کتاب «مرجعیت علمی قرآن کریم» به کوشش حجج اسلام محمدصادق یوسفی مقدم و سید اسدالله موسوی عبادی است که در پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد.

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «مرجعیت علمی قرآن کریم» به کوشش حجج اسلام محمدصادق یوسفی مقدم و سید اسدالله موسوی عبادی است که در پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در ۲۰۳ صفحه تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه به چاپ رسید.

یکی از مهمترین ابعاد بهره‌گیری از قرآن، استفاده از آن در علوم و دانش‌های مختلف است. همواره علوم و دانش‌های بشری در حال ایجاد، توسعه و تکاملند و در ارتباط بین قرآن و علوم، نخستین پرسشی که به ذهن پژوهشگران خطور می‌کند، این است که آیا اساساً بهره‌گیری از قرآن در بررسی امور مربوط به این علوم، اعم از پیش فرض‌ها، مبانی، مسائل، روش‌ها و دیگر ابعاد آن علم، امکان‌پذیر است یا خیر؟

بسیاری از متفکران و دانشوران اسلامی درصدد برآمدند تا با کمک گرفتن از قرآن کریم و سنت این دانش‌ها را بومی‌سازی کنند. مثلاً فقه اسلامی اخلاق اسلامی عرفان اسلامی فلسفه اسلامی و در علوم انسانی نیز همانند قرآن و مدیریت قرآن و حقوق قرآن و جامعه شناسی و….

این اثر در قالب گفت و گو با ۵ نفر از صاحب نظران و پژوهشگران عرصه مرجعیت علمی قرآن کریم به بررسی این موضوع پرداخته است

ساختار اثر

در گفتگوی اول با حجت الاسلام والمسلمین حسن رمضانی درباره «مرجعیت علمی قرآن در عرفان» ابتدا قرآن به عنوان خاستگاه عرفان، دو معنای خاستگاه بودن قرآن و هویت تفاسیر عرفانی بررسی شده و دلایل مرجعیت قرآن و راهکارهای عملیاتی کردن مرجعیت قرآن (استنطاق قرآن، احیای درس‌های تفسیر و رفع مهجوریت قرآن) مورد تأکید قرار گرفته و در ادامه، فاصله گرفتن علوم اسلامی از قرآن، معرفی چند منبع در بحث مرجعیت قرآن و پیامدهای بحث مرجعیت علمی قرآن در عرفان به رشته تحریر درآمده است.

گفتگوی دوم با حجت الاسلام امیرعلی لطفی درباره «مرجعیت عملی قرآن کریم در مدیریت» بوده که به تبیین مراد از مرجعیت علمی قرآن، چهار دیدگاه در مورد انسان در دانش مدیریت و نگاه انسان شناختی قرآن پرداخته و تبیان بودن قرآن، روش شناسی مرجعیت علمی قرآن و مسئله‌سازی قرآن برای علم را مورد تأکید قرار داده است.

در گفتگوی سوم با حجت الاسلام خسرو پناه درباره مرجعیت علمی قرآن کریم به بررسی قرآن بسندگی و نسبت قرآن و علوم طبیعی پرداخته و سه وظیفه مهم علوم انسانی و فلسفه پیشینی و پسینی علم را تشریح شده است.‌

در گفتگوی چهارم با حجت الاسلام محمدحسن زمانی، قرآن داروی اصلی شفابخش همه آلام جامعه بشری معرفی شده و ضعف حضور قرآن در علوم انسانی بررسی شده و در ادامه، جایگاه ثقل اکبر و ثقل اصغر در علوم اسلامی و جمع بین قرآن و حدیث تبیین شده و راهکارهای مرجعیت بخشی قرآن، مفهوم مرجعیت علمی قرآن کریم و تعریف علمی در عنوان «مرجعیت علمی قرآن» مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

در آخرین و پنجمین گفتگو که با حجت الاسلام محمدعلی مهدوی راد درباره مرجعیت علمی قرآن کریم انجام شده، ضمن بیان دو گونه نگرش علمی به قرآن و مرجعیت قرآن در فهم خود قرآن، لزوم استخراج قواعد تفسیری از روایات و نادیده گرفتن سیاق در تفسیر جملات مستقله به نگارش درآمده است.