نرویم.
وی همچنین بیان کرد: یکی دیگر از کارهای ما در حیطه نگارخانه‌ها هستند که در واقع باید هنرمندان را معرفی کنند و در رویدادهای ملی و فراملی آثار هنرمندان را عرضه کنند. در همین زمینه، گفتگوهایی با تشکل‌های مربوطه همچون انجمن نگارخانه‌داران تهران آغاز کردیم و به زودی به نتیجه خواهد رسید. بنابراین تلاش می‌کنیم چالش‌هایی که وجود دارد مرتفع کنیم و با ایجاد زیرساخت قانونی به کمک آنها بیاییم.
خراسانی زاده بیان کرد: مبحث بعدی ما، تعامل با هنرمندان تجسمی است که برخی از این هنرمندان از ما دلخورند و از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گلایه دارند. حضور در محافل آنها و گفتگو با آنها آغاز شده است و امیدواریم به نتایج خوبی برسیم. مسأله بعدی بازسازی ساختار درونی ما در اداره‌کل هنرهای تجسمی است که فضای به روزتری برای ارائه خدمات شکل بگیرد.
موزه هنرهای معاصر تهران باید خط شکن باشد
مدیرکل هنرهای تجسمی در ادامه به موزه هنرهای معاصر تهران اشاره کرد و گفت: همانطور که می‌دانید به صورت بلامنازع موزه هنرهای معاصر تهران مهمترین موزه هنری غرب آسیا است و ما مهمترین آثار گنجینه غرب را در خارج از غرب در موزه داریم و وجه تسمیه این عنوان و جایگاه به این دلیل است که باید هنرهای معاصر کشور را خط دهی و جهت دهی کند و ما این جایگاه که باید اتفاقات بعدی را رقم بزند لازم داریم که در حال برنامه‌ریزی برای این مورد هستیم. موزه هنرهای معاصر تهران باید خط شکن باشد و این تمایز را باید بین موزه و نگارخانه‌ها قائل باشیم و وقتی قرار است نمایشگاهی برگزار شود باید تفاوت بین فضای نمایشگاهی نگارخانه‌ها با موزه را متوجه باشیم. به همین منظور باید به دنبال این باشیم صرفاً رویدادهایی را در موزه دنبال کنیم که در لبه رو به جلوی هنرهای معاصر قابل تعریف باشند.
وی تاکید کرد: یکی از نکات جدی و خلاءهای ما، فقدان یا مسأله نبود نقد هنری است. توصیف و تحلیل آثار هنری حتی از سوی هنرمندان نیز صورت نمی‌گیرد اما وظیفه منتقد هنری است که باید یک اثر را تحلیل کند. سبک‌شماری‌ها و ارتقا دادن‌ها با جریان نقد هنری شکل می‌گیرد، چیزی که در کشور ما کمرنگ است و ما به دنبال این هستیم به عنوان این جریان پیشتاز باشیم.
خراسانی زاده، ارتقای تعاملات بین‌المللی با سایر کشورها را از دیگر رویکردهای موزه هنرهای معاصر تهران دانست و بیان کرد: در همین ارتباط تلاش داریم امسال که قرار است ایران در بینال ونیز حضور داشته باشد توفیقاتی داشته باشیم که نیازمند سرمایه‌گذاری از سوی دستگاه‌های دولتی و خصوصی است. چند روز قبل با مدیرکل تنظیم‌گری سازمان فرهنگ و ارتباطات جلسه‌ای داشتیم و امیدوارم با سایر دستگاه‌های فرهنگی هنری در این خصوص جلسه برگزار کنیم.
وی اظهار کرد: شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر را پیش‌رو داریم که حضور هنرمندان در بخش‌های مختلف برای ما محترم است. همچنین هفتمین دوسالانه خوشنویسی نیز پاییز امسال برقرار خواهد بود و امروز نخستین جلسه سیاستگذاری آن برگزار می‌شود که باز هم میزبانی قزوین را شاهدیم. دوسالانه خوشنویسی یکی از منظم‌ترین دوسالانه‌ها است که قزوین هر ۲ سال یک بار برگزار می‌کند، امسال سعی کردیم مشارکت برخی فضاهای پایتخت را داشته، باشیم و بتوانیم در تهران نیز بخشی از فرایندها یا نمایش آثار داشته باشیم.
