علیرضا اکبری کارگردان مستند «آقای همه» که در آستانه اربعین روی آنتن شبکههای سیما میرود درباره شروع کار مستندسازی به خبرنگار مهر بیان کرد: حدود ۱۵ سال است که در حوزه تدوین و گرافیک و فعالیت دارم و قبل از مستندسازی تصویربرداری میکردم.
وی که اصالتاً اهل افغانستان است در این باره گفت: پدر و مادرم اهل افغانستان هستند و من اینجا به دنیا آمدهام و به همین دلیل لهجه و گویش ندارم اما دیگران بعد از اینکه میفهمند اهل افغانستان هستم تعجب میکنند.
اکبری درباره شروع کار مستندسازی تصریح کرد: بعد از سالها تصویربرداری به مرکز هنری رسانهای نهضت معرفی شدم و کارم را با آنها شروع کردم. ابتدا مجموعه «حال خوب» را به سفارش نهضت ساختیم که درباره افرادی بود که با همه مشکلاتی که در جامعه است سعی دارند حالشان خوب باشد.
وی اضافه کرد: ما افرادی را پیدا کردیم که درگیریهای مالی و غیرمادی داشتند و از قومیتها و شهرهای مختلف بودند. اینها به نوعی پختگی رسیده بودند و در همه احوال سعی میکردند باز هم حال دلشان خوب باشد. این مجموعه در ۱۰ قسمت ساخته شد و این افراد از جهانبینی و اینکه چرا با همه سختیها هنوز حالشان خوب است میگفتند.
اکبری در ادامه درباره مستند «آقای همه» که برای امسال ساخته شده است بیان کرد: نمایش اقوام در مستندها برای ما ضرورت دارد. برای خود من مهم است که نشان دهم ایران کشور تک قومیتی نیست. میخواستیم این ویژگی را در مستند نمایش دهیم و به همین دلیل سراغ عزاداری لرستان رفتیم. این مستند قسمت چهارم از مجموعهای است که یک سه گانه از آن توسط عباس حسینی ساخته شده است.
هر یک از قومیتها عزاداری امام حسین (ع) را به شکلی انجام میدهند
وی در توضیح بیشتر اضافه کرد: در این مستند عزاداری مردم لرستان برای امام حسین (ع) به تصویر کشیده شده است تا فراموش نشود و تاریخچه و گذشته این مراسمها ماندگار شود. به ویژه که هر یک از قومیتها عزاداری امام حسین (ع) را به شکلی انجام میدهند و شاید همه جا صرفاً محدود به سینه زنی نباشد.
اکبری تصریح کرد: از دغدغههای ما این بود اقوام را بهتر به مردم بشناسانیم و با این ایده بر اساس پژوهشی که انجام شده بود درباره عزاداریها در لرستان، ما وارد تولید شدیم و سال گذشته در همان روزهای تاسوعا و عاشورا به لرستان رفتیم.
کارگردان «آقای همه» عنوان کرد: یکی از ویژگیهای مراسم عزاداری در لرستان به خاک انداختن است و در عزاداری امام حسین (ع) این عمل شدیدتر هم میشود و برایم جالب بود که مردم این استان در گل دراز میکشند. آنها در ایام تاسوعا و عاشورا یک حوضچه درست میکنند که گل آن با آب مخلوط است و کاملاً به درون آن میروند. این رسم مخصوص آقایان است و خانمها به بخشی از لباسشان گل میزنند.
وی با اشاره به یکی دیگر از مراسمها عنوان کرد: مراسمی دارند به اسم «چهل منبر» که روز قبل از تاسوعا برگزار میشود و بیشتر مختص خانمها است. آنها به چهلمنبر یا حسینیه خانگی میروند و در ورودی این خانهها شمع روشن میکنند تا حاجت بگیرند.
این کارگردان با اشاره به اینکه تصویری تاکنون از این عزاداریها منتشر نشده است بیان کرد: من تصویری ندیدم چون خودم خیلی به دنبال این عزاداریها بودم و فقط تصاویر محدودی بود که خود مردم عکاسی کرده بودند.
وقتی مردم متوجه میشوند اهل افغانستانم ابتدا تعجب میکنند
وی درباره خود مستند و ساختار آن نیز توضیح داد: هم مصاحبههایی با مسئولانی داشتیم که در این حوزه پژوهش کرده بودند و بخشی هم با خود مردم و عزاداریشان بود. در مجموع چند ساعتی تصاویر عزاداری بود و با هر یک از دوستان هم بیش از یک ساعت مصاحبه داشتیم و چندین ساعت راش داشتیم که به یک قسمت مستند بدل شد.
این کارگردان در بخش دیگر درباره فعالیت به عنوان یک مستندساز افغانستانی و اینکه چالشی دارد یا خیر عنوان کرد: مشکل اصلی بیشتر مشکلات قانونی است و از لحاظ خود کار مشکلی نداریم یعنی بیشتر در حوزه قرارداد و مسائل قانونی دچار مشکل میشویم.
اکبری درباره دیگر مشکلات خود توضیح داد: من در خود ایران متولد شدم و سالها است در این کشور زندگی میکنیم و به همین دلیل وقتی مردم متوجه میشوند اهل افغانستانم ابتدا تعجب میکنند و تا حالا نبوده که نخواهند همکاری کنند. اما مشکل همان مسائل قانونی است که ما شناسنامه نداریم و با اقامت زندگی میکنیم.
«آقای همه» محصول مرکز هنری رسانهای نهضت است که همزمان با اربعین از شبکههای سیما پخش میشود.