خبرگزاری مهر، گروه بین‌الملل: بلاروس کشوری در اروپای شرقی است که حدود ۱۰ میلیون نفر جمعیت دارد. ساخت ماشین‌های سنگین و دشت‌های گسترده برای کشاورزی مهمترین مشخصه‌های اقتصادی این کشور به شمار می‌رود. روز سه شنبه ۲۵ مهر ماه دکتر محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور در راستای گسترش روابط دوجانبه راهی مینسک پایتخت بلاروس شد. سفری فشرده و یک روزه که نتایج قابل توجهی به همراه داشت. از همان بدو ورود نوع استقبال مقامات بلاروس از هیئت ایرانی نشان دهنده میزان لزوم گسترش روابط اقتصادی دوجانبه بود. بلاروس از سال ۲۰۲۰ با تحریم‌های غرب مواجه شده و همین مسئله مینسک را به این نتیجه رسانده که برای دور زدن آثار تحریم‌ها باید روابط اقتصادی با کشورهای مستقل را گسترش دهد.
در این سفر، معاون اول رئیس جمهور با رئیس جمهور، نخست وزیر، رؤسای مجلس بلاروس و دیگر مقامات بلاروس دیدار کرد. بازدید از کارخانه‌های ساخت ماشین آلات کشاورزی و صنایع سنگین نیز از دیگر برنامه‌ها بود. دکتر مخبر همچنین از میدان پیروی شهر مینسک بازدید کرد و با اهدای گل یاد قربانیان جنگ جهانی دوم را گرامی داشت. این سفر یک روزه یک هدف بزرگ را دنبال کرد: افزایش میزان مبادلات تجاری دو طرفه به یک میلیارد دلار.
تاکید بر سرعت بخشی برای اجرای توافقات در دیدار با لوکاشنکو
در اولین دیدار معاون اول رئیس‌جمهور با الکساندر لوکاشنکو رئیس‌جمهور بلاروس دیدار کرد و گزارشی از آخرین وضعیت اجرای توافق نامه جامع همکاری‌های فیمابین ارائه داد.
دکتر محمد مخبر در این دیدار مسائل مربوط به تبادلات بانکی، صدور ویزا و خطوط هوایی مستقیم را سه موضوع مهم در پیشبرد توافقات دانست و بر اهمیت رفع آنها تاکید کرد.
معاون اول رئیس جمهور همچنین ضمن محکوم نمودن نسل کشی رژیم صهیونیستی در غزه، از رئیس‌جمهور بلاروس خواست تا در کنار مردم مظلوم فلسطین برای توقف این جنایت جنگی در سرزمین‌های اشغالی تلاش کند.
الکساندر لوکاشنکو رئیس‌جمهور بلاروس نیز در این دیدار ضمن خوشامدگویی به دکتر مخبر و هیأت همراه اظهار امیدواری کرد این سفر بتواند در سرعت بخشی به اجرای توافقات مؤثر باشد.
وی به رئیس بانک مرکزی و وزرای امورخارجه و صنایع بلاروس دستور ویژه داد که در اسرع وقت برای رفع موانع اجرایی این توافقات و جبران عقب ماندگی در برخی حوزه‌ها تلاش کنند.
رئیس جمهور بلاروس در این دیدار وضعیت انسانی پیش آمده در غزه را اسف بار خواند و اعلام کرد جامعه جهانی باید برای توقف جنگ و کشتار غیرنظامیان اقدام قاطع کند.
گفت و گوی دوجانبه؛ از ارتقای روابط سیاسی تا تقویت مناسبات اقتصادی
معاون اول رئیس جمهور، ظهر سه شنبه نیز به طور رسمی از سوی «رومان گلاوچنکو» نخست وزیر بلاروس مورد استقبال قرار گرفت و سپس طرفین در گفت و گویی دوجانبه مهمترین مسائل پیش روی توسعه همکاری‌های اقتصادی را مورد بررسی قرار دادند.
معاون اول رئیس جمهور پس از این مراسم رسمی در گفتگوی دوجانبه با اشاره به ۳۰ سالگی روابط سیاسی بین ایران و بلاروس ارتقای روابط تهران-مینسک را راهبرد جدی جمهوری اسلامی ایران دانست و تصریح کرد: ارتباطات اقتصادی دو کشور متناسب با سطح بالای ارتباطات سیاسی گسترش نیافته است که اراده جدی ایران و بلاروس بر تعمیق و تقویت همکاری اقتصادی و تجاری است.
