دانشمند به جهان نظر دارد اما توجه فیلسوف به بازی عالم است

به گزارش خبرنگار مهر، آئین تکریم خدمات ۲۵ ساله رضا داوری اردکانی و معارف محمدرضا مخبر دزفولی با حضور افراد شاخص علمی کشور صبح امروز در فرهنگستان علوم برگزار شد.

داوری اردکانی در این مراسم گفت: بنده بیش از حد مورد لطف و احسان اهالی فرهنگستان و اهل دانش کشور بودم و امروز شرمسار بزرگانی هستم که به من اظهار لطف می‌کنند. وقتی به خودم نگاه می‌کنم خیلی نقص در خودم می‌بینم و این همه اظهار لطف برایم خیلی عجیب است. حرف برای گفتن زیاد است اما من امروز به اینجا آمدم تا به آقای مخبر دزفولی تبریک بگویم. یک قطعه فرانسوی است با این مضمون که می‌گوید: وقتی به خودم نگاه می‌کنم هیچ چیز نیستم اما وقتی در کوچه راه می‌روم می‌فهمم یکی هستم و این حکایت بنده است. من یک معلم و دانشجوی فلسفه بودم و برای فلسفه نوشتم؛ خدا شاهد است که هیچ وقت قصد و غرض مادی و شهرت نداشتم ملاحظات را تا حد امکان رعایت کردم. علم و به خصوص فلسفه سرکش است در حالی که حکمت آرامش می‌دهد. فلسفه طغیان ولی حکمت آرام می‌کند.

این چهره ماندگار فلسفه اضافه کرد: بنده از کلمه معارفه در این جلسه باید با مسامحه استفاده کنم چون دکتر مخبر دزفولی عضو این خانه هستند. ما همه با هم اینجا بودیم و با هم هستیم. بنده ایشان را حدود ۴۰ سال است می‌شناسم. ایشان برخلاف من که اهل سیاست نیستم هم اهل دانش هستند و هم سیاست. برای ایشان آرزوی توفیق می‌کنم.

وی در ادامه اشاره کرد: من هیچ وقت نگفتم و نمی‌گویم که رئیس فرهنگستان باید اهل فلسفه باشد یا نه اما در یکی از سفرهایی که با آقای دکتر ظهوری به آمریکا داشتیم آمریکایی‌ها وقتی فهمیدند رئیس فرهنگستان علوم ایران استاد فلسفه است تعجب کردند و خب درست هم می‌گفتند چون در آمریکا برای هر علمی یک نهادی وجود دارد ولی من مخالف آن حرف بودم نه به خاطر خودم چون هرگز وابسته به صندلی نبودم و داوطلب داعیه رئیس فرهنگستان شدن را هم نداشتم. من معلم هستم و فقط معلمی کردن و مطالعه کردن را دوست دارم این خوشبختی من است و خرسندم که چنین وقتی داشتم که با اهل دانش زندگی کنم. بنده وقتی این مسئولیت را پذیرفتم گفتم من رئیس فرهنگستان نیستم بلکه نماینده تمام اعضای آن هستم و سعی کردم به قول خودم هم وفا کنم چون فرهنگستان را دوست داشتم و هنوز هم دوست دارم.

داوری ادامه داد: دانشمند به جهان و مسائل آن نظر دارد اما فلسفه به بازی عالم توجه می‌کند و توجه به بازی عالم فکر و عمل آدم را عوض می‌کند. متأسفانه در آغاز انقلاب مشکلاتی پیش آمد که ما را از فکر کردن درباره علم که برای آن زمان ضروری بود بازداشت در حال که باید بیشتر به علم فکر می‌کردیم. امروز هم آنچه داریم بسیار گرانقدر است اما باید درباره راه و مسیرش فکر کنیم. با این حال فرهنگستان تشکیل شد و اساسنامه خوبی هم برای آن نوشته شد اگرچه هیچ اساسنامه‌ای بدون مشکل نیست ما دانشگاهی هستیم اما اینجا دانشگاه نیست. در فرهنگستان باید شرایط پیشرفت علم را مطرح کنیم و ما سعی کردیم با تشکیل کارگروه و شورای آینده نگری قدری این مشکل را رفع کنیم. فرهنگستان نمی‌تواند بار سنگین علم را یک تنه به دوش بگیرد اما به عنوان دانای راه دانش می‌تواند مشارکت مؤثر داشته باشد. البته اگر سیاست نخواهد به علم توجه کند کار مشکل می‌شود. علم، تکلیف سیاست را مشخص می‌کند اما سیاست می‌خواهد از علم بهره برداری کند.

وی در پایان از افراد مختلفی که در طول این سال‌ها با وی همکاری داشتند تشکر کرد و توضیح داد در مدت این ۲۵ سال سه معاون پژوهشی بودند که صمیمانه به بنده خدمت کردند جناب آقایان بهادری نژاد، نمازی و شاهدی. آقای دکتر ظهور هم ۲۰ سال دبیر فرهنگستان بودند و در سازمان دهی این مجموعه بسیار فعالیت کردند. بنده سفرهای بسیاری با ایشان داشتم و بعد از این سفرها ارادتم بیشتر هم شد. دکتر شمس اردکانی دومین دبیر فرهنگستان بودند که از ایشان هم سپاسگزارم و قدر خدمت شأن را می دانم. بعد از ایشان دکتر نمازی این سمت را بر عهده گرفتند که دوران سخت مالی فرهنگستان بود. اولین بار ایشان را در منزل شهید مطهری در مراسم ترحیم ایشان دیدم. اخیراً هم دکتر صالحی دبیر فرهنگستان شده اند و منشأ تحولی در فرهنگستان شدند. اما آخرین دبیر فرهنگستان علوم دکتر رضا فرجی دانا است که کاری را انجام دادند که من از انجام آن عاجز بودم، افتتاح سالنی که الان در آن هستیم از جمله آبادی‌های ایشان است. در پایان هم برای دکتر مخبر دزفولی آرزوی توفیق می‌کنم.