شهرام قدیری کارگردان فیلم سینمایی «آلفا و ربات نابودگر» از آثار حاضر در بخش رقابتی سی‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر درباره این اثر توضیح داد: «آلفا و ربات نابودگر» یک فیلم رئال در ژانر کودک و نوجوان است و می‌توان گفت بیشتر هدف ما در ساخت این فیلم، مخاطبان نوجوان بوده‌اند. این فیلم نگاه جدیدی به کودکانی دارد که به دنبال تکنولوژی‌های جدید هستند. دستاوردهای تکنولوژی برای کودکان امروز به‌شدت جذاب است و در آن به‌دنبال آینده خود می‌گردند.
وی افزود: کودک امروز مدام علاقه به پژوهش دارد تا بداند در آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد. به همین دلیل محتواهایی مانند مباحث مربوط به رباتیک امروز در میان دانش‌آموزان به‌شدت جا افتاده است و حتی برخی مدارس سرفصل‌های درسی برای این موضوعات تعریف کرده‌اند. با توجه به همین نکات تصمیم به ساخت فیلم «آلفا و ربات نابودگر» گرفتم. این فیلم سوای رویکرد محتوایی از نظر تکنیک ساخت هم متناسب با همین مباحث بوده است.
این کارگردان توضیح داد: در «آلفا و ربات نابودگر» برای اولین بار از ربات برای ساخت فیلم استفاده کرده‌ایم. تمام ربات‌های دانشگاهی کشور در فرآیند ساخت «آلفا و ربات نابودگر» نقش‌آفرینی داشته‌اند؛ ربات‌های معروفی که توسط دانشمندان ایرانی ساخته شده‌اند و در دانشگاه‌های معتبری مانند صنعتی شریف در حال کار روی آنها هستند، در این فیلم حضور دارند. برخی از این ربات‌ها که در عرصه‌های جهانی هم مقام‌هایی آورده‌اند بازیگر فیلم ما بوده‌اند.
استفاده از هوش مصنوعی در روایت فیلم
وی ادامه داد: دیگر ویژگی «آلفا و ربات نابودگر» هم این بود که در فرآیند ساختش از دانش هوش مصنوعی بهره گرفتیم. در سه دقیقه ابتدایی، قصه ما روایت می‌شود و با همکاری متخصصان هوش مصنوعی این فیلم را ساخته‌ایم. دیگر ویژگی فیلم هم همراهی با مخاطبان کودک و نوجوان برای ماجراجویی در دنیای تکنولوژی روز است.
این کارگردان درباره بازی گرفتن از ربات‌ها در «آلفا و ربات نابودگر» هم توضیح داد: در تمام دنیا این رویکرد مرسوم است که می‌گویند کارگردان حتی اشیا بی‌جان حاضر در صحنه را هم به خدمت خود می‌گیرد اما اینجا با ربات‌ها در ارتباط بودیم. مخاطب کودک در یک فیلم بیشتر با کاراکترهای حیوانی ارتباط برقرار می‌کند و وقتی به سن نوجوانی می‌رسیم، آنها کاراکترهایی در میانه حیوان و انسان را می‌پسندند. در اینجاست که ماشین اهمیت پیدا می‌کند و مخاطب نوجوان با ربات‌ها بیشتر می‌تواند ارتباط بگیرد.
هیچکس از ما حمایت نکرد. روزی که می‌خواستم این پروژه را شروع کنم، با توجه به اطلاع‌رسانی‌ای که صورت گرفته بود، انتظارم این بود تمام نهادهای مرتبط با رباتیک پای کار این پروژه خواهند اما وقتی تولید را کلید زدیم، هیچکس پای کار نیامد!
وی افزود: این ربات‌ها قابل برنامه‌ریزی بودند. ما چند روز مانده به تصویربرداری هر آنچه را که می‌خواستیم به متخصصان رباتیک منتقل می‌کردیم و آنها براساس همان خواسته‌ها این ربات‌ها را برنامه‌ریزی می‌کردند. در مواردی حتی آنها میزانسن‌هایی را که من مدنظر داشتم با موبایل تصویربرداری و براساس آن برای ربات‌ها برنامه‌نویسی می‌کردند. البته طبیعی است که برخی چیزها مطابق خواست ما پیش نمی‌رفت.