دکتر محمد مخبر با تاکید بر ضرورت تأمین نیازهای متقابل دو کشور تصریح کرد که باید مبادلات و توافقات بین دو کشور با استفاده از ارزهای ملی انجام شود. او همچنین با اشاره به امضای موافقت‌نامه‌ها و تفاهمنامه‌های همکاری بین ایران و بلاروس تاکید کرد: بسیاری از این موافقت‌نامه‌ها اجرایی و عملیاتی شده است و در خصوص سایر اسناد نیز باید موانع موجود را شناسایی و رفع کرد.
وی حل مسائل پولی و بانکی، توسعه حمل و نقل و ترانزیت و تسهیل صدور روادید برای بازرگانان و مردم دو کشور را حائز اهمیت اساسی خواند و افزود: باید تصمیمات اتخاذ شده بین هیأت‌های عالی رتبه دو کشور به نقطه مناسب و خوب توسعه روابط در همه زمینه‌ها برسد.
دکتر مخبر همچنین بخش‌های تجهیزات پزشکی، ماشین آلات و نیازهای بخش کشاورزی، صنعت خودروسازی و معدنی را از مهمترین زمینه‌های سرمایه‌گذاری بین دو کشور برشمرد و گفت: با افزایش تعاملات و رفع موانع می‌توان سطح مبادلات تجاری و اقتصادی ایران و بلاروس را به یک میلیارد دلار در سال افزایش داد.
دکتر مخبر با اشاره به توانمندی‌ها و دستاوردهای جمهوری اسلامی ایران در زمینه‌های تولیدات دانش بنیان، دارو، درمانی، تجهیزات پزشکی و تکنولوژی‌های روز دنیا به ویژه در زمینه صنعت نفت و گاز، خودرو، فولاد و تجهیزات و ماشین آلات کشاورزی گفت: آماده انتقال تجربیات و دانش فناوری‌های روز دانشمندان ایرانی به بلاروس هستیم.
رومان گلاوچنکو نخست وزیر بلاروس نیز در این دیدار با ابراز علاقه‌مندی برای توسعه روابط ایران و بلاروس در همه زمینه‌ها ابراز امیدواری کرد سفر معاون اول رئیس جمهور به این کشور زمینه ساز گسترش همکاری‌های حمل و نقل، نفت، پتروشیمی، صنعتی، سرمایه گذاری و سایر بخش‌ها شود.
وی تاکید کرد: تحولات صنعتی دو کشور در سال‌های گذشته از اصلی‌ترین برنامه‌های نقشه راه همکاری‌های ایران و بلاروس است و علاقمندیم در زمینه تجهیزات کشاورزی و خودرویی شرکت‌های خصوصی دو کشور به یکدیگر نزدیک تر شوند. به هیچ عنوان نباید کمترین زمان را برای توسعه و گسترش همکاری‌های دو کشور از دست داد و اراده و عزم رهبران سیاسی دو کشور باید به سمت تسهیل مبادلات تجاری و اقتصادی دو کشور حرکت کند.
مذاکرات فشرده هیأت‌های عالیرتبه برای توسعه مناسبات اقتصادی
معاون اول رئیس‌جمهور در ادامه سفر یک‌روزه خود به بلاروس در نشست مشترک هیأت‌های عالی دو کشور شرکت و سخنرانی کرد؛ نشستی که در آن گلاوچنکو نخست‌وزیر بلاروس نیز حضور داشت و افزون بر وی، دیگر وزیران حاضر نیز به بیان راهکارهایی برای تقویت مناسبات پرداختند.
دکتر مخبر به نقش و جایگاه ایران در سازمان‌های مهم اقتصادی پرداخت که می‌تواند به وزن همگرایی با بلاروس بیافزاید و گفت: ایران عضو بریکس و شانگهای است و از عضویت بلاروس در این سازمان‌ها حمایت می‌کند و جمهوری بلاروس نیز عضویت سازمان تجارت آزاد اوراسیا و پیمان‌های منطقه‌ای دیگر را دارد که با تعاملات بیشتر از طریق این سازوکارهای بین‌المللی می‌توان موفقیت‌های بزرگی در حوزه اقتصادی رقم زد. ایران در مرکز ۱۵ کشور قرار دارد و بلاروس می‌تواند بدون هیچ دغدغه‌ای از ظرفیت کُریدوری کشورمان برای صادرات و ترانزیت کالا استفاده کند.
