بابک نگاهداری در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به لایحه برنامه هفتم توسعه کشور و جای خالی فناوریهای نوین در این برنامه اظهار کرد: تمامی استراتژیستها اشتراک نظر دارند که پیشران همه تحولات در سالهای پیش رو که از همین حالا بارقههای آن شروع شده، فناوریهای نوین و پیشرفته خواهد بود؛ به تناسب آن اگر دوره تحولات زندگی بشری را رصد کنید میبینید که زندگی بشری از عصر کشاورزی آغاز شده، وارد عصر صنعت و بعد عصر دانایی شده و در نهایت به عصر هوشمند خواهیم رسید.
کشورهای منطقه در حال سرمایه گذاری بر روی فناوریهای نوین هستند
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی افزود: این تحولات به تناسبات تمام برنامه ریزی کشورها را تحت تأثیر قرار میدهد و شاهد هستیم که کشورهای منطقه، کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، ترکیه و در مجموع کشورهای همسایه در حال حاضر به طور جدی بر روی فناوریهای نوین و اقتصاد متناسب با این تحولات دانش بنیان سرمایه گذاریهای ویژه میکنند.
فناوریهای نوین تا ۲۰۵۰ پیشران تحولات کشورهاست / لزوم حرکت به سمت اقتصاد هوشمند و دیجیتال
وی ضمن بیان این مطلب که اقتصاد وارد مرحله عصر دانایی و هوشمندی شده است، خاطرنشان کرد: به تناسب همین تغییر و تحولات، فناوریهایی مثل هوش مصنوعی، فناوریهای زنجیره بلوکی، اینترنت اشیا و اتوماسیون و نظایر اینها تا ۲۰۵۰ به تشخیص استراتژیست ها جزو اصلی ترین پیشرانهای تحولات جوامع و کشورهاست؛ به تناسب اقتصاد جوامع هم به همین ترتیب دچار دگردیسیهایی خواهد شد و باید از اقتصاد صنعتی به سمت اقتصاد هوشمند، اقتصاد کوانتوم، اقتصاد مجازی و دیجیتال تغییر جهت دهیم چرا که بالاخره این موارد ویژه اقتصادهای عصر دانایی هستند.
جای خالی فناوریهای نوین در لایحه برنامه هفتم توسعه
نگاهداری با اشاره به اینکه در برنامه هفتم توسعه کشور آنچنان که باید و شاید به تحولات نام برده توجهی نشده است، گفت: سال هاست که عصر صنعتی وارد عصر دانایی شده و در همین سالهای اخیر نیز وارد عصر هوشمند شده ایم اما به نظر میرسد دست اندرکاران سازمان برنامه و بودجه و کسانی که مسئولیت تدوین سند برنامه را برعهده داشته اند، توجه لازم را به این تحولات نداشته اند و بیشتر موادی که در برنامه هفتم آمده، بحث ساماندهی صنعت در کشور و در واقع ساماندهی عصر دوم تحولات است و خیلی رویکردهای دانایی محور و هوشمند محور در سند دیده نمیشود.
اقتصاد دانش بنیان راه حل دستیابی به رشد اقتصادی ۸ درصدی
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی ادامه داد: این در حالی است که اگر ایران نسبت به رقابتهای جهانی در حوزه فناوریهای نوین در کشورهای منطقه و جهان بی توجه باشد، مطمئناً با یک عقب ماندگی مواجه خواهیم شد. از طرفی دیگر در برنامه هفتم عدد ۸ درصد رشد اقتصادی پیش بینی شده است، این میزان رشد اقتصادی زمانی محقق خواهد شد که ما از رویکردهای نوین و دانش بنیان حداکثر بهره برداری را داشته باشیم، چرا که اقتصاد دانش بنیان و تولید دانش بنیان است که ثروت ساز است و این ثروت سازی میتواند به تحقق ۸ درصدی رشد اقتصادی بیانجامد.
