خبرگزاری مهر؛ گروه مجله – جواد شیخ‌الاسلامی: به سیاق سال گذشته که روزهای منتهی به اربعین حسینی، خود را به مرز دوغارون می‌رساندیم تا از حضور زائران افغانستانی و شرایط آنها در نقطه صفر مرزی گزارش تهیه کنیم، امسال هم راهی مرزهای شرقی شدیم؛ اما تنها چیزی که در چند روز گذشته پیگیری نصیب‌مان شد، دوندگی و جواب پس دادن به اداره‌ها و نهادهای مختلف اعم از مرزبانی و استانداری و اداره اتباع بود و البته پشت در ماندن...
علافی پشت مرز دوغارون!
سال گذشته برای بازدید از مرز دوغارون و شرایط عبور زائران افغانستانی راهی صفر مرزی شدم که دو گزارش زیر درباره وضعیت زوار در این منطقه منتشر شد:
اربعین امسال، مرز دوغارون؛ حضور زائران و غیبت موکب‌ها
با ورود به ایران انگار وارد کربلا شده‌ایم
امسال با تصور افزایش شمار زائران افغانستانی و اهمیت هرچه بیشتر کیفیت خدمات‌رسانی به آنها خود را به مرز رساندم. به پست کنترل و مراقبت مرز دوغارون رسیدیم. از قبل شناسنامه و کارت خبرنگاری‌ام را آماده کرده بودم، با اشاره سرباز مرزی که کلافه از گرمای هوا بر سرش کلاهی آفتاب‌گیر گذاشته بود، آنها را تحویلش دادم.
به محض دیدن کارت خبرنگاری انگار که سوژه مناسبی گیر آورده باشد، سریع پیاده‌ام کرد و با خودش به داخل ساختمان کنترل و مراقبت مرزی برد. در ساختمان مرزبانی مرا به مافوق خودش معرفی کرد و با تأکید گفت: «خبرنگار است». مافوق، کارت خبرنگاری و شناسنامه را نگاه کرد و پرسید: «چرا آمدی؟» جوابم مشخص بود: «برای تهیه گزارش از وضعیت زائران افغانستانی اربعین در مرز دوغارون و شرایط خدمات و امکانات آنها».
سه چهار ساختمان و پاسگاه دیگر هم همراه سرباز چرخانده شدم و همه جا اولین سوال این بود که برای چه آمدی؟ هر ساختمان که وارد می‌شدیم کسی که پشت میز نشسته بود، درباره نیتم سوال می‌کرد و بعد از ساعتی معطلی مرا به دیگری حواله بعد می‌داد. آخرین جوابی که گرفتم این بود: «برای حضور در مرز و تهیه گزارش باید از فرمانداری مجوز داشته باشید».
کسی از وضعیت زائران افغانستانی در دوغارون خبر ندارد!
ساعت دوازده و نیم بود که با هدایت سرباز به پشت ساختمان پست کنترل و مراقبت مرزبانی برگردانده شدم. تا ساعت چهار بعدازظهر زیر گرمای سوزان و در میان گرد و خاک مرز، ساعت‌ها روی زمین نشستم به امید اینکه پیگیری‌ها از تهران نتیجه دهد و بتوانم گزارشی درباره وضعیت زائران افغانستانی تهیه کنم.
برای یک پوشش خبری ساده، اتفاقی که در همه مرزها می‌افتد، با تمام کسانی که می‌توانستند کمک کنند تماس گرفتیم؛ از موکب‌داران و خبرنگاران بومی گرفته تا استانداری و دیگر مسئولان. این معطلی در حالی بود که از تمام مرزهای کشور، به طور لحظه‌ای اخبار و اتفاقات اطلاع‌رسانی و رسانه‌ای می‌شد اما کسی از مرز دوغارون و وضعیت زائران افغانستانی خبر دقیقی نداشته و البته هنوز هم ندارد!
چند روزی پیگیری بی‌فرجام برای یک روز حضور در مرز...
معطلی در مرز بی فایده بود. توانستم با یکی از موکب‌های حاضر در مرز دوغارون ارتباط بگیرم. شماره یکی از مسئولان اداره اتباع خراسان رضوی را ارسال کرد و گفت فلانی کمکت می‌کند. بعد از تماس قرار شد صبح امروز (چهارشنبه) نامه‌ای به اداره امور اتباع ببرم و مجوز حضور در مرز را بگیرم.
امروز، با نامه‌ای خطاب به مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خراسان رضوی در اداره اتباع حضور پیدا کردیم؛ خوشحال از اینکه که بعد از چند روز، بالاخره شرایط تهیه گزارش از دوغارون فراهم می‌شود. اما بعد از چند ساعت پیگیری و رفت و آمد و حضور در این اتاق و آن اتاق، جوابی که شنیدیم این بود: «فردا صبح ساعت ۷ اینجا باشید. اگر مدیرکل نامه شما را امضا کرده باشد، فردا هم باید سه چهار ساعت پیگیری کند تا مجوز حضور در مرز با کسب کنید!».
کلافه از چند روز معطلی و پیگیری‌های بی‌ثمر از مسئولان مختلف برای حضور در مرز، حالا گوشه‌ای از مشهد نشسته‌ام و به جای نوشتن گزارش از حال و هوای مرز دوغارون در اربعین ۱۴۰۲ و حضور زائران افغانستانی، درباره کارشکنی و سر دواندن‌ها گزارش می‌نویسم.
بی‌خبری؛ خوش‌خبری!
چند روزی بیشتر تا اربعین باقی نمانده و هنوز هیچکس اطلاع موثقی از وضعیت زائران افغانستانی در مرز دوغارون ندارد. اینکه چه تعداد زائر به ایران آمده‌اند؟ وضع خدمت‌رسانی به آنها چگونه است؟ چه گروه‌های مردمی و دولتی از آنها استقبال کرده‌اند؟ وضعیت حمل و نقل زائران به مشهد یا چذابه چگونه است؟ زائران و شیعیان افغانستانی با چه مسائل و مشکلاتی در مرز مواجه‌اند؟
سوالی که پیش می‌آید این است که شماری از مسئولان چگونه با اطمینان بالا حرف از «شرایط خوب در تمام مرزها» می‌زنند در حالی که از اطلاع رسانی درباره آنها امتناع می‌شود؟ در شرایطی که رسانه‌های ضدایرانی مثل بی‌بی‌سی از خلأ حضور رسانه‌های رسمی در مرزها سوءاستفاده می‌کنند و درباره مهاجران و زائران افغانستانی به شایعه‌پراکنی می‌پردازند، رسانه‌های رسمی از حضور در مرزی که میزبان شمار بسیاری از شیعیان و زائران اربعین است، منع شده‌اند.