معاون اول رئیس‌جمهور از تبادلات تجاری ایران و بلاروس با استفاده از پول ملی دو کشور به‌عنوان یکی از مهمترین ابزارهای تقویت اقتصاد دو طرف یاد کرد و با تأکید بر لزوم دلارزدایی گفت: دلیلی ندارد مبادلات اقتصادی خود را با پول دشمن انجام دهیم.
دکتر مخبر از تهاتر و تسهیل صدور ویزا به ویژه برای بازرگانان و تجار به‌عنوان دیگر الزامات ارتقای روابط اقتصادی بین تهران - مینسک یاد کرد و گفت که توجه به این دو موضوع در کنار استفاده از ارز محلی در تبادلات تجاری اتفاقات بزرگی را رقم می‌زند.
گلاوچنکو نخست‌وزیر بلاروس هم با صادقانه توصیف کردن تعاملات مشترک تهران و مینسک، تأکید کرد: ایران و بلاروس حرف‌های زیادی در عرصه بین‌الملل دارند و همکاری‌های دوجانبه، منشأ توسعه صلح در جهان خواهد بود.
وی با تاکید بر توسعه روابط دو کشور به توافقات انجام شده در جریان سفر سال گذشته رئیس‌جمهور بلاروس به تهران اشاره کرد و از اجرایی شدن بخش عمده توافقات خبر داد و تصریح کرد: در سایه نتایج توافقات صورت گرفته، حجم تبادلات تجاری ایران و بلاروس در یک سال گذشته سه برابر شد و امسال نیز ۲۵ درصد افزایش داشته است.
همچنین در این نشست وزرای صنعت، نفت و کشاورزی ایران و بلاروس به بیان راهکارهای خود برای تقویت همکاری‌های دو کشور در این حوزه‌ها پرداختند که آمادگی ایران برای تأمین قطعات و تجهیزات موردنیاز بلاروس در حوزه نفت و گاز و محصولات پتروشیمی، تسهیل صدور ویزای بلندمدت بازرگانی و امضای توافق‌نامه برای همکاری در بخش جنگلداری و دامپروری برای تأمین نیازهای غذایی دو کشور از جمله موضوعات مطرح شده توسط آنها بود.
در این نشست مقرر شد وزرای صنعت ایران و بلاروس به‌عنوان رؤسای کمیسیون اقتصادی مشترک دو کشور، ظرف یک ماه برنامه زمان‌بندی شده برای اقدام مشترک در جهت پیگیری توافقات دوجانبه را در راستای زمینه‌سازی سفر رئیس‌جمهور کشورمان به بلاروس تهیه و ارائه کنند.
دیدار با تجار و فعالان اقتصادی بلاروس و ایران
معاون اول رئیس جمهور در برنامه فشرده خود در کشور بلاروس در جمع تجار و فعالان اقتصادی بلاروس و ایران، تسهیل و ایجاد بستر مناسب فعالیت‌های بخش خصوصی دو کشور را مهمترین دستاورد نشست‌های هیأت‌های عالیرتبه ایران و بلاروس در این سفر دانست و تصریح کرد: در دیدارهای جداگانه با رئیس جمهور و نخست وزیر بلاروس تاکید شد که بدون فعال شدن بستر همکاری‌های بخش خصوصی انتظارات برای ارتقا مبادلات اقتصادی دو کشور محقق نمی‌شود.
همچنین وی تصریح کرد که سفارتخانه ایران در بلاروس باید به قرارگاه عملیاتی پشتیبانی از فعالیت‌های اقتصادی تبدیل شود و افزود: بدون فعال شدن بستر همکاری‌های بخش خصوصی ارتقا مبادلات اقتصادی دو کشور میسر نمی‌شود و افق بلندی پیش روی فعالین بخش خصوصی دو کشور قرار گرفته‌است.
در دیدار مهم مخبر با رؤسای مجلس بلاروس چه گذشت؟
معاون اول رئیس جمهور در ادامه سفر خود به بلاروس با رؤسای مجالس این کشور دیدار و بر ایجاد حمایت‌های قانونی از گسترش همکاری‌های اقتصادی تاکید کرد.
معاون اول رئیس جمهوری کشورمان با حضور در محل مجلس نمایندگان جمهوری بلاروس در جلسه‌ای با حضور هیأت عالی ایرانی و مسئولان مجالس بلاروس به تحریم‌های نظام سلطه علیه دولت و ملت‌های آزاده از جمله جمهوری اسلامی ایران و جمهوری بلاروس اشاره و تاکید کرد: ایران با مدیریت تحریم‌ها توانست فرصتی برای پیشرفت و خودکفایی به وجود آورد.
