بهرام سروری نژاد کارگردان رادیوتئاتر «دختر وطن» که به تازگی در قالب پروژه «رادیو در صحنه» در حوزه هنری روی صحنه رفته است، در گفتگو با خبرنگار مهر درباره این اجرا عنوان کرد: پروژه تولید و اجرای رادیوتئاتر که در حوزه هنری شکل گرفته است به همت ایوب آقاخانی مدیر کارگروه تولید مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری انجام میگیرد. البته آقاخانی از سالها قبل به دنبال عملی کردن این ایده بود که رادیوتئاترها به صورت مرتب و مستمر در یکی از سالنهای نمایشی اجرا شوند که این ایده تا جاهایی هم پیش رفت اما به نتیجه نهایی نرسید تا اینکه امسال با مساعدت مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری و آقای کوروش زارعی این پروژه به ثمر رسید. رادیوتئاتر «دختر وطن» دومین اثری است که در این پروژه اجرا میرود که امیدوارم این برنامه مستمر و ادامه دار باشد.
وی درباره ویژگیهای رادیوتئاتر و تفاوتش با نمایش رادیویی توضیح داد: آنچه که امروزه از آن به عنوان رادیوتئاتر نام می بریم اجرای یک نمایش رادیویی با کلیه خصوصیات یک نمایش رادیویی و استفاده از تمام تکنیکهایی است که در یک نمایش رادیویی به کار برده میشود مانند استفاده از میکروفن، تنظیم نمایشنامه به شیوه رادیویی، بهره گیری از افکت و صداگذاری و … در سالن تئاتر اس اما تفاوتی که رادیوتئاتر با نمایش رادیویی دارد این است که رادیوتئاتر در حضور تماشاگران اجرا میشود و در این اجرای رادیویی از المانهای تئاتری مانند اکسسوار، گریم، نور و ... هم استفاده میشود که بهره بردن از این المانها بستگی به خود کار و همچنین سلیقه و نظر کارگردان دارد.
سرورینژاد درباره ایده شکل گیری این رادیوتئاتر بیان کرد: به پیشنهاد یکی از دوستان که از دست اندرکاران اجرا هم است کتاب «مهاجر سرزمین خورشید» برای اقتباس پیشنهاد شد که خاطرات مرحومه کونیکو یامامورا با نام ایرانی سبا است که مادر شهید بابایی هستند. از این کتاب نمایشنامهای با عنوان «دختر وطن» توسط محمدرضا قلمبر نوشته و تنظیم شد که البته تفاوتهایی با کتاب دارد. در کتاب، زندگی این بانو از ابتدا روایت میشود اما در این رادیوتئاتر ما از انتهای داستان و فوت همسر ایشان روایت را شروع میکنیم و به ترتیب فلش بک می زنیم و به عقب میرویم تا به شهادت محمد بابایی و انقلاب و حضور ایشان در ژاپن و در نهایت کودکی کونیکو یامامورا میرسیم.
این بازیگر و کارگردان تئاتر و نمایش رادیویی درباره پخش این کار از رادیو نمایش نیز یادآور شد: این کار صرفاً به عنوان یک رادیوتئاتر و برای اجرای عمومی تولید شده است. البته صحبتهایی با مرکز هنرهای نمایشی رادیو انجام شده تا در صورت امکان یک نسخه صوتی هم از این کار ضبط و برای پخش از رادیو نمایش تحویل داده شود.
بازیگر نمایش «خدای جهنم» درباره اینکه آیا تجربه اجرای رادیوتئاتر فقط مختص هنرمندان رادیویی است یا خیر، بیان کرد: معتقدم هم بچههای رادیو میتوانند روی صحنه بیایند و همه هنرمندان تئاتر میتوانند اجرای رادیوتئاتر را تجربه کنند کما اینکه در سالهای قبل که بخش رادیوتئاتر به صورت مسابقه و به شکل رقابتی در جشنواره تئاتر فجر اجرا میشد شاهد بودیم که هم هنرمندان رادیو و هم تئاتر در آن حضور داشتند. البته خیلی از بچههای رادیو علاقهای به روی صحنه آمدن ندارند و برخی هم توانایی حضور روی صحنه و اجرای زنده را ندارند. البته در طول این سالها از هنرمندان تئاتری هم در اجرای رادیوتئاتر استفاده کردیم و کار با میکروفن را برایشان تشریح کردیم تا به نتیجه نهایی رسیدیم. در همین رادیوتئاتر «دختر وطن» هم به همین شیوه عمل کردیم هنرمندان رادیو در کنار بازیگران تئاتر حضور دارند که با تمرین به هماهنگی با هم رسیدند.
سرورینژاد درباره پیش بینیاش از استقبال مخاطبان از این پروژه گفت: این پروژه، اتفاق بسیار جدیدی است که قبلاً در جشنوارهها امتحان شده است و مخاطبان جشنوارهها معمولاً آثار بخشهای مختلف را میبینند. کارها هم یک یا نهایتاً ۲ اجرا دارند اما وضعیت اجرای عمومی فرق دارد و برای اولین بار است که اتفاق میافتد. هنوز خیلیها در جریان آغاز این رویداد نیستند و برخی هم از همان ابتدا در حال مخالفت کردن با آن هستند و میگویند رادیوتئاتر آنقدر کشش ندارد که بخواهد برای مدت طولانی روی صحنه باشد و نهایتاً یک هفته اجرا برایش کافی است. البته معتقدم میتوان با تبلیغات و اطلاع رسانی مناسب برای رادیوتئاتر هم مخاطب جذب کرد که کار سخت و هزینهبری است.
رادیوتئاتر «دختر وطن» به نویسندگی محمدرضا قلمبر و بر اساس کتاب «مهاجر سرزمین آفتاب» به کارگردانی بهرام سروری نژاد از چهارشنبه ۸ شهریور ماه ساعت ۱۸:۳۰ اجرا خود را در تماشاخانه مهر آغاز کرده است.
در این اثر بازیگرانی چون گلچهره زند، ماکان رضایی پور، بهرام سروری نژاد، مرتضی ظهرابی، عباس شیراوند و فریبا بکلو به ایفای نقش میپردازند.
سایر عوامل این رادیوتئاتر عبارتند از صدابردار: ناصر نظری، دستیار کارگردان: الهام سلیمی، طراح تصویر: رعنا عابدی و طراح پوستر: محدثه قافله باشی.
در خلاصه داستان «دختر وطن» آمده است: کونیکو یامامورا دختر ژاپنی با تاجر ایرانی اسدالله بابایی در ژاپن آشنا شده، علیرغم مخالفتهای خانواده، مسلمان میشود و با او ازدواج میکند. سپس به ایران میآیند. آنها صاحب سه فرزند میشوند. محمد یکی از فرزندان آنهاست که در جنگ شهید میشود. به همین دلیل مرحوم کونیکو با نام ایرانی سبا، لقب یگانه مادر شهید ژاپنی را به خود اختصاص داده است.