وی سرمایه گذاری، بهره وری و منابع انسانی را ۳ مؤلفه مهم رشد اقتصادی برشمرد و گفت: دانش بنیانی و فناوریهای نوین اصلی ترین عامل ارتقای بهره وری در دنیای امروز است؛ یعنی هرچقدر صنایع، شرکتها و کارخانجات ما از فناوری بهره برداری بیشتری داشته باشند، به همان تناسب بهره وری شرکتها ارتقا مییابد. همچنین منابع انسانی ما دیگر منابع انسانی نخبگانی است و رویکردهای دانش بنیانی محور اصلی است.
تاکید رئیس مجلس درباره توجه به فناوری هوش مصنوعی / اضافه شدن ۲ ماده به لایحه برنامه هفتم
نگاهداری ضمن اشاره به اینکه کشورهای دنیا در حال حاضر بر فناوری هوش مصنوعی متمرکز هستند، اظهار کرد: فناوری هوش مصنوعی، حوزه اقتصادی، ارتباطات اجتماعی بین افراد جامعه، فضای اشتغال و کسب و کار و حتی فضای سیاسی و رابطه بین مردم و حاکمیت را متحول خواهد کرد، بنابراین ضرورت دارد با توجه به اهمیت راهبردی فناوری هوش مصنوعی، حداقل یکی دو ماده در برنامه هفتم درباره جهت گیری های کشور و تصمیمات اساسی برای توسعه و تقویت هوش مصنوعی داشته باشیم.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: در لایحهای که دولت به مجلس ارائه داده، هیچ اثری از تدابیر کشور در حوزه هوش مصنوعی به عنوان یک فناوری تحول آفرین در سالهای پیش رو وجود نداشت که با تاکید دکتر قالیباف رئیس مجلس، مرکز پژوهشهای مجلس موظف شد ۲ ماده را به سند اضافه کنیم که در حال حاضر بر روی آن کار کرده ایم و آن را در اختیار مجلس گذاشته ایم.
وی ادامه داد: دو مادهای که به سند اضافه شده، در واقع پیشنهاداتی درباره توسعه، تقویت و کاربرد هوش مصنوعی در بخشهای مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است.
نگاهداری همچنین بر افزایش سهم بودجه تحقیق و پژوهش توسعه علوم و فناوریهای جدید تاکید کرد و پشتیبانی از کارآفرینی و فعالیتهای نوآورانه و توانمندسازی بخشهای تعاونی و خصوصی را یک ضرورت دانست.
کلان حکمرانی کشور باید درگیر موضوع دانش بنیانی شود
نگاهداری بر ضرورت توجه بخشهای مختلف حاکمیت به رویکردهای دانش بنیان تاکید کرد و افزود: لازم است که کلان حکمرانی کشور درگیر موضوع دانش بنیانی شود، یعنی حکمرانی در همه عرصهها با رویکرد دانش بنیان یک تحول و دگردیسی در خود ایجاد کند. اگر قرار باشد تمام تحولات دانش بنیان توسط معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان بدون کمک سایر اجزای حکمرانی اعم از اقتصاد، اجتماع و سیاست پیش برده شود، به نظرم موفقیت چندانی حاصل نخواهد شد.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه دانش بنیان شدن باید یک رویکرد حاکم بر همه اجزای حکمرانی در کشور باشد نه صرفاً فعالیتی در یک بخشی از کشور، گفت: البته قطعاً حمایتها، پیگیریها و برنامه ریزی های معاونت علمی در این مسیر لازم است اما مدیران سایر حوزههای ما هم باید دانش بنیان فکر کنند و بیندیشند اما احساس میکنم هنوز در سایر اجزای حکمرانی کشور فهم درستی نسبت به ظرفیتهای اقتصاد دانش بنیان ایجاد نشده است.
نگاهداری در پایان صحبتهای خود را اینگونه تکمیل کرد و گفت: هنوز مدیران ما در سایر بخشها به اقتصاد دانش بنیان و فناوریهای دانش بنیان به عنوان یک مساله نگاه میکنند و نه به عنوان یک راه حل. در حالی که اقتصاد دانش بنیان راه حل برون رفت بسیاری از مسائل کشور از مهاجرت نخبگان تا افزایش بهره وری و دستیابی به رشد اقتصادی ۸ درصدی است. این فهم مشترک باید در بین مدیران همه حوزههای حکمرانی کشور ایجاد شود تا در آینده شاهد یک تحول اساسی در رویکردهای دانش بنیان باشیم.