دکتر مخبر با تاکید بر اینکه نظام سلطه و غرب و در رأس آن آمریکا در همه زمینه‌ها بازنده شده‌اند و هژمونی آمریکا رو به افول است، گفت: ملت‌های آزاده و دولت‌های مستقل بدون حمایت‌های غربی نیز می‌توانند به توسعه و پیشرفت دست یابند.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران پیشرفت‌های قابل توجهی در حوزه‌های مختلف فناوری، پزشکی، نیروگاهی، نفت، گاز و پتروشیمی داشته که بخش عمده‌ای از این توانمندی‌ها با تکیه بر توان داخلی و دانش بومی صورت پذیرفته است و الان جز کشورهای پیشرفته در این حوزه‌ها هستیم.
معاون اول رئیس جمهور با اشاره به اینکه ۹۷ درصد نیاز دارویی ایران در داخل ساخته می‌شود، افزود که آمادگی داریم این تجارب را به بلاروس منتقل کنیم. همچنین حمایت‌های قانونی از گسترش همکاری‌های اقتصادی، تسهیل در صدور ویزا برای تجار و گردشگران دو کشور و برقراری خطوط هوایی مستقیم را از لازمه‌های توسعه روابط ایران و بلاروس برشمرد.
«ولادیمیر آندریچنکو» رئیس مجلس نمایندگان بلاروس نیز در این دیدار با اشاره به فرهنگ و تمدن غنی و تاریخی کشور و مردم ایران تاکید کرد: پیوند دوستی مجالس دو کشور ناگسستنی است و از این تقویت همکاری‌های بین مجالس ایران و بلاروس کاملاً حمایت می‌کنیم. باید گفت و گو و روابط بین پارلمانی دو کشور توسعه یابد و با توجه به شرایط کنونی بین‌المللی نیاز به توسعه همکاری‌های دولت و مجالس ایران و بلاروس بیش از گذشته احساس می‌شود تا در عرصه بین‌المللی پشتیبان منافع ملی یکدیگر باشیم.
«ناتالیا کاچانوا» رئیس شورای جمهوری بلاروس نیز در ادامه با اشاره به سفر معاون اول رئیس جمهور و هیأت بلند پایه ایرانی در سی‌امین سالگرد روابط سیاسی دو کشور، تصریح کرد: این افزایش روابط سیاسی و مبادلات اقتصادی دو کشور در دو سال گذشته نشانه خوبی است که تهران و مینسک می‌توانند در توسعه روابط خود، رفع نیازهای متقابل اقتصادی و تجاری را در دستور کار قرار دهند و با وجود فشار تحریمی به سطح بالایی از مناسبات اقتصادی بیش از گذشته برسند.
وی با اشاره به اینکه مفاد توافقنامه‌ها و اسناد همکاری ایران و بلاروس که در سفر رئیس جمهور بلاروس به ایران منعقد شده، در مجلس این کشور به تصویب رسیده است، خاطرنشان کرد: باید زمینه اجرای مفاد نقشه جامع همکاری‌های دو کشور با تماس‌های بین کمیسیون‌های مشترک همکاری بویژه در مجالس دو کشور ایجاد شود تا ارتباط مستقیم بخش خصوصی و فعالان تجاری گسترش یابد.
بازدید مخبر از نمایشگاه ماشین‌آلات مینسک
معاون اول رئیس جمهور با حضور در شرکت تراکتورسازی مینسک و خودروسازی و ماشین آلات معدنی بلاز، ضمن بازدید از نمایشگاه ماشین آلات کشاورزی و معدنی در این دو کارخانه با توضیحات مدیران عامل این مجتمع‌های صنعتی بزرگ در جریان جدیدترین تولیدات و تجهیزات کشاورزی و معدنی آنان قرار گرفت.
معاون اول رئیس جمهور در این بازدید بر اهمیت تولید مشترک تجهیزات کشاورزی و رفع نیازهای متقابل کارخانه‌های دو کشور تاکید کرد و دستور داد تا هرچه سریع‌تر موانع بر سر راه گسترش همکاری‌های صنعتی و کشاورزی کارخانه‌های تراکتورسازی در دو کشور هر چه سریع‌تر برطرف شود.
در ادامه نیز معاون اول رئیس جمهور در شرکت خودروسازی و ماشین آلات معدنی بلاز حضور یافت و از بخش‌های مختلف این کارخانه از جمله موزه و ماکت‌های ماشین آلات، سالن مونتاژ و ماشین آلات ساخته شده سنگین معدنی بازدید کرد.