سرپرست موزه هنرهای معاصر تهران درباره جشنواره هنرهای تجسمی جوانان که از فردا در شهر سنندج برگزار می‌شود، عنوان کرد: سی‌امین جشنواره هنرهای تجسمی جوانان رویدادی تأثیرگذار در شکوفایی و بروز استعدادهای جوانان نیز از فردا برگزار می‌شود و این جشنواره در استانی برگزار می‌شود که مهد فرهنگ و هنر است و دارای ارزش‌های هنری و فرهنگی است علیرغم اینکه بیشتر اخبار امنیتی را از آن می‌شنویم. پرداختن به بخشی از قالب استاد شاگردی را نیز در این رویداد شاهدیم.
وی بیان کرد: برای اولین بار در ۲۹ دوره جشنواره جوانان، دبیری آن برعهده یک بانوی هنرمند است که متأسفانه کمتر شاهد مدیریت بانوان در عرصه‌های مهم هستیم. شعار این رویداد «ایران دوست داشتنی» است و در این جشنواره جوان‌گرایی را مدنظر قرار دادیم که بسیار خرده گرفتند اما ما به آنها می‌گوئیم اجازه بدهید که این جشنواره را با جوانان پیش ببریم.
در ادامه نشست، خراسانی زاده به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ داد.
دبیرکل جشنواره هنرهای تجسمی فجر به زودی معرفی می‌شود
خراسانی‌زاده درباره انتخاب و معرفی دبیر جشنواره هنرهای تجسمی فجر بیان کرد: بر خلاف سایر جشنواره‌های فجر، جشنواره هنرهای تجسمی فجر یک جشنواره نیست و متشکل از ۱۰ جشنواره است و ما تنها جشنواره فجری هستیم که دبیرکل داریم و ۱۰ دبیر مجزا کارها را انجام می‌دهند. متأسفانه سایه سنگین جشنواره فیلم فجر سبب شده کمتر ظرفیت‌های هنری هنرمندان دیده شود. تصمیم درباره دبیر جشنواره فجر گرفته شده و اعضا هم همچنین مشخص شده‌اند اما فرآیند مرسومی وجود دارد که طبق آن، ابتدا باید شورای سیاستگذاری شکل بگیرد و بعد دبیرکل مشخص شود به همین دلیل اجازه دهید بعداً نام دبیرکل جشنواره فجر را اعلام کنیم.
وی افزود: مسأله مهم در انتخاب دبیرکل فجر این است که ما علاقمند بودیم در جشنواره‌های پیشین تجسمی فجر به عنوان دبیرکل نبوده باشد و همچنین دوست داشتیم فردی باشد که به خط سیاسی و فکری متصل نباشد و با گروه خاصی تعامل نداشته باشد اگرچه از همگان در جشنواره استفاده خواهیم کرد. همچنین دبیرکل باید نگاهی فراگیر داشته باشد.
خراسانی زاده درباره مسائلی که دوره‌های گذشته جشنواره تجسمی فجر پیش آمد و قهر برخی هنرمندان توضیح داد: قهر و آشتی‌ها برای رشد خوب است اما آغوش‌مان برای افرادی که برای کشور کار می‌کنند باز است. جشنواره‌های ما در چارچوب قوانین کشور برگزار می‌شود و بدیهی است که کسی نسبت به چارچوب‌ها اعتقادی ندارد نمی‌تواند در این چارچوب کاری انجام دهد.
