غلامعباس عبدی نژاد درگفتگو با خبرنگار مهر با اعلام اینکه درایران حدود 100 میلیون هکتار از اراضی کشور درمعرض پدیده بیابانزایی قراردارند، گفت: ازاین میزان مساحت بالغ بر75 میلیون هکتاردرمعرض فرسایش آبی، 20 میلیون هکتاردرمعرض فرسایش بادی و 5 میلیون هکتار نیز در معرض سایر اشکال شیمیایی و فیزیکی تخریب سرزمین قراردارند.
وی اظهارداشت: ازحیث قلمرو سرزمین های بیابانی از کل مساحت کشور43.7 میلیون هکتار آن در زمره اکوسیستم بیابانی است که حدود 20 میلیون هکتارازاکوسیستم های بیابانی تحت تاثیر فرسایش بادی قراردارند ضمن اینکه 6.4 میلیون هکتاراز آن در183 منطقه در 82 شهرستان و 18 استان کشورجزء کانونهای بحرانی فرسایش بادی قلمداد می شوند.
مدیرکل دفتراموربیابان سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور با اشاره به قرارگرفتن ایران روی کمربند خشک جهان عنوان کرد: 61 درصد از مساحت ایران معادل 3.1 برابردرصد جهانی ( 19.6 درصد) دارای اقلیم خشک و فراخشک است و درمجموع کشوربا 1.2 درصد خشکی های جهان دارای 2.4 درصد پدیده های بیابانی فاقد پوشش گیاهی و 3.08 درصد مناطق بیابانی جهان است.
تعریف بیابانزایی
وی افزود: بیابانزایی به مفهوم تخریب سرزمین یا کاهش توان تولید بیولوژیک اراضی درمناطق خشک، نیمه خشک و خشک نیمه مرطوب تحت تاثیردو دسته ازعوامل محیطی و انسانی است که آیش بلند مدت اراضی زراعی حساس به فرسایش، شخم درجهت شیب، بوته کنی، تخریب و تبدیل غیر اصولی کاربری جنگلها و مراتع، عدم تعادل بین تعداد دام و ظرفیت مراتع و تخریب ناشی از برداشت غیراصولی از معادن سطحی نیزازمهمترین عوامل بیابانزا محسوب می شوند.
بیابانزایی سومین چالش جامعه جهانی در قرن 21
عبدی نژاد اظهار داشت: یک ششم جمعیت، سه چهارم اراضی خشک و یک سوم خشکیهای جهان به مساحت 5 میلیارد هکتاردر110 کشوردرمعرض پدیده بیانزایی قراردارند ضمن اینکه تخریب 73 درصد کل مراتع جهان به مساحت 3.3 میلیارد هکتار، کاهش توان تولید خاک در47 درصد مناطق خشک جهان، غیرقابل استفاده شدن 50 تا 70 هزارکیلومترمربع اراضی حاصلخیز در سال و بالغ بر42 میلیارد دلارخسارت سالانه به محصولات کشاورزی همراه با اثرات بسیار گسترده اکولوژیکی ،اقتصادی، اجتماعی،زیست محیطی و تخریب منابع پایه به عنوان تنها یکی از آثار و پیامدهای پدیده بیانزایی محسوب می شود.
راهکارهای کنترل پدیده بیابانزایی
وی تصریح کرد: با توجه به اینکه حدود 100 میلون هکتاراز اراضی تحت تاثیر پدیده مزبور هستند لذا کنترل این امر با مدیریتی هماهنگ و منسجم میان دستگاههای ذی ربط،، جوامع روستایی وعشایری و بهره برداران حاصل می شود ضمن اینکه در قالب برنامه ای هدفمند از اساسی ترین راهکارهای مقابله با بیانزایی است که این مهم درقالب اهتمام به اجرای برنامه اقدام ملی بیانزدایی کشورقابل تحقق خواهد بود.
مدیرکل دفتراموربیابان سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشواولین قدم برای اجرای برنامه فوق را قانونمند کردن الزام رعایت شاخصها و معیارهای بیانزایی درهمه طرحها و برنامه های دستگاه های موثر و متاثر از پدیده بیانزایی دانست و افزود: اقتصادی کردن واحدهای بهره برداری از مراتع و اراضی کشاورزی با ملحوظ کردن اصول و مبانی مدیریت و توسعه پایداراز مهمترین اصول بیانزدایی پایدار است.
کنترل 1.5 میلیون هکتارکانونهای بحرانی بیابانزا درایران
وی با اشاره به بند" ه" ازماده 69 قانون برنامه چهارم توسعه بیان کرد: براساس این قانون کنترل حداقل 1.5 میلیون هکتار کانونهای بحرانی بیابانزا برعهده سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری است که این امر طبق سند ملی بخش کشاورزی و منابع طبیعی کشورباید با تامین 3 هزارمیلیارد ریال اعتبار ملی و استانی و اجرای 250 هزارهکتارعملیات بیولوژیک ، 175 هزار هکتار عملیات مدیریت رواناب، 60 هزارهکتارعملیات مالچپاشی، 350 هزارهکتارعملیات احداث بادشکن زنده و غیرزنده دربرنامه و همراه با اجرای سالانه 765 هزار هکتارعملیات حفاظت و قرق و 50 هزار هکتار عملیات مراقبت و آبیاری محقق خواهد شد.