به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، پس از مطرح شدن برخی ادعاهای مرزی از سوی کویت در ارتباط با مرز مشترک با عراق، حال «محمد شیاع سودانی»، نخست وزیر عراق اعلام کرده است که بغداد برای حل اختلاف با کویت در مورد کشتیرانی در آبراه خورعبدالله از طریق مذاکره آمادگی دارد. به گفته سودانی، مذاکره تنها راه حل اختلاف میان کویت و عراق است.
نخست وزیر عراق همچنین تاکید کرد که هر راهحلی که با قانون اساسی و قوانین بینالمللی مطابقت داشته باشد، میتواند میان دو کشور بکار گرفته شود.
به گفته السودانی، مهمترین موضوع در رفع اختلاف آن است که طرفین از اظهارات دوری کنند و صرفاً با عقلانیت به دنبال حل اختلاف باشند.
پیش از این، «شیخ احمد نواف الاحمد الصباح»، نخست وزیر کویت در سخنان خود در نشست مجمع عمومی سازمان ملل نسبت به پیامدهای منفی لغو دو قرارداد مربوط به کشتیرانی دریایی بین کشورش و عراق هشدار داده بود.
الصباح در سخنرانی عمومی مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت که کشورش از صدور حکم دادگاه عالی فدرال در عراق درباره قانون موافقتنامه تنظیم کشتیرانی دریایی در خورعبدالله متعجب شده است.
وی افزود که کشورش موافقتنامه ناوبری و پروتکل را به دلیل اهمیت آنها در حفظ امنیت و ایمنی دریانوردی معتبر خواهد دانست زیرا از ایجاد هرج و مرج و نقض مرزها جلوگیری میکند و کنار گذاشتن آن به شکل گیری و تقویت جریانهای قاچاق تسلیحات و تجارت مواد مخدر برای تأمین مالی شبه نظامیان تروریستی مختلف منجر خواهد شد.
نخست وزیر کویت از عراق خواست تا حسن نیت خود را ابراز کند و جلسات تیمهای فنی تعیین شده برای تعیین مرزها را مطابق با قوانین و کنوانسیونهای بین المللی تکمیل کند.
حدود یک ماه پیش، دادگاه عالی فدرال عراق طی حکمی تصویب توافقنامه تنظیم دریانوردی در خور عبدالله را غیر قانونی اعلام کرد.
دادگاه عالی فدرال عراق در بیانیهای اعلام کرد که پس از بررسی دعوایی مطرح شده درخصوص تصویب توافقنامه تنظیم دریانوردی در خور عبدالله میان عراق و کویت به تاریخ ۲۰۱۳، آن را غیر قانونی میداند.
دادگاه عالی فدرال عراق، تصویب این توافقنامه را با توجه به مخالفت آن با احکام ماده ۶۴ قانون اساسی عراق غیرقانونی اعلام کرد. احکامی که بر اساس آن تصویب معاهدات و توافقنامههای بین المللی باید با اکثریت دو سوم اعضای پارلمان صورت گیرد.
لازم به ذکر است که خور عبدالله یک آبراهه راهبردی در انتهای شمال غربی خلیج فارس است که از غرب به جزیره «بوبیان» کویت و از شرق به «اروند کنار» ایران و از شمال به بنادر فاو و امالقصر عراق وصل میشود.
توافق نامه خور عبدالله که با هدف تنظیم ناوبری دریایی در منطقه مرزی خور عبدالله بین دو کشور به امضا رسید به یک مساله سیاسی برای برخی مقامات عراقی تبدیل شده که ممکن است شکاف میان عراق و کویت را بیشتر کند. مساله مورد اختلاف بین دو کشور به منطقه کوچکی در نزدیکی مرزهای آبی بین دو کشور بر میگردد که کویت آن را بخشی از آبهای منطقهای خود میداند اما عراق بر این اعتقاد است که توافقی نشده که این منطقه متعلق به کدام کشور است.
مشکل خور عبدالله از سال ۲۰۱۰ که مسأله احداث بندر بزرگ فاو در عراق مطرح شد، نگرانیهای جدی کویت را از این بندر بزرگ که تا عمق خلیج فارس امتداد دارد، به دنبال داشت و بر همین اساس کویت به سرعت ساخت بندر مبارک را در طرف مقابل آن، در جزیره بوبیان آغاز کرد.
رقابت دو کشور عراق و کویت برای تسلط بر آبراهه خور عبدالله باعث شد، وزیر خارجه کویت برای اطمینان خاطر به عراقیها، در ۲۰۱۴ نوعی همکاری را در این آبراهه آبی مطرح کند. بحران زمانی آغاز شد که کویت اقدام به ساخت بندر بزرگ المبارک کرد که این امر با مخالفت عراقیها روبه رو شد و آن را باعث کاهش بخش بزرگی از ورودی آبهای منطقهای خود عنوان کردند.
کارشناسان عراقی معتقدند که ساخت این بندر منجر به تنگ شدن تنها گذرگاه آبی عراق میشود چرا که در آن صورت کویت ۵۰۰ کیلومتر ساحل خواهد داشت اما سهم عراق فقط ۵۰ کیلومتر است و این به آن معناست که کشتیهایی که بخواهند وارد بنادر عراق شوند نیاز به اجازه ورود از کویت برای ورود به خور عبدالله خواهند داشت.