علی دژبانی در گفت و گو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: ایرانیان در طول دو دهه اخیر و با ظهور اینترنت و شبکه‌های اجتماعی مجازی و موبایلی تجربیات مثبت و منفی کسب کرده که تجربیات منفی آسیب‌های روانی و اجتماعی برای او در بر داشته است.
وی خاطرنشان کرد: هر فرد ایرانی در طول دو دهه اخیر و با ظهور اینترنت و شبکه‌های اجتماعی مجازی و موبایلی تجربیات و رویدادهای تازه و جدیدی را در زندگی فردی و اجتماعی کسب کرده است که برخی از این تجربه‌ها مثبت و مفید بوده و برخی از این تجارب و رویدادها منفی و مضر بوده و آسیب‌های روانی و اجتماعی برای او دربرداشته است.
پژوهشگر و فعال فرهنگ و رسانه اردبیل افزود: اکثر مسائل و مشکلات و آسیب‌های روانی و اجتماعی که جامعه ما امروزه با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند در مرحله نخست به «ورودی اطلاعات» شهروندان و خانواده‌ها برمی‌گردد.
دژبانی ادامه داد: جامعه‌ای که بیشترین آمار مربوط به آسیب‌های روانی، اجتماعی، اخلاقی و فرهنگی مانند طلاق، اعتیاد، خودکشی، افسردگی، خرافات، مصرف گرایی، طلاق‌های عاطفی و خیانت‌های زناشویی، حسادت، خودخواهی، ظاهرگرایی، نزاع و خشونت، چالش‌ها و آسیب‌های تربیتی و رفتاری را دارد منشأ و ریشه بخشی از این کجروی ها و بزهکاری‌های اجتماعی وابسته به ورودی اطلاعات انسان ایرانی از شبکه‌های اجتماعی مجازی و موبایلی است.
انسان برده شبکه‌های اجتماعی
این کارشناس ارشد مدیریت آموزشی تصریح کرد: بخشی دیگر از این مصائب مشکلات و آسیب‌های روانی و اجتماعی نیز مربوط به "موبایلی شدن شخصیت افراد " است به طوری که انسان هزاره سوم به ویژه در دو دهه اول برده شبکه‌های اجتماعی موبایلی شده است و انسان ایرانی هزاره سوم انسان موبایلی بوده واعتیاد به شبکه‌های اجتماعی موبایلی پیدا کرده است.
دژبانی گفت: انسان نوین امروز و قرن بیست و یکم اسیر و در بند موبایل، گوشی‌های اندروید موبایلی و شبکه‌های اجتماعی مجازی و موبایلی است و شخصیت انسان نوین ایرانی به اصطلاح موبایلی شده است.
وی اظهار کرد: اعتیاد موبایلی بدترین نوع اعتیاد رفتاری بوده و آسیب و پیامدهای فردی و اجتماعی منفی و مخرب آن به مراتب بدتر از اعتیاد مصرفی است چرا که انسان نوین ایرانی انسان موبایلی منفعل تنبل، کم تحرک ذهنی و اندیشه‌ای و پذیرنده است تا کنش گر، اندیشنده و شخصیت سوژه که پیشتر از وی انتظار می‌رفت.
دژبانی خاطرنشان کرد: نتایج بررسی‌های مختلف نشان می‌دهد میانگین مصرف روزانه شبکه‌های اجتماعی مجازی و موبایلی در نزد ایرانیان بین ۴ تا ۶ ساعت بوده که در مقام مقایسه با مصرف کتاب، مجلات و روزنامه به عنوان رسانه کلاسیک که کمتر از ۵/۱۲ دقیقه در روزاست، بسیار بیشتر پیش بینی شده است.
وی اظهار کرد: حجم بالای ورودی اطلاعات و دیتاهای مختلف به ویژه داده‌های منفی و مخرب به ذهن انسان ایرانی از طریق شبکه‌های اجتماعی موبایلی و اینترنت روح، روان و جسم او را تحت تأثیر قرار داده است.
کارشناس برنامه ریزی رسانه تبلیغات اسلامی اردبیل اضافه کرد: پیام‌ها و اطلاعات مختلف به وسیله شبکه‌های اجتماعی مجازی و موبایلی، اینترنت و بازی‌های رایانه‌ای - به عنوان نماد جامعه گفتار محور و آوا مدار- در کمترین زمان بر مخاطب اثر بالایی می‌گذارد اما این اثر بخشی و اثر گذاری بدون تمرکز، تفکر، و تحلیل مطالب برای درک محتوا و متن پیام است.
دژبانی گفت: ورود حجم بالای اطلاعات توسط شبکه‌های اجتماعی موبایلی به ذهن و مغز انسان ایرانی منفعلانه، پذیرنده بدون فکر، تکانشی و هیجانی و بدون داشتن تفکر تحلیلی است و در نتیجه بر ابعاد مختلف زندگی فردی، شغلی، خانوادگی و اجتماعی او تأثیر مستقیم و منفی دارد.
مطالعه و اقبال عمومی از کتاب حضور فضای مجازی را کمرنگ می‌کند
وی با بیان اینکه این رسانه‌ها کلیه تصمیم گیری ها و شئون مختلف زندگی انسان ایرانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، تصریح کرد: فناوری و تکنولوژی نوین ارتباطی و ظهور اینترنت و شبکه‌های اجتماعی مجازی علاوه بر داشتن محسنات که سبب تسهیل و تسریع در ارتباطات و روابط انسانی و اجتماعی شده است، انسان را مقید، پای بند و برده خود کرده است.
دژبانی با اشاره به اینکه «انسان موبایلی» تحرک کمتری دارد و قاعدتاً برای دستیابی به هرچیزی کمتر تلاش می‌کند، بیان کرد: مفهوم انسان موبایلی بر افرادی اطلاق می‌شود که ورودی تمام دیتا و اطلاعات شأن از شبکه‌های اجتماعی موبایلی است.
وی همچنین افزود: انسان موبایلی به واسطه شبکه‌های اجتماعی مجازی، ورودی اطلاعات زیادی دارد و حجم انبوهی از اطلاعات و دیتا وارد ذهن انسان شده که امنیت و سلامت روانی، فکری و اجتماعی او را به طرق گوناگون تهدید می‌کند.
پژوهشگر رسانه خاطرنشان کرد: نگرش درست به فضای مجازی و ادراک عقلانی آن مبنی بر اینکه استفاده از فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی موبایلی جزئی از زندگی است نه همه زندگی، عدم وابستگی اعتیاد گونه به شبکه‌های اجتماعی مجازی، استفاده محدود عقلانی و تحلیلی از شبکه‌های اجتماعی موبایلی از راهکارهای حل مسئله و مشکلات ناشی از استفاده بیش از حد از تلفن همراه است.
دژبانی افزود: مصرف بالای کتاب، مجله و روزنامه به عنوان رسانه کلاسیک نوشتاری و مشقی- به عنوان نماد جامعه متمدن مشق محور و نوشتار مدار- که قدرت تمرکز، تفکر، تحلیل مطالب و سنجش نقادانه را برای ادراک متن و محتوای پیام رسانه‌ای ارتقا می‌دهد و شخصیت منفعلانه موبایلی را به شخصیت سوژه کنش گر، اندیشنده و مطالبه گر فرهنگی و اجتماعی تغییر می‌دهد از مهمترین راهکارهای حل مساله مشکلات و معضلات فردی و اجتماعی امروز انسان و جامعه ایران اسلامی است.