قدیری گفت: سه ربات در فرآیند فیلمبرداری ما خراب شدند و آسیب دیدند و ما برای ادامه تصویربرداری ناگزیر از توقف کار برای تعمیر این ربات‌ها شدیم. این‌ها بخشی از دشواری‌های ساخت این فیلم با استفاده از ربات‌های واقعی بود. این‌ها ربات‌هایی هستند که نهادهای دولتی و دانشگاه‌ها پشت آنها بودند و برای استفاده از آنها در «آلفا و ربات نابودگر» با اشخاص حقیقی مواجه نبودیم. این نهادها هم حداکثر همکاری را برای استفاده از این ربات‌ها با ما داشتند. خسارت‌هایی هم که پیش می‌آمد، معمولاً متوجه تهیه‌کننده به‌عنوان سپر بلای پروژه بود!
این کارگردان با تأکید براینکه این پروژه با بودجه شخصی و در بخش خصوصی تولید شده است، گفت: هیچکس از ما حمایت نکرد. روزی که می‌خواستم این پروژه را شروع کنم، با توجه به اطلاع‌رسانی که صورت گرفته بود، انتظارم این بود تمام نهادهای مرتبط با رباتیک پای کار این پروژه خواهند اما وقتی تولید را کلید زدیم، هیچکس پای کار نیامد!
کارگردان «آلفا و ربات نابودگر» درباره عدم اقبال نوجوانان امروز به فیلم‌های سینمای ایران گفت: نوجوان که به تازگی سن کودکی را پشت‌سر گذاشته است، بیشتر علاقه دارد که مورد توجه باشد و به او اهمیت داده شود. او در مرحله رشد شخصیت است و توجه به این نکات بسیار حائز اهمیت است. من کمتر فیلم مرتبط با گروه سنی نوجوان در سینمای ایران با چنین رویکردی دیده‌ام. عوامل مختلفی در دیده شدن یا دیده نشدن یک فیلم از سوی نوجوانان دخیل است و اگر تا امروز شاهد بی‌اقبالی نوجوانان بوده‌ایم حتماً دلیلش این است که به خوبی نتوانسته‌ایم به خواسته‌های آنها بپردازیم.
اتفاقات نامتعارف در حیاط مدرسه!
وی افزود: بخشی از «آلفا و ربات نابودگر» مربوط به نمایش اتفاقات نامتعارفی است که در یک حیاط مدرسه رخ می‌دهد. به‌عنوان مثال زنده‌یاد آرش میراحمدی که در این فیلم یکی از نقش‌های اصلی را ایفا کرده بود، در صحنه‌ای از فیلم به‌عنوان ناظم، آوازی را پشت میکروفن می‌خواند و همه بچه‌های مدرسه با آن شروع به شادی و حرکات موزون همراه با ربات‌ها می‌کنند. این‌ها تجربه‌های متفاوتی است که نوجوان ایرانی می‌تواند از آن استقبال کند.
این کارگردان درباره فرآیند تولید «آلفا و ربات نابودگر» توضیح داد: زمستان سال گذشته ما فیلمبرداری این پروژه را آغاز کردیم و بعد از یک ماه و نیم فیلمبرداری به پایان رسید. البته بیماری امیکرون در مقطعی آسیب جدی به پروژه ما زد و ۲ نفر از بچه‌های بازیگر فیلم از سر صحنه راهی بیمارستان شدند. برای یک هفته بازیگر نقش اصلی نداشتیم. بعد از آن هم خودم راهی بیمارستان شدم. در چنین شرایط سختی کار را به سرانجام رساندیم.
وی تأکید کرد: در مقطعی هم حدود چهار ماه زمان صرف شد تا ما نامه‌نگاری‌هایی برای استفاده از ربات‌ها داشته باشم. تیم رباتیک دانشگاه شریف واقعاً کمک‌های بسیار زیادی به فیلم ما کردند تا ما بتوانیم از این ربات‌ها در فیلم استفاده کنیم.
کارگردان «آلفا و ربات نابودگر» درباره همکاری با زنده‌یاد آرش میراحمدی هم گفت: آرش از رفقای خوب و قدیمی من بود که پیش‌تر در چند فیلم و سریال من ایفای نقش کرده بود. فیلم «آلفا و ربات نابودگر» به‌نوعی آخرین پروژه او بود. آرش جزو افرادی بود که وقتی تدوین اولیه فیلم را دید، از بخش‌هایی از کار ایراد گرفت و باعث شد آن بخش‌ها را تدوین مجدد کنیم. او به‌شدت علاقه داشت نسخه نهایی فیلم را ببیند. آخرین تماس ما زمانی بود که آرش از بیماری‌اش به من خبر داد و گفت دارم شیمی‌درمانی را آغاز می‌کنم. او یکی از پرانرژی‌ترین رفقای من بود که تمام خاطراتم از او در پشت‌صحنه کارها مربوط به لحظاتی است که با هم می‌خندیدیم. روحش شاد.