سرپرست موزه هنرهای معاصر تهران در پاسخ به پرسش خبرنگار مهر درباره ناقص ماندن مرمت موزه و نبود سیستم اطفاء حریق و جایگزینی شیشه‌های استاندارد به جای شیشه‌های غیراستاندارد که از سوی مهر پیگیری شده بود، گفت: زمانی یک ذهنیتی که از موزه هنرهای معاصر وجود دارد که به بیرون از موزه برمی‌گردد و زمانی است که دچار چالش‌های آن همچون رقم و بودجه و اعتبار می‌شویم. اینکه مدیران پیش از من در هر دوره‌ای که چه از لحاظ اندیشه و سیاست با هم همخوانی داشته باشیم یا خیر، در موزه تلاش کردند و جسارت داشتند با وجود محدودیت‌ها، مرمت را انجام دهند، مهم است. برای مثال بنای ما بر این بوده که یک ساختمان ۲۰ طبقه بسازیم اما وقتی جلوتر می‌رویم متوجه می‌شویم که به اندازه ۱۰ طبقه نمی‌توان برای آن اعتبار صرف کرد. و حالا باید انتخاب کنیم که اصلاً نسازیم یا همان ۱۰ طبقه بسازیم. می‌خواهم بگویم زحمات عزیزان پیش از من، شاید به خاطر این موضوعات تکمیل نشده است و بر اساس آنچه که داشتند و اعتباراتی که تخصیص داده شده برنامه‌ریزی کردند.
وی توضیح داد: الان مرمت تمام شده است اما بخش‌هایی ممکن است وجود داشته باشد که توسعه فضای فیزیکی موزه در حال پیگیری است. موزه از لحاظ محافظت از آسیب‌ها بی‌دفاع نیست ولی حتماً کاستی‌هایی وجود دارد و حتماً تلاش می‌کنیم این کاستی‌ها را با اولویت‌بندی و نقش آفرینی برخی مجموعه‌ها کاهش دهبم. مهمتر از همه اینها حساسیتی است که از سوی هنرمندان و خبرنگاران با آن مواجهیم که البته اولویت من این است که باید جایگاه و شأن موزه هنرهای معاصر تهران در نظر گرفته شود و به کمک هنرمندان و خبرنگاران درصدد احیای این جایگاه باشیم و اگر نقصی در ساختمانش باشد بعداً هم می‌شود درست کرد. در یک ماه و نیمی که در این حوزه حضور دارم بخش‌هایی از ایرادات پیگیری شده و یکی دو مورد هم برطرف شده است.
خراسانی زاده در پاسخ به خبرنگار مهر که مشخصاً درباره سیستم اطفا حریق گنجینه و فضای گالری‌های موزه پرسید، گفت: سیستم اطفا حریق موزه هنرهای معاصر تهران فعال است به ویژه بخش گنجینه که دارایی ناموسی ایران را در دلش دارد البته در بخش‌هایی از فضاهای موزه دچار چالش‌هایی هستیم که آنها در حال برطرف شدن است.
وی در این زمینه مدعی شد: ما هر هفته آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران را بررسی می‌کنیم تا کوچک‌ترین مرمت و مسأله‌ای را پیگیری کنیم. در فضای نمایشگاهی و اداری موزه شیشه‌های استاندارد داریم، هر چند همه فضای بزرگ موزه ممکن است استاندارد لازم را نداشته باشد اما این استاندارها در گالری‌ها رعایت شده است.
خراسانی زاده همچنین در پاسخ به پرسشی درباره احیا و توسعه باغ مجسمه موزه هنرهای معاصر تهران و اضافه شدن فضای بازارچه لاله به این باغ مجسمه توضیح داد: بررسی‌هایی از سوی شهرداری در این مورد شروع کرده تا چطور از این فضا بهره بگیریم. در بازارچه لاله، دوستانی هستند که زحمت می‌کشند و نمی‌خواهم به کسب و کار کسی لطمه بخورد. قرار است مدیریت شهری به ما کمک کند تا با رعایت شأن و کسب و کار بازارچه لاله این مسأله حل و فصل شود. پس از حل و فصل این موضوع، استفاده بهینه از فضای موزه را مدنظر قرار دادیم اما برای اینکه دوستان آسیب نبینند کمی حساسیت داریم.