وی در این بازدید که با حضور وزرای نفت، صنعت، معدن و تجارت و جهاد کشاورزی انجام شد، با توضیحات مدیرعامل این کارخانه از نحوه فعالیت این شرکت بزرگ تولیدات ماشین آلات معدنی آگاهی یافت و بر ضرورت ایجاد زمینه‌های همکاری این شرکت با بخش خصوصی جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد.
همچنین او افزود: باید موافقتنامه‌های همکاری برای تولید ماشین آلات معدنی شرکت بلاز پیگیری شود و ایران برای تولید مشترک ماشین آلات صنعتی با هزینه تمام شده مناسب و کمتر و همچنین تولید موتور این ماشین آلات سنگین کاملاً آمادگی دارد.
دکتر مخبر با بیان اینکه حضور وزیر صمت جمهوری اسلامی ایران به دلیل پیشینه تولیدی و صنعتی فرصتی بسیار خوب برای توسعه مناسبات فعالان صنعتی است، تصریح کرد: طبق توافقات انجام شده در این سفر حجم مبادلات مالی، تجاری و اقتصادی دو کشور به یک میلیارد دلار خواهد رسید که این شرکت می‌تواند نقش جدی در این زمینه داشته باشد.
مخبر در دفتر یادبود بلاز چه نوشت؟
بسمه‌تعالی
امروز توفیق پیدا کردم که از کارخانه پلاز که انواع دام‌تراک و ماشین‌آلات سنگین، خصوصاً در معدن را تولید می‌کند، بازدید نمایم.
یک بنگاه بزرگ موفق است که امیدوارم در ایران هم مشارکتی را در تولید این ماشین‌آلات شروع نماید.
محمد مخبر
سخن پایانی
در ارتباط با شمار توافقات صورت گرفته که معاون رئیس‌جمهوری در صدد اجرای آن برآمده، لازم به ذکر است که دوشنبه ۱۷ مهرماه امسال در جریان برگزاری شانزدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران با بلاروس، سند یادداشت تفاهم به امضا رسید.
پیشتر نیز میانه شهریورماه پارسال چندین توافق در جریان سفر هیأت ۲۵ نفره تجاری و اقتصادی بلاروس به کشورمان انجام گرفت که برخی از این توافقات عبارت بودند از «توافق برای ساخت مشترک کمباین و تراکتور و ماشین آلات کشاورزی»، «همکاری شرکت‌های ذیربط در زمینه متالوژی، میکرو الکترونیک و لوازم الکتریکی خانگی»، «توافق درباره تولید مشترک داروهای بلاروسی در ایران و همکاری تولید محصولات دارویی و تجهیزات پزشکی توسط طرف ذیربط بلاروسی» و غیره.
افزون بر موارد مذکور، توافقات و اسناد همکاری دیگری نیز در دولت سیزدهم بین ایران و بلاروس امضا شده‌است که امضای سند همکاری صندوق ضمانت صادرات ایران با بل اگزیم گارانت بلاروس جهت صدور بیمه نامه‌های صادراتی برای تجار ایرانی و بلاروسی در آذرماه پارسال از آن جمله است.
اسفندماه پارسال هم توافقات چشمگیری بعد از رایزنی مقامات دو کشور در تهران به امضا رسید که امضای نقشه راه جامع همکاری‌های اقتصادی، تجاری و صنعتی دو کشور توسط رؤسای محترم جمهور ایران و بلاروس مهمترین آن به شمار می‌رفت. علاوه بر آن، سند یادداشت تفاهم همکاری دو کشور در زمینه تهاتر کالا و نیز موافقتنامه همکاری در زمینه قرنطینه گیاهی و حفظ نباتات در همان ماه به امضا رسید.
در مجموع، قطار همگرایی سیاسی و اقتصادی ایران و بلاروس با سفر معاون اول رئیس جمهوری به این کشور دوست در سی‌امین سالروز برقراری روابط شتاب فزاینده‌تری گرفت. اگر چه پیشتر کارشناسان نسبت به رسیدن حجم مبادلات اقتصادی کنونی (حدود ۵۰ میلیون دلار) به ۱۰۰ میلیون دلار ابراز امیدواری می‌کردند اما محتوای این دیدارها نشان داد که افق دستیابی به مبادلاتی با حجم یک میلیارد دلار نیز در صورت تداوم این روند